Стапи на сила примирјето во Газа
Прекинот на огнот дојде откако Хамас, кој САД и ЕУ го сметаат за терористичка организација, на 19 јануари ги објави имињата на тројцата заложници што планира да ги ослободи во текот на денот.
Почетокот на прекинот на огнот беше одложен за речиси три часа, а Израел претходно соопшти дека воената акција ќе продолжи се додека не се соопштат имињата на заложниците.
Милитантите најавија дека во текот на денот ќе го ослободат Дорон Штајнбречер, 31-годишен ветеринар кој го заробија на 7 октомври 2023 година, во Кибуц Кфар Аза, потоа Емили Дамари, 28-годишна британско-израелска државјанка заробена во истиот кибуц и Роми Гонен, 24-годишната која беше заробена на фестивалот Супернова.
Официјалниот израелски профил на платформата X сподели слика со имињата на првите 33 заложници кои се очекува да бидат ослободени.
Даниел Хагари, портпарол на израелската војска, претходно во неделата наутро изјави дека прекинот на огнот во Газа нема да започне „додека Хамас не ги исполни своите обврски“, објави новинската агенција Ројтерс.
Хагари, исто така, рече дека израелските одбранбени сили (ИДФ) ќе ги продолжат своите воени операции во Газа додека не се исполнат овие обврски.
Во израелските воени напади утрото на 19 јануари загинаа најмалку осум Палестинци низ Појасот Газа, соопшти палестинската служба за итни случаи.
Доцнењето на предавањето на листата на заложници се должи на „технички причини“, соопшти Хамас во неделата наутро.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху претходно изјави дека прекинот на огнот во Газа ќе биде одложен додека Хамас не достави список.
Во истото соопштение од кабинетот на Нетанјаху се вели дека тој и дал инструкции на ИДФ да не го иницира прекинот на огнот, кој требаше да стапи на сила во 8:30 часот по локално време (7:30 часот по средноевропско време).
Израелскиот лидер предупреди дека првата фаза од договорот за прекин на борбите во Газа е „привремен прекин на огнот“ и дека Израел го задржува правото да ја продолжи војната, со поддршка од САД, доколку прекинот на огнот се прекине.
Хуманитарната агенција на Обединетите Нации соопшти дека ги засилила своите подготовки за обезбедување помош за Газа по стапувањето на сила на прекинот на огнот меѓу Израел и Хамас.
Десетици Израелци протестираа против договорот за прекин на огнот во Ерусалим во саботата вечерта, блокирајќи накратко главниот пат додека бараа премиерот Бенјамин Нетанјаху да поднесе оставка и војната да продолжи.
Многумина носеа лажни ковчези обвиени со израелско знаме, како и транспаренти кои го нарекуваа прекинот на огнот „предавство“ на израелските војници убиени во војната.
Според договорот за прекин на огнот, во првата фаза во текот на шест недели треба да бидат ослободени 33 заложници. Ова ги вклучува сите жени - вклучувајќи жени војници, деца и мажи над 50 години.
Во замена за ослободување на заложниците, Израел ќе ослободи меѓу 990 и 1.650 палестински затвореници и затвореници.
Преговорите за втората фаза од договорот ќе започнат на шеснаесеттиот ден од првата фаза и се очекува да опфатат ослободување на сите преостанати заложници, вклучително и израелски војници. Ќе има и целосно повлекување на израелските војници од Газа.
Третата и последна фаза вклучува обнова на Газа и враќање на сите преостанати тела на убиените заложници, што може да потрае со години. Оваа задача ќе ја надгледуваат Египет, Катар и Обединетите нации.
Прекинот на огнот треба да стапи на сила пред инаугурацијата на Доналд Трамп, кој ја презеде заслугата за соработката со тимот на американскиот претседател во заминување Џо Бајден за склучување на договорот.
Тој претходно беше одобрен од израелскиот безбедносен кабинет, а канцеларијата на Нетанјаху објави дека „го поддржува постигнувањето на целите на војната“.
Палестинскиот претседател Махмуд Абас рече дека палестинските власти ги завршиле подготовките за „преземање целосна одговорност во Газа“ по војната.
Конфликтот избувна во октомври 2023 година, кога милитантите предводени од Хамас ги нападнаа населбите во јужен Израел, убивајќи, според израелските податоци, околу 1.200 луѓе, главно цивили, и одведоа 251 заложник во Газа.
Израел одговори со покренување разорна офанзива врз палестинската енклава во која, според здравствените власти во Газа под контрола на Хамас, загинаа 46.788 луѓе, 110.453 беа ранети, а поголемиот дел од населението беше раселено.
Израелската воена операција уништи големи делови од Газа и принуди околу 90 отсто од 2,3 милиони жители на Газа да ги напуштат своите домови. Стотици илјади луѓе се борат со глад и болести во нехигиенските бегалски кампови.