Bahar bereketiyle geldi. Dört bir yanda çiçek açmış ağaçlar ve yerel otlar bütün güzelliğiyle dünyamızı süslüyor. Yapılan araştırmalara göre Anadolu’da on iki bine yakın bitki çeşidi var ve bunun üç bin altı yüz ellisi endemik, yani dünyada sadece Anadolu’da yetişiyor. Elbette bu bitki çeşitliliği sütün, yoğurdun, tereyağının tadı, balın rayihasıdır. Aynı zamanda bu bitkiler bin yıllardır Anadolu sofralarına aş olmuş, şifa dağıtmıştır.
ANADOLU’NUN MEŞHUR BİTKİSİ
Mesela bugünlerin bitkilerinden biri olan çiriş otu sanıldığından çok daha meşhur bir bitkidir. Çiriş, aspodellus ailesindendir. Bu ailenin diğer üyeleri Antik Yunan’da kökleri yenerek, zehirli hayvanlara karşı ise ilaç olarak kullanılmaktaydı. Ayrıca yaprakları İtalyan mutfağında burrata adlı peyniri sarmak için kullanılıyor ve bu peynire özel bir aroma katıyor. İçerisinde çok değerli bir antioksidan olduğunu bildiğimiz glutatyonun iki çeşidi, C vitamini, B grubu vitaminlerinin birçoğu bulunan çiriş, Anadolu’da da otlu peynir yapımında kullanıldığı gibi kökleri ve yaprakları yiyecek olarak tüketilir. Eski zamanlarda Erzurum’da çiriş ile ehram kumaşına parlaklık ve sertlik verildiği, kitap ciltlemede, yara tedavi etmede kullanıldığı bilinmektedir. Bu hafta, baharın bu güzel ve çok şifalı bitkisinin yemeğinin yapıldığı şehirlerimize gidelim ve tarifler paylaşalım istiyorum. Siz, çirişi sofralarınıza almak isterseniz, tıpkı pırasa veya ıspanak pişirir gibi pişirebilir, böreklere iç yapabilir, kıyma ve yumurtayla kavurarak tüketebilir, salata olarak kullanabilirsiniz. Mutlaka, birçok bitki gibi çirişte çiğ tüketildiğinde çok daha faydalı olacaktır. Sağlıklı, mutlu bir hafta sonu dilerim.
Yumurtalı Çiriş Kavurması
MALZEMELER:
-1 kg çiriş otu
-4 yumurta
-2 kuru soğan
-1 tatlı kaşığı pul biber
-1 çay kaşığı tuz
-3 yemek kaşığı tereyağı
YAPILIŞI:
Çiriş otunu ayıklayıp yıkayalım ve doğrayalım. Kuru soğanı ince ince kıyalım. Tereyağını eritelim ve soğanı kavuralım. Üzerine doğradığımız çiriş otunu ekleyelim, suyunu salıp tekrar çekene kadar pişirelim. Üzerine tuz ve biberi ekleyelim, karıştıralım. Yumurtaları kırıp pişirelim. Afiyet olsun.
Sütlü Gulik (Çiriş) Çorbası
MALZEMELER:
-5-6 adet çiriş otu
-1 çay bardağı bulgur
-3 su bardağı süt
-5 su bardağı su
l-1 çay kaşığı tuz
-1 çay kaşığı karabiber
YAPILIŞI:
Çiriş otunu ayıklayalım, yıkayalım ve doğrayalım. 3 su bardağı su ile birlikte ocağa koyup bir taşım haşlayalım. Haşladığımız çirişin suyunu sıkalım. Ayrı bir tencerede bulguru 2 su bardağı su ile haşlayalım. Üzerine süt ve tuzu , çiriş otlarını ilave edelim. Baharatını ekleyip bir taşım kaynatalım. Afiyet olsun. Tarifi, Anadolu’nun doğu ve güneydoğusundaki en eski ve orijinal haliyle yazdım. Dilersek süt yerine yoğurt ilave edebilir, bulgur yerine pirinç kullanabiliriz. Ayrıca yemeğe nohut ekleyebilir, üzerine nane ve tereyağı kızdırarak gezdirebiliriz.
