2024թ. առաջին կիսամյակում թերակատարվել են պետական բյուջեի թե՛ եկամուտները և թե՛ ծախսերը. «ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամ
«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը վերլուծել է 2024թ. առաջին կիսամյակում ՀՀ պետական բյուջեի կատարման հաշվետվությունը։
Այսպես՝
- ՀՀ տնտեսության վրա ռուս-ուկրաինական հակամարտության հետևանքով ի հայտ եկած արտածին բարենպաստ գործոնների շնորհիվ 2024թ. առաջին կիսամյակում գրանցվել է տնտեսական ակտիվության 10.4% ցուցանիշ։ Առաջին հայացքից կարող է թվալ, որ տնտեսական աճի առումով ՀՀ-ում վիճակը բավական բարենպաստ է, սակայն փոքր-ինչ խորքային ուսումնասիրության դեպքում բացահայտվում են տնտեսությունում ինչպես փաստացի առկա, այնպես էլ մոտ ապագայում հնարավոր մի շարք լրջագույն խնդիրներ։ Մասնավորապես, վիճակագրական տվյալները վկայում են, որ վերոհիշյալ բարենպաստ գործոնների ազդեցությունը գնալով թուլանում է։ Պատահական չէ, որ ապրիլից արձանագրվում է մշակող արդյունաբերության (առաջին կիսամյակի բարձր տնտեսական ակտիվության «լոկոմոտիվի»՝ ոսկերչական գործունեության ծավալների մասով) աճի կտրուկ դանդաղում, ինչի հետևանքով 2024թ. երկրորդ եռամսյակում յուրաքանչյուր ամիս արձանագրվել է մշակող արդյունաբերության կուտակային աճի՝ նախորդ ամսվա ցուցանիշից զգալիորեն ավելի ցածր մակարդակ։ Ավելին, այդ աճին զուգընթաց ՀՀ տնտեսության համար առանցքային նշանակություն ունեցող մի շարք ենթաճյուղերում (օրինակ՝ սննդամթերքի, հագուստի, քիմիական նյութերի և քիմիական արտադրատեսակների արտադրություն և այլն) ամիսներ շարունակ անկում է արձանագրվում: Այսինքն՝ ոսկերչական արտադրատեսակների արտադրության աճը (թեև ամսեամիս զգալիորեն դանդաղող, սակայն դեռևս համեմատաբար բարձր) կարողացել է «չեզոքացնել» այդ անկման ազդեցությունը՝ «քողարկելով» արդյունաբերության կառուցվածքի վատթարացման միտումները: Ընդհանրապես, ՀՀ տնտեսության՝ դեռևս ռուս-ուկրաինական հակամարտության սկզբում, արտածին գործոնների ազդեցությամբ, սկսված «դեֆորմացիան» նոր թափ է ստացել վերջին ամիսներին՝ պայմանավորված ոսկերչական գործունեության ենթաճյուղի զարգացումներով, սակայն, արդեն իսկ պարզ է, որ նշված արտածին գործոնների չեզոքացման շարունակման պարագայում տնտեսությունը կբախվի լրջագույն խնդիրների հետ։
- 2024թ. առաջին կիսամյակում բյուջեի եկամուտների աճի տեմպը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից ավելի քան եռակի պակաս է՝ պայմանավորված հարկային եկամուտների և պետական տուրքերի աճի ավելի քան քառակի դանդաղմամբ։ ՀՀ պետական բյուջեի 2024 թվականի առաջին կիսամյակի ընդհանուր եկամուտները կազմել են 1,243.7 մլրդ դրամ և ճշտված պլանի նկատմամբ թերակատարվել են 8.0%-ով։
Պետական բյուջեի հարկային եկամուտները և պետական տուրքերը հաշվետու ժամանակաշրջանում կազմել են 1,187.6 մլրդ դրամ և ճշտված պլանի համեմատ նույնպես թերակատարվել են՝ 9.0%-ով։
- ՀՀ պետական բյուջեի ընդհանուր ծախսերը 2024թ. առաջին կիսամյակում կազմել են 1,232.7 մլրդ դրամ՝ կամ ճշտված պլանի ցուցանիշից 12.5%-ով պակաս: Թերակատարվել են թե՛ ընթացիկ և թե՛ կապիտալ ծախսերը։ Թերակատարում է արձանագրվել հաշվետվությունում նշված բոլոր պատասխանատու մարմինների գծով իրականացվող ծրագրերի շրջանակներում։ Տոկոսային արտահայտությամբ առավել զգալի են բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության, վիճակագրական կոմիտեի, արտաքին հետախուզության ծառայության և էկոնոմիկայի նախարարության պատասխանատվության տակ գտնվող ծրագրերի գծով թերակատարումները:
