یک مینیاتورکار در هرات پس از ۵ قرن کاغذ این هنر را روی کار می‌آورد

یکی از مینیاتورکار‌ان مطرح هرات تلاش دارند کاغذ سنتی را پس از پنج قرن دوباره در هرات رواج دهد.

عبدالناصر صوابی، می‌گوید که این کاغذ از مواد طبیعی ساخته می‌شود.

عبدالناصر صوابی با بیش از سه دهه تجربه در بخش هنر مینیاتوری، کاغذهای سنتی سفید رنگ را برای تازه‌ترین کارش برگزیده.

او حدود یک ماه می‌شود که موفق به ساخت کاغذ سنتی شده و آن را تحول بزرگ در خلق آثار مینیاتوری می‌داند؛ چرا که ارزش معنوی و مادی اثرهای مینیاتوری روی کاغذهای سنتی بلند است.

اما آقای صوابی نمی‌خواهد که مواد سازنده این کاغذ را تا پیش از برگزاری کنفرانس تحقیقی در هرات که تا چند ماه آینده  برگزار میشود همگانی کند.

آقای صوابی افزود:‌ "تکنیکی ما به آن کاغذ سنتی و یا وصله می‌گویم، در واقعی تکنیکی است که در گذشته در هرات بوده و دانش ساخت کاغذ سنتی را کسب کردم و تلاش می‌کنم که دوباره ساخت این کاغذ جای خود را در هرات پیدا کند و دوباره خود هنر هرات از آن سود ببرد و استفاده کند."

ساخت کاغذ سنتی در دوره امپراتوری تیموریان یعنی به پنج قرن پیش بر می‌گردد.

احمد شعیب سلجوقی، ۲۰ سال سابقه در بخش هنر مینیاتوری دارد. او می‌گوید که کمال‌الدین بهزاد، مینیاتوریست مطرح با گروهی از افراد کاغذ سنتی را از چوب تولید می‌کرد و آثار مینیاتوری آن زمان در موزیم‌ها ایران، روسیه و چندین کشور اروپایی وجود دارد.

آقای سلجوقی افزود: "بعد از دوره تیموریان که هنرمند در دربار بود و از ویژگی‌ها و امکانات خاصی برخوردار بود، بعد از ان تاریخ به این طرف ما کسی سراغ نداریم و در کتاب‌ها هم نیست که کسی بیاید، کاغذ و رنگ طبیعی بسازد."

بهای کاغذ سنتی ۵۰ در ۷۰ سانتی‌متر کمتر از ۳۵۰ افغانی است یعنی نصف قیمت کاغذهای وارداتی.

کاغذ سنتی مزیت‌های دیگری هم دارد، صوابی می‌گوید.

او گفت: "این کاغذ را موریانه‌ها نمی‌خورند، به‌خاطر این هست که با ذایقه‌شان سازگار نیست و از آن پرهیز می‌کنند و حتی موش هم چنین کاغذی را تخریب نمی‌کند، به‌خاطری که تلخ است."

تاکنون سهم مینیاتورکارهای هرات در موزیم‌های جهانی هیچ بوده، اما ساخت کاغذ سنتی امید ی به دل این هنرمندان ایجاد کرده، تا آثار‌شان به فروش برسد.

کاغذ سنتی در مقابل رطوبت مقاوم است و هنرمندان می‌توانند که با ترکیب رنگ‌ها، آثاری با ظرافت بیشتر خلق کنند.

صوابی اکنون تلاش دارد که کاغذ سنتی مینیاتوری را به تولید انبوه برساند. اما ظاهراً راه درازی در پیش دارد.

او گفت: "این نیاز هست که امتیاز ساخت کاغذ سنتی به نام هرات ثبت شود و جایی باشد که حمایت بکنند و ما بتوانیم کارگاه‌های بزرگ‌تری راه‌اندازی کنیم و زیر نظر ما بتواند کاغذ سنتی به تولید انبوه برسد و این جز افتخارات هرات و حامی از آن خواهد بود که پخش و نشر شود حتی به خارج از افغانستان."

صوابی تخمین می‌زند که نقش بستن طرح‌های مینیاتوری و تذهیب روی کاغذ سنتی برای چندین قرن ماندگار می‌شود.