ამოქმედდა ისრაელსა და ჰეზბოლას შორის ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმება
შეთანხმების ამოქმედებამდე ჰეზბოლამ განაცხადა, რომ დრონებით შეუტია თელ-ავივში ისრაელის სამხედრო ობიექტებს, ისრაელის არმიამ კი მორიგი ავიადარტყმები განახორციელა ჰეზბოლას ობიექტებზე ლიბანის დედაქალაქ ბეირუთის სამხრეთ გარეუბნებში.
26 ნოემბერს მიღწეული შეთანხმების თანახმად, 60 დღის განმავლობაში ისრაელის სახმელეთო ჯარებმა ლიბანის ტერიტორია უნდა დატოვონ, ჰეზბოლამ კი დაახლოებით 40 კილომეტრით უკან უნდა დაიხიოს ლიბანი-ისრაელის საზღვრიდან და ეს რაიონები ლიბანის არმიის სამხედროებმა უნდა გააკონტროლონ. ისრაელმა უნდა გააუქმოს ლიბანის სამხრეთში შექმნილი ბუფერული ზონა.
ჰეზბოლას მხრიდან მორიგი საფრთხის შემთხვევაში ისრაელი ლიბანში საბრძოლო მოქმედებებს განაახლებს. ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების დაცვას მეთვალყურეობას გაუწევს რამდენიმე ქვეყნის კომიტეტი, რომელსაც აშშ უხელმძღვანელებს.
ირანის მიერ მხარდაჭერილი ჰეზბოლა წარმოადგენს როგორც გასამხედროებულ ჯგუფს, ისე პოლიტიკურ პარტიას და ლიბანის სამხრეთში აკონტროლებს შიიტებით დასახლებული რაიონების დიდ ნაწილს. ისრაელის გარდა, ჰეზბოლა ტერორისტულ ორგანიზაციად ჰყავს გამოცხადებული აშშ-ს. ევროკავშირი ასეთად აღიარებს მხოლოდ ორგანიზაციის სამხედრო ფრთას.
ისრაელსა და ჰეზბოლას შორის კონფლიქტის მორიგი ესკალაცია დაიწყო მას შემდეგ, რაც 2023 წლის ოქტომბერში პალესტინელთა რადიკალური ისლამისტური მოძრაობა ჰამასი თავს დაესხა ისრაელის ტერიტორიას.
თავდასხმის პასუხად ისრაელის მიერ ღაზის სექტორში დაწყებული ფართომასშტაბიანი სამხედრო ოპერაციის ფონზე, ჰამასის მოკავშირე ჰეზბოლამ ლიბანის ტერიტორიიდან დაიწყო ისრაელზე რეგულარული სარაკეტო შეტევა. ისრაელმა საპასუხო ავიადარტყმების შემდეგ, 2024 წლის ოქტომბერში ლიბანის ტერიტორიაზე ჰეზბოლას წინააღმდეგ სახმელეთო ოპერაციაც დაიწყო.
ჰეზბოლას წინააღმდეგ ისრაელის სამხედრო ოპერაციას მსხვერპლი მოჰყვა ლიბანის სამოქალაქო მოსახლეობაშიც. ლიბანის მთავრობის მონაცემებით, დაიღუპა 2000-ზე მეტი ადამიანი, დაახლოებით მილიონი კი იძულებული გახდა სახლები დაეტოვებინა.
ახლო აღმოსავლეთში ვითარება უკიდურესად დაიძაბა 2023 წლის ოქტომბრის დასაწყისიდან, როცა ისრაელმა ჰამასს თავის ტერიტორიაზე თავდასხმის, ათასზე მეტი ადამიანის დახოცვისა და მძევლად აყვანის გამო ომი გამოუცხადა და ღაზის სექტორში დიდი მსხვერპლის და ჰუმანიტარული კატასტროფის გამომწვევი სამხედრო ოპერაცია დაიწყო.
პალესტინური მხარის ინფორმაციით, საბრძოლო მოქმედებების შედეგად დაღუპულია 44 ათასზე მეტი ადამიანი.
სიტუაცია კიდევ უფრო გამწვავდა მას შემდეგ, რაც 2024 წლის ივლისში თეირანში მოკლეს ჰამასის ლიდერი ისმაილ ჰანიე, ხოლო სექტემბერში ბეირუთში - ჰეზბოლას ლიდერი ჰასან ნასრალა.
საერთაშორისო მცდელობების მიუხედავად, ისრაელსა და ჰამასს შორის შეთანხმების მიღწევა ჯერჯერობით ვერ ხერხდება.