- 2024թ. առաջին կիսամյակում ՀՀ պետական բյուջեն ունեցել է 11.0 մլրդ դրամի հավելուրդ, մինչդեռ ծրագրված էր ունենալ 56.4 մլրդ դրամի պակասուրդ: Այսինքն՝ բյուջեի կատարումը պլանից շեղվել է շուրջ 67.4 մլրդ դրամով:
Ուշագրավ է, որ բյուջեի՝ թե՛ եկամուտների, թե՛ ծախսերի և թե՛ պակասուրդի առումով շատ հաճախ փաստացի և պլանային մեծությունների միջև շեղումը ճշտված պլանի նկատմամբ ավելի մեծ է, քան հաստատված պլանի նկատմամբ։ Այսինքն՝ շատ դեպքերում, ճշգրտման արդյունքում փոխանակ ծրագրված ցուցանիշներն ավելի իրատեսական դառնային, դրանց զգալի մասն ավելի է «հեռացել» իրականությունից։ Իսկ դա վկայում է այն մասին, որ կառավարությանը դեռևս չի հաջողվում լուծել բյուջետային պլանավորման հմտությունների անբավարար մակարդակի հիմնախնդիրը։ Դրա փոխարեն ծրագրերի իրականացման բոլոր թերակատարումների համար հաշվետվությունում բերվել են զանազան «օբյեկտիվ» հիմնավորումներ՝ հաստիքների թերհամալրում, եղանակային վատ պայմաններ, գնման գործընթացի հետ կապված խնդիրներ, դոնորների հետ ընթացակարգային խնդիրներ և այլն:
Բյուջեի ծրագրային դասակարգմամբ ծախսերի ուսումնասիրությունից պարզ է դառնում, որ գործող կառավարությունը ՀՀ-ի համար կենսական նշանակություն ունեցող մի շարք ծրագրեր կա՛մ ընդհանրապես չի իրականացրել, կա՛մ դրանց կատարողականները շատ ցածր են։ Այդպիսի ծրագրերից են, օրինակ, «Ռազմարդյունաբերության համալիրի զարգացումը», որն ընդհանրապես չի իրականացվել և «Թվային փոխակերպման գործընթացի իրականացումը», որը կատարվել է ընդամենը 0.6%-ով։
Մտահոգիչ է այն հանգամանքը, որ 2024թ. առաջին կիսամյակում թերակատարվել են պետական բյուջեի թե՛ եկամուտները և թե՛ ծախսերը։ Բյուջեի ծախսերի թերակատարումը նաև պայմանավորված է եկամուտների թերակատարմամբ։ Առաջին կիսամյակի միտումների պահպանման պարագայում տարեկան կտրվածքով կվտանգվի 2024թ. պետական բյուջեի կատարումը, և չի բացառվում նաև, որ կհանգեցնի բյուջեի սեկվեստրի։ Ավելին, հարկային եկամուտների՝ տնտեսական ակտիվության կուտակային ցուցանիշից կրկնակի ցածր աճի տեմպը, թերևս, վկայում է ՀՀ տնտեսությունում առկա լրջագույն խնդիրների մասին։ Մինչդեռ, բացի այն, որ «կաղում է» հարկային վարչարարությունը, պատկան մարմիններում շարունակում է չլուծված մնալ նաև պետական կառավարման համակարգում տնտեսության համար առանցքային նշանակություն ունեցող ծրագրերի արդյունավետ իրականացման կարողությունների ապահովման հիմնախնդիրը։
Վերլուծությունն ամբողջությամբ հասանելի է հետևյալ հղումով` https://shorturl.at/oyp85։
Moscow.media
Частные объявления сегодня
Портативный ТСД корпоративного класса Saotron RT-T70
Заместитель управляющего Отделением Фонда пенсионного и социального страхования Российской Федерации по г. Москве и Московской области Алексей Путин: «Клиентоцентричность - наш приоритет»
Команда подмосковного главка Росгвардии завоевала серебро в соревнованиях по гиревому спорту Спартакиады «Динамо»
Подписывайтесь на наши Telegram каналы!
