TESPİTLER ( 10 /  08 )

Kusay,  Mekke