Kitap kokusu mu, dijital mi?
Önceleri okul çıkışında kütüphanelere giden öğrenciler şimdilerde cep telefonlarından istedikleri kitaba ulaşabiliyor. Bu durumla ilgili tartışmalar ise bitmiyor. Kimileri 'Kitaplar kâğıda dokunarak okunmalı' diyor, kimileri ise teknolojiyi tercih ediyor. Sektörün içinde yer alanlara göre ise e-kitapların uzun vadede önü açık.
Kitap okuma alışkanlığı konusunda Türkiye, uzun yıllardır dünya ortalamasının gerisinde kalıyor. Dikkat çekici düzeyde düşük olan okuma alışkanlığının sebepleri ile ilgili çok farklı görüşler olsa da vaktimizin çoğunu televizyon karşısında geçiriyoruz. Kitap okumaya ayrılmayan zamanın bir kısmını da sosyal medyada harcıyoruz. Kütüphanelerin yerini ise artık bilgisayarlar aldı. Teknoloji bu hızla ilerlerken kitaplar da telefonlara girebilecek hale getirildi ve e-kitaplar ortaya çıktı.
Önceleri okul çıkışında kütüphanelere giden öğrenciler şimdilerde sadece cep telefonlarından istedikleri kitaplara ulaşabiliyor. Bu durumla ilgili tartışmalar ise bitmiyor. Kimileri geleneksel yanını devam ettiriyor ve kitaplar kâğıda dokunularak, hissedilerek okunmalı diyor, kimileri ise hareket halindeyken kitapları taşımayı, kitap içerisinde aramadığınızı bulmayı son derece kolaylaştırdığını savunarak e-kitapları tercih ediyor. Diğer taraftan Türkiye'de halihazırda okur kitlesinin kitapla kurduğu bir bağ var. Kitap okumak ve almak için kütüphaneye gidenler, kitap okurken altını çizme, içine notlar alma, hediye etme gibi. Bu alışkanlıklardan vazgeçmek de zor.
Elektronik kitapların dünya çapında yaygınlaşması, Türk insanının da son zamanlarda ilgisini çekmeye devam ediyor. E-kitap Türkiye'ye geleli beş yıl oluyor ve bu beş yıl içerisinde e-kitaplar ciddi bir artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre Türkiye'de 2011 yılında yayımlanan e-kitap sayısı 39 bin 247 iken 2015'te 49 bin 148'e çıktı. Yine aynı süre içerisinde e- kitaplar altı katına çıktı. 1037'den 6 bin 389'a ulaştı.
Geçmişten gelen basılı kitap okuma alışkanlığına sahip okuyucuların başta tepkiyle karşıladığı e-kitap anlayışı, her şeye rağmen tüm dünyada yeni gelişmeleri de beraberinde getiriyor. Yayınevleri artık her kitabın e versiyonunu hazırlıyor.
'TEKNOLOJİK KIRILMALAR YAŞANACAK, BU E-KİTABIN LEHİNE OLACAK'
İnternet ortamından kitap satışı yapan babil.com, e-kitap konusunda piyasada tanınan isimlerden. Babil.com'dan Erkna Şimşek, Türkiye'de e-kitabın bugün istenen seviyede olmadığını ancak teknolojinin ilerlemesiyle büyük kırılmalar yaşayacağını aktarıyor. Şimşek, anlatıyor: “Türkiye'de e-kitap satışları Avrupa'nın ve ABD'nin çok altında. Çok fazla kitap olmadığı için satışlar da yavaş seyrediyor. Okurun ulaşabildiği yasal e-kitap sayısı arttıkça satışlar da artacaktır. Yayıncıların da okurların da mesafeli durduğunu biliyoruz. e-kitaba yönelik her kesimde psikolojik bariyerler var. Bunları aşmak için çalışıyoruz.”
E-kitapların fiyatlarına da değinen Şimşek, “Matbu kitapların etiket fiyatlarını baz alırsak e-kitapların fiyatları normal. Ancak internet sitelerindeki indirimler, matbu kitapların satış fiyatlarını e-kitap fiyatlarına yaklaştırıyor. Bu da cazibeyi ortadan kaldırıyor.” diyor.
Şimşek, basılı olan kitapların hiçbir zaman ortadan kalkmayacağını belirterek şöyle konuşuyor: “Kâğıt hep direnecek ve ama gelecek on yılda teknolojinin doğal sonucu olarak e-kitap da kendine geniş bir alan açacak. Okullar, internet, yeni eğitim teknolojilerinin kitabı getirip bırakacağı nokta burası.”
E-kitabın geleceğe yönelik bir çalışma olduğunu da söyleyen Şimşek, “Bugün ilginin olmaması önemli değil. Önemli olan geleceği şimdiden planlayabilmek. Büyük teknolojik kırılmalar yaşanacak ve bu e-kitabın lehine olacak. Bu teknolojik kırılma kültürel kırılma ve sıçramaları da beraberinde getirebilir. Sonuçta bilginin daha demokratik, daha ekonomik ve daha hızlı yayılacağını öngörüyoruz.” diye konuşuyor.
'E-KİTAP YAKIN GELECEĞE YATIRIMDIR'
Altın Kitap Yayınevi Basın Halkla İlişkiler Sorumlusu Bahar Gedik, e-kitabın Türkiye'deki durumuyla ilgili şöyle konuşuyor: “Türkiye'de tam olarak e-kitap piyasası oturmadı. Biz pek çok kitabımızın e-kitabını yaptık. Ancak henüz matbu halindeki kitapların yerini almış değil. İleri vadede daha çok ilerleyecek ancak yakın vadede bu görünmüyor. Yeni nesil gençler e-kitaba yatkınlar ama okur kitlesi açısından baktığımızda fiyatların daha uygun olması gerekiyor. Fakat fiyatlar sözleşmeler gereğince normal kitaplardan daha fazla. Yayınevi olarak her kitabımızın e-kitap versiyonunu hazırlıyoruz. Bu yakın geleceğe yatırımdır. İleride önü açık olacak ancak günümüzde önü çok açık değil.”