Завершился фестиваль-форум «Российская креативная неделя — Дальний Восток»: итоги и перспективы
Новогодняя программа Шнурова сулит певцу немалый заработок
«По своей глупости»: Юлия Савичева призналась, что жалеет об уходе от мужа
FA Cup second round draw: Date, start time, live stream FREE, ball numbers and TV channel
An Idaho health department isn’t allowed to give COVID-19 vaccines anymore. Experts say it’s a first
Karachi industrial park to be declared model special economic zone
Kaun Banega Crorepati 16: Amitabh Bachchan celebrates contestant Ankita's ambition to empower family and society
Всемирный день городов: «Грузовичкоф» расширяет горизонты
ТСД SAOTRON RT41 GUN: практичный, производительный, надёжный
A college student put on a free, stage adaptation of Silent Hill 2 'to make a truly frightening theatrical experience' all without an appearance by Pyramid Head
Stressing out waiting for Dragon Age: The Veilguard to download? Here's some Dragon Age ASMR to help mellow your mood
AMD's Dr. Lisa Su predicts AI GPU market will grow to $500 billion by 2028 or 'roughly equivalent to annual sales for the entire semiconductor industry in 2023'
World's biggest modding site announces new paid mods policies, with caveats—'as long as it isn't to the detriment of the free modding ecosystem'
На заводе в Перово произошел пожар в цеху по производству масел
Молдаване у посольства в Москве начали скандировать лозунги против Санду
Какие препятствия у Китая могут возникнуть при реализации проекта лунной базы?
Музыкальный менеджер. Менеджер музыкальной группы. Музыкальный менеджер директор.
Умер ушедший в монастырь после смерти жены музыкант Сергей Строкин
Обзор автомобиля «Москвич» 3
Фотовыставка «Литургия с патриархом» заработала в Нижегородском кремле
Портативный ТСД корпоративного класса Saotron RT-T70
За сутки жители Тульской области подали 30 жалоб в Информационный центр СК России
Битву ополченцев с польско-литовскими захватчиками воссоздали в Москве
«Иисус не осуждал»: патриарх Кирилл рассказал об отношении РПЦ к смертной казни
В Москве Совет Федерации РФ наградил школьника из астраханского села
Российская теннисистка Шнайдер вышла в финал турнира WTA-250 в Гонконге
Александр Зверев: «Очень сложно стать первым без победы на «Шлеме». У меня был шанс в 2022-м, но это редкость, тогда были особые обстоятельства»
Прямая трансляция первого матча Елены Рыбакиной на Итоговом турнире WTA
Российская теннисистка Шнайдер вышла в полуфинал турнира WTA в Гонконге
Бывший муж поздравил Татьяну Бакальчук с Днём народного единства
Мошенники восстановили eSIM-карту покойного и похитили 1,2 млн рублей
Роспотребнадзор проследит за школами и детсадами после данных о вирусе Коксаки
За сутки жители Тульской области подали 30 жалоб в Информационный центр СК России
Музыкальные новости
Пуанты танцоров Васильева и Плисецкой ушли с молотка почти за миллион рублей
Басков и Серега записали новый клип
«Был и остается обычным наркоманом»: мать Стаса Пьехи рассказала о его болезни
Игорь Бутман и лучшие джазмены приедут на фестиваль в Хабаровск (БИЛЕТЫ)
На заводе в Перово произошел пожар в цеху по производству масел
Гигафабрики в Калининградской области и Москве будут выпускать двигатели и батареи для 100 тыс. электромобилей в год
Какие препятствия у Китая могут возникнуть при реализации проекта лунной базы?
