Eýran türkmenler üçin meşhur lukmançylyk ugruna öwrülýär
Eýranyň saglyk syýahatçylygy babatynda türkmenleriň arasyndaky meşhurlygy artýar. Soňky döwürde saglygyna seretdirmek üçin Eýrana sapar edýän türkmenleriň sanynyň göz-görtele artandygyny synlasa bolýar. Näsaglar munuň sebäbini Türkmenistanda saglyk hyzmatlarynyň hiliniň juda pes bolmagy bilen düşündirýärler. Bu ýagdaýlar barada Azatlyk Radiosynyň habarçysy we türkmenistanly näsaglar 7-nji awgustda gürrüň berdiler.
Türkmenistanly näsaglar esasan Maşat şäherindäki saglyk edaralarynda bejergi alýarlar. Bir adamyň Aşgabatdan bu şähere sapar etmegi takmynan 400 ABŞ dollaryna durýar.
“Maşatdaky myhmanhanalarda, hassahanalarda saglygyna seretdirmäge gelen örän köp türkmenistanla duş gelse bolýar. 1990-njy ýyllardan türkmenleriň köpüsi Eýrana söwda etmäge gelse, indi saglygyna seretdirmäge, çylşyrymly operasiýalary etdirmäge gelýärler” diýip, häzir bu şäherde saglyk bejergisini alýan türkmenleriň biri gürrüň berdi.
Näsaglaryň arasynda esasan onkologiýa kesellerinden ejir çekýän we ençeme ýyl bäri göwreli galyp bilmeýän zenanlar we olaryň ýoldaşlary bar. Ýöne olaryň aglabasyny gyssagly hirurgiki saglyk bejergilerini talap edýän näsaglar emele getirýär.
Türkmenler Eýrana gitmeginiň sebäbini Türkmenistanda saglyk hyzmatlarynyň hiliniň juda pes bolmagy bilen düşündirýärler.
“Türkmenistandaky hassahanalarda işläp biljek, täze enjamlary dolandyryp biljek hünärmen ýok. Şol sebäpli ýurt raýatlary daşary döwletleriň saglyk hyzmatlaryndan peýdalanmaga mejbur bolýarlar” diýip, türkmenistanly başga bir näsag aýtdy.
Näsaglaryň sözlerine görä, Eýranyň lukmanlary tarapyndan geçirilen gözlegleriň netijeleri we goýulýan diagnozlar, türkmen lukmanlary tarapyndan ýüze çykarylanlardan düýpgöter tapawutlanýar.
“Käte eýranly lukmanlar Türkmenistanda operasiýa edilen näsaglary gaýtadan operasiýa etmeli bolýarlar. Bu hem gymmat düşýär, hem-de näsagyň saglygyna howp abandyrýar” diýip, türkmenistanly näsag aýtdy.
Türkmen saglyk syýahatçylarynyň Eýranda ýogalmagy bilen bagly ýagdaýlar hem ýüze çykýar. Olaryň jesetlerini watana getirmek, habarçymyzyň sözlerine görä, hem kyn bolýar, hem-de gymmat düşýär.
Mundan başga-da, näsaglar Türkmenistanyň resmilerinden özleriniň Eýrana edýän syýahatynyň asyl maksadyny gizlemäge mejbur bolýarlar.
“Serhet geçelgesindäki barlag nokadynda türkmenistanly näsaglar özleriniň syýahatynyň asyl maksadyny aýtsalar, serhet gullugy we Milli howpsuzlyk ministrliginiň işgärleri beýle adamlary kompýuterde gara sanawa salýarlar. Olar şondan soňra daşary ýurtlara asla goýberilmeýärler. Şol sebäpli olar Eýrana syýahatçy hökmünde gidýärin diýmeli bolýarlar” diýip, türkmenistanly näsag aýtdy.
Azatlyk ýokarda beýan edilen ýagdaýlar barada ýurduň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginden we Döwlet serhet gullugyndan kommentariý alyp bilmedi.
Türkmen hökümeti “döwletiň iň ýokary gymmatlygy bolan adamyň saglygyny goramagyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigi” barada ýygy-ýygydan tekrarlaýar.
Hökümet muny ýurtda “döwrebap lukmançylyk merkezleriniň gurlandygy, olaryň daşary ýurtlaryň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze enjamlary bilen üpjün edilýändigi, lukmanlaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça köpugurly işleriň amala aşyrylýandygy” bilen delillendirmäge çalyşýar.
Ýöne türkmenistanlylar ýurtda lukmançylyk hyzmatlarynyň gymmatlygyndan, olaryň hiliniň pesliginden, näsaglara ýalňyş diagnoz goýulmagyndan ýyllarboýy şikaýat edip gelýärler.
Bu ýagdaý, soňky onýyllyklaryň dowamynda ýurduň raýatlaryny saglygyny bejertmek üçin Eýran, Hindistan, Türkiýe we Russiýa ýaly beýleki ýurtlara gitmäge mejbur etdi.
Türkmen häkimiýetleri we media serişdeleri bu ýagdaýlar barada kelam agyz söz aýtmaýarlar.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.