“Pandemi döneminde tüp bebek tedavisini ertelemeyin”
Tüp bebek tedavisinde her ayın, her geçen haftanın ve her geçen günün çok önemli olduğunu söyleyen Medicana International Ankara Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Sorumlu Hekimi Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Kılıç, “Doğru önlemlerle Kovid-19 döneminde tüp bebek tedavisi mümkündür, ertelemeyin” dedi.
İSTANBUL - Wuhan’da ortaya çıkan ve dünya çapında yaklaşık bir milyon insanı enfekte eden Sars-Cov2 salgını ile ilgili olarak Dr. Paoli ve arkadaşları tarafından yapılmış J.Endocrionol Invest. Dergisinde yayınlanmış olan bir makaleyi paylaşan Medicana International Ankara Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Sorumlu Hekimi Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Kılıç, yapılan bu çalışma da 31 yaşında Kovid-19 enfeksiyonu ve enfeksiyonu boğaz kültürlerinde ispat edilmiş bir erkek hastanın tanısından sekiz gün sonra idrar ve sperm analizi yapıldığında bu örneklerde PCR ile Kovid-19 taşıyıp taşımadığı değerlendirildiğinde ilginç sonuçlar ile karşılaşıldığını açıkladı.
Sperm ve idrar örnekleri içerisinde Kovid-19 virüsüne ait bulgular izlenmediğini vurgulayan Prof. Dr. Kılıç “Bu durumun viral kinetik yapılanmalardan kaynaklı olabileceği düşünüldü. Ancak şu var ki, bu tür bilgiler hastaların farkında olmadan belki yardımcı üreme tekniklerinden faydalanmaları durumunda bu sıvılarda viral yük izlenmemesi olası tedavinin güvenlik oranını arttırmaktadır. Ancak benzer çalışmalarda da kadınlar üzerinde yapılmış verileri değerlendirdiğimizde Sars2 tanısı almış olan on kadının vajinal örneklerinde 4 Şubat-24 Şubat arasında Tongji Zhongfa Hospital’da Dr. Lin Qlue ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada yoğun bakım ünitesinde yatmakta olan hastaların vajinal sıvılarında Sars Cov-2 Viral RNA yapıldığında tüm sıvılarda viral yük tespit edilememiştir. Bu çalışmanın verilerini Clin İnfect Dİs. ‘de paylaşmıştır. Bu da bizim için oldukça güvenlik veren bir çalışma olmuştur. Çünkü kliniği olmasa dahi asemptomatik olarak başvuran hastalara yapılan tüp bebek tedavilerinde hastaların güvenlikleri anlamında bir destek veren veri niteliği taşımaktadır” diye konuştu.
Ancak sperm açısından özellikle yüksek ateşin sperm üretimi üzerinde oldukça önemli bir tehdit olarak düşünüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Kılıç, “Testisler normal de vücut ısısından yaklaşık 3-4 derece kadar daha düşük ortamda bulunurken bunun üzerine ısının yükselmesi sperm üretimini bozar. Bu sadece Kovid-19 da değil diğer nedenlerle de ateş yüksekliği meydana geldiğinde uzun süre sıcağa maruz kalındığında da sperm kalitesi bozulabilir. Ancak virüsler hücre içerisinde çoğalma gösterebilir. Bu nedenle kovid virüsünün kendisi de sperm üretimini olumsuz etkileyebilir” ifadesini kullandı.
Bebek sahibi olmak isteyen çiftler için Kovid-19 virüsüne karşı dikkat etmeleri konusunda uyarıda bulunan Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Kılıç, “Kovid-19 virüsünün yaygın olduğu ülke ve illerden uzak kalarak kendilerini korumalılardır. Yumurta rezervine ve sperm kalitesi üzerinde etkisi bulunan covid-19 virüsünden korunmak sizin elinizde. Covid-19 sadece hayati tehlikeye neden olmayarak aynı zamanda uzun süreli bir infertilite yani uzun süreli bir bebek sahibi olmakla ilgili önümüzü de kesebiliyor. Üreme fonksiyonlarını bozduğu uzman hekimler tarafından onaylanmış bir gerçektir” dedi.