Завершился фестиваль-форум «Российская креативная неделя — Дальний Восток»: итоги и перспективы
Что значит личная встреча Путина с главой Хакасии Коноваловым
Молдаване у посольства в Москве начали скандировать лозунги против Санду
Новогодняя программа Шнурова сулит певцу немалый заработок
Подписывайтесь на наши Telegram каналы!
Пожар произошёл в цеху по производству масел в Москве
"Стоим намертво": водители передают с трассы М-5 "Москва — Челябинск"
Гигафабрики в Калининградской области и Москве будут выпускать двигатели и батареи для 100 тыс. электромобилей в год
Два автомобиля столкнулись на Ленинградском шоссе в Москве
Путин в День народного единства посетил памятник Минину и Пожарскому
Путин поприветствовал участников и гостей Международного симпозиума «Создавая будущее»
Путин принял в Кремле главу МИД КНДР Цой Сон Хи
Путин возложил цветы к памятнику Минину и Пожарскому в День народного единства
SHOT: в трех регионах России дети массово заражаются вирусом Коксаки
Врач перечислила продукты, от которых мужчинам стоит отказаться
Древнее искусство исцеления возрождается: мануальная терапия с Искандером Касимовым
Сотрудников областного онкодиспансера наградили в Балашихе
Ермак вновь назвал набившие оскомину "условия для переговоров": как последние прислужники Зеленского игнорируют огромные потери Киева
Медина забил в ворота ЦСКА самый поздний гол «Спартака» со времен Веллитона
"Торпедо" - "Динамо Москва" 4 ноября: где смотреть трансляцию матча
Ефимов: в Москве по реновации обустроили более 360 спортивных площадок
Первенство по легкой атлетике провели в Подольске
Собянин: Благоустройство в этом году проходило во всех районах ЮЗАО
Собянин пожелал москвичам здоровья и благополучия
Сергей Собянин подвел итоги московского Фестиваля колледжей
Сергей Собянин поздравил жителей Москвы с Днем народного единства
Отстаивание базовых российских ценностей и место культуры и искусства Якутии
Новый житель в Московском зоопарке: родился детеныш бурой гиены
Ритм мегаполиса в коллекции Marfa Fedorova на Московской неделе моды
Гигафабрики в Калининградской области и Москве будут выпускать двигатели и батареи для 100 тыс. электромобилей в год
Корейские дорамы, которые стоит посмотреть для погружения в культуру
За сутки жители Тульской области подали 30 жалоб в Информационный центр СК России
Мошенники восстановили eSIM-карту покойного и похитили 1,2 млн рублей
Битву ополченцев с польско-литовскими захватчиками воссоздали в Москве
Аналитики спрогнозировали рост рынка e-commerce по итогам 2024 года до 10 трнл рублей
День народного единства - кого и с кем? Мысли из Архангельска
Архангельск принимает всероссийские соревнования по судомодельному спорту
Президентская библиотека — ко Дню народного единства
Историческая хроника
«Нас много держава одна»
ко Дню народного единства
Клубный дом "Моне" - жилой комплекс, вдохновленный искусством
Час Отечества «Русь могучая, Русь единая».
Выставка-экспозиция «За веру и Отечество»
МИД переименовал Департамент европейского сотрудничества в Департамент проблем
Вылетевший из Москвы самолет готовится к экстренной посадке в Пулкове
Бывший муж поздравил Татьяну Бакальчук с Днём народного единства
В Подольске долголеты открыли праздник ко Дню народного единства
