Израелската влада го ратификуваше договорот за прекин на огнот во Газа, примирје од 19 јануари
Прекинот на огнот, кој треба да започне во недела, значи крај на борбите и бомбардирањето во најсмртоносната војна во Газа досега.
Тоа, исто така, ќе овозможи ослободување на заложниците кои ги држеше Хамас, организација означена како терористичка од Европската унија и САД, од нападот врз Израел на 7 октомври 2023 година, во замена за стотици палестински затвореници од израелските затвори.
Израелското Министерство за правда објави дека 737 затвореници и притвореници ќе бидат ослободени во текот на денот, 18 јануари, како дел од првата фаза од договорот.
Од објавувањето на договорот за прекин на огнот, десетици луѓе загинаа во израелските напади во Газа.
Катар, кој посредуваше во договорот, објави дека прекинот на огнот меѓу Израел и Хамас во Појасот Газа ќе стапи на сила во недела наутро во 06:30 часот по Гринич.
„Според координацијата на страните во договорот и посредниците, прекинот на огнот во Појасот Газа ќе започне во недела на 19 јануари“, изјави портпаролот на катарското Министерство за надворешни работи, Мајед ал-Ансари во објава на мрежата „Икс“.
Тој наведе дека на населението им се препорачува да преземе мерки на претпазливост и да чека инструкции од официјалните институции.
Како што објави АФП, прекинот на огнот ќе стапи на сила во пресрет на инаугурацијата на Доналд Трамп, кој ја презеде заслугата за соработката со тимот на американскиот претседател во заминување Џо Бајден за склучување на договорот.
Тој претходно беше одобрен од израелскиот безбедносен кабинет, а канцеларијата на Нетанјаху соопшти дека „го поддржува постигнувањето на целите на војната“.
Палестинскиот претседател Махмуд Абас рече дека палестинските власти ги завршиле подготовките за „преземање целосна одговорност во Газа“ по војната.
Конфликтот избувна во октомври 2023 година, кога милитантите предводени од Хамас ги нападнаа населбите во јужен Израел, убивајќи, според израелските податоци, околу 1.200 луѓе, главно цивили, и одведоа 251 заложник во Газа.
Израел одговори со покренување разорна офанзива врз палестинската енклава во која, според здравствените власти во Газа под контрола на Хамас, загинаа 46.788 луѓе, 110.453 беа ранети, а поголемиот дел од населението беше раселено.
Израелската воена операција уништи големи делови од Газа и принуди околу 90 отсто од 2,3 милиони жители на Газа да ги напуштат своите домови. Стотици илјади луѓе се борат со глад и болести во нехигиенски бегалски кампови на брегот на Појасот Газа.
Што вели договорот за прекин на огнот во Газа?
Детали за договорот се уште не се соопштени од преговарачите Израел и Хамас, кои ЕУ и САД ги сметаат за терористичка организација, но според информациите што за Ројтерс ги доставил официјален претставник запознаен со договорот за прекин на огнот, ова се некои од неговите елементи:
- Шестнеделната почетна фаза на прекинот на огнот вклучува постепено повлекување на израелските сили од центарот на Газа и враќање на раселените Палестинци во северниот дел на Газа.
- Договорот предвидува 600 камиони со хуманитарна помош да се пропуштаат во Газа секој ден за време на прекинот на огнот, од кои 50 ќе носат гориво, а 300 камиони ќе бидат наменети за север.
- Хамас ќе ослободи 33 израелски заложници, вклучувајќи ги сите жени (војници и цивили), деца и мажи постари од 50 години. Прво ќе бидат ослободени жените и малолетниците под 19 години, а потоа мажите над 50 години.
- Израел ќе ослободи 30 палестински затвореници за секој цивилен заложник и 50 палестински затвореници за секој ослободен израелски војник Хамас.
- Израел ќе ги ослободи сите палестински жени и деца помлади од 19 години приведени од 7 октомври 2023 година до крајот на првата фаза.
- Вкупниот број на ослободени Палестинци ќе зависи од бројот на ослободени заложници и може да биде меѓу 990 и 1.650 палестински затвореници, вклучувајќи мажи, жени и деца.
- Хамас ќе ги ослободи заложниците во период од шест недели, при што ќе бидат ослободени најмалку тројца заложници секоја недела, а останатите 33 ќе бидат ослободени пред крајот на тој период. Прво ќе бидат ослободени сите живи заложници, а потоа и останките на починатите заложници.
За спроведување на договорот гарантираат Катар, Египет и САД.
Преговорите за втората фаза од договорот ќе започнат до 16-тиот ден од првата фаза и се очекува да опфатат ослободување на сите преостанати заложници, вклучително и израелски војници, постојан прекин на огнот и целосно повлекување на израелските војници.
Во третата фаза се очекува враќање на преостанатите тела на починатите и почеток на обновата на Газа под надзор на Египет, Катар и Обединетите нации.