Kovid-19 enfeksiyonunun üreme fonksiyonlarını bozarak infertiliteyi arttırmak konusunda bir faktör olarak kabul edildiği ciddi bir durum olarak kabul edildiğin vurgulayan Prof. Dr. Kılıç, “Kadınlarda yumurtlamayı azaltarak erkeklerde de sperm kalitesini etkilediği bilinmektedir” diye konuştu.
Aylardır tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandeminin ilk başlarında anne baba adaylarının bebek hayalini de etkilediğini açıklayan Prof. Dr. Kılıç “Bir süre kadar tüp bebek merkezleri kapalı kaldı ancak daha sonrasında Sağlık Bakanlığı’nın onayı ile tüp bebek tedavisi kabulleri yeniden başlandı. Çiftler salgın döneminde tedavilerini zorunlu olarak ertelediler pek çok çiftte kendi sağlıklarının endişesinden tüp bebek tedavilerini bir süre daha ertelemeye karar verdi. Aslında tüp bebek tedavisi öyle bir dönem ki, her ay her yeni siklus belki de her geçen hafta, her geçen gün çok önemli. Bu kadar ertelerken acaba kaybettiğimiz günler mi var? Zaten covid-19 olmasa bile çiflerimizi diğer bulaşıcı hastalıklar açısından da hep değerlendiriyor ve gerekli önlemlerin alınması için her zaman destek oluyor ve dikkatli yaklaşıyoruz. Elbette covid-19 hassasiyetini de ayrıca göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Tüm hijyen kurallarına, Covid-19 kapsamında kurallara dikkat ederek hastalarımızın tedavisine de devam etmekteyiz. Şüpheli durumlarda ise gerekli değerlendirmeler yapılarak karar veriliyor. Altını da çizmek isterim ki her hastadan da işlem öncesinde PCR testi isteyerek pozitif çıkması durumunda hastanın tedavisini iptal ediyoruz. Ayrıca odanın sürekli havalandırılması, ameliyathanelerde daha seyrek hasat bulundurulması, personelin önlemleri de bu dönemde oldukça dikkat edilen altın maddelerdendir. Tedavi sırasında tüm tüp bebek ekibi maske ve eldivenle hastaya hizmet verir kliniklerde özel hijyen kuralları uygulanarak seyrek hasta kabulü yapılmaktadır” ifadelerini kullandı.
KOVİD-19 DÖNEMİNDE ÇİFTLER NELERE DİKKAT ETMELİDİR?
Tüp bebek tedavisinde alkol ve sigara kullanımının bırakılmasını gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Kılıç, kafein kullanımın da başarı şansını düşüreceğini çay kahve kola gibi ürünlerinde tüketimlerinin sınırlanması gerektiğini vurguladı.
Folik Asit, B grubu bir vitamin olduğunu açıklayan Prof. Dr. Kılıç, “Folik Asit ve B Vitaminleri bebeğin omurilik beyin yapısının sağlıklı gelişiminden sorumludur. Özellikle bu dönemde de vitamin desteği oldukça önemlidir. Tüp bebek çiftlerine D vitamini desteği verilebilir ek olarak C vitamini ile de desteklenebilir. Ayrıca kaliteli uyku düzeni sağlanmalı, melatonin salgısı desteklenmelidir. Hayat rutin hayata dönüştürülmelidir. Yaşam standartları iyileştirilmelidir. İnsanlarla iletişim muhakkak sınırlandırılmalıdır. Sosyallik belki bir süre ara verilmelidir. Tüp bebek çiftinin maske kullanımı ve maske kullanımındaki özen ve önem göstermelidir” uyarılarında bulundu.