پرسش محصلان دختر در بخش علوم طبی از طالبان؛ چرا آخرین امید مان را هم قطع کردید؟
"پوهنتون‌های دولتی خو به روی ما بسته شده بود، ما یک دلخوشی داشتیم که به انستیتوت خصوصی می رفتیم، به بسیار رنج و مشقت فیس تهیه می‌کردیم، حتی بسیار راه طولانی را پیاده روی می‌کردیم بخاطریکه درس بخوانیم، اما جرم ما چیست؟ جرم ما فقط دختر بودن است؟"
رزما احمدی ۲۴ ساله باشندۀ شهر کابل یکی از هزاران محصل علوم طبی در یکی از انستیتوت‌های خصوصی در کابل است.
او از دستور تازه ملا هبت الله آخندزاده رهبر طالبان در مورد بسته شدن انستیتوت‌های طبی خصوصی به روی دختران دیشب با خبر شد.
منابع آگاه شام دیروز به رادیو آزادی گفتند که رهبر طالبان امر کرده که تمامی انستیتوت‌های علوم طبی در افغانستان سر از امروز به روی دانش آموزان دختر مسدود شود.
او می‌گوید که آرزو داشت در آینده قابله شود. اما طالبان با وضع این محدودیت جدید بر آموزش زنان و دختران، او را از رسیدن به یگانه مقصد زندگی اش محروم کردند.
"حجاب گفتند حجاب یک امر الهی بود، حجاب می‌کردیم، حتی راه انستیتوت راه دختران و پسران باید جداگانه باشد، جدا بود، از ما خواستند حتی در دهلیزهای صنف بدون ماسک گشت و گذار نکنیم، ما قبول کردیم، هر حالت را قبول کردیم. فقط خواست ما این بود که درس بخوانیم، دیگر هیچ خواست نداشتیم، اما چرا این خواستۀ ما را هم از ما گرفتند."
شمار دقیق دانش آموزان دختر که در انستیتوت‌های خصوصی علوم طبی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان درس می‌خواندند، معلوم نیست. اما عزیزالله امیر رئیس یک انستیتوت خصوصی طبی در کابل به رادیو آزادی گفت که ۱۵۰۰ دانش آموز زن در بخش‌های گوناگون از جمله قابلگی در انستیتوت تحت مدیریت او درس می‌خواندند.
شازیه کریمی ۲۳ ساله باشندۀ شهر کابل که در سمستر سوم قابلگی درس می‌خواند، می‌گوید که با مشکلات اقتصادی به تحصیلاتش ادامه می‌داد؛ اما این اقدام طالبان او را از زندگی کردن نا امید ساخته.
"اصلاً نمیفهمم که چی قسم احساس خود را بیان کنم، بسیار ناراحت شده ام از این که آینده ما دختران چه می‌شود، بالاخره هیچکس نیست که ما را حمایت کند، اینجا همه سکوت کرده اند."
این دانش آموز ۲۲ ساله که به دلیل حساسیت موضوع از گرفتن نام و جای بود و باش خود در گزارش می پرهیزد می‌گوید که با بسته شدن دروازه‌های انستیتوت‌های طبی؛ آینده تاریک منتظر آنهاست.
"آینده ما را باز هم جهنم ساختند، آینده ما را تنها و تنها همین ساخته اند که ما شوهر کنیم، تمام امید و تلاش ما را از ما گرفتند، یگانه امید، افتخار و آرزوی ما چپن سفید پوشیدن بود، خدمت به مردم و جامعه خود بود، اما چپن را برای ما کفن می‌کنند و یا لباس سفید که به خانه شوهر برویم."
به اساس معلومات شماری از باشنده گان محل؛ محصلین یکی از انستتیوت‌های طبی در ولایت کاپیسا، یونفرم یا لباس‌های محصلی شان را در یک اقدام گروهی و اعتراضی آتش زدند.
معلوم نیست که چرا طالبان دروازه انستیتوت‌های علوم طبی را به روی دانش آموزان دختر و زن بسته اند. خواستیم نظر شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامه حکومت طالبان را بپرسیم، اما او تا تهیه این گزارش حاضر به مصاحبه نشد. طالبان چندی بعد از برگشت به قدرت در افغانستان در اگست ۲۰۲۱، نخست مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم را مسدود کردند و سپس در آخر سال ۲۰۲۲ دروازه‌های پوهنتون‌ها و موسسات تحصیلات عالی را نیز به روی زنان و دختران تا به گفته خودشان امر ثانی بستند.
این اقدام طالبان بر وضعیت اقتصادی کارمندان انستیتوت‌های علوم طبی هم بی تاثیر نیست.
با یکی از استادان زن یکی از انستیتوت‌های خصوصی طبی صحبت کردیم. او به دلیل ترس از مجازات احتمالی طالبان از گرفتن نام و جای بود و باش خود در گزارش خود داری کرد.
او که سرپرستی خانوادۀ هفت نفره را بر عهده دارد و کارش را از دست داده می‌گوید که حیران است که در آستانه زمستان نیازهای خانواده خود را چگونه تأمین کند.
"تنها امرار معاش من از همین طریق تدریس بود تا این که یک لقمه نان را برای فامیل خود پیدا کنم که امروز واقعاً این‌ها حتی نان را به روی ما بسته کردند. ما چی کنیم کجا برویم عرض ما را به کی بگوییم آخر تا کی؟ چرا؟ به چه دلیل؟ حد اقل برای ما دلیلش را بگویند."
آموزش دانش آموزان زن در انستیتوت‌های طبی در حالی منع می‌شود که سیستم خدمات صحی در افغانستان در عموم در بخش زنان با کمبود شدید داکتر و کارمند صحی روبرو است.
اما این اقدام طالبان واکنش‌های داخلی و خارجی را به همراه داشته.
شماری از فعالان حقوق زن می‌گویند که این اقدام تازه طالبان یک فاجعه است.
فرحت رحمان یکی از این فعالان است. او در صحبت با رادیو آزادی چنین می‌گوید:
"با بسته کردن دروازه‌های انستیتوت‌ها آخرین میخ به تابوت علم و دانش کوبیده شد. از آن جایی که جامعه افغانی هنوز سنتی است، در صورتی که ما داکتر زن و یا نرس زن نداشته باشیم این مشکلات بسیار شدید را در افغانستان به بار می آورد. بخاطریکه یک زن بار دار و یا یک زن که مشکلات زنانه گی داشته باشد دیگر نمی تواند نزد یک داکتر مرد مراجعه کند به این خاطر ما شاید شاهد مرگ و میر بیشتر زنان و کودکان در آینده در افغانستان باشیم."
بانو رحمان می‌گوید اگر جلو این گونه اقدامات طالبان گرفته نشود مشکلات زیادی را در آینده به بار خواهد آورد.
"اگر به این فاجعه هایی که هر روز طالبان احکام جدید، قوانین جدید و مشکلات جدید را برای مردم افغانستان تحمیل می‌کنند ، هر چه زودتر توجه صورت نگیرد، فکر می‌کنم که در آینده‌های نزدیک افغانستان دچار مشکلات بسیار شدید می‌شود که باز بیرون برآمدن از آن بسیار دشوار خواهد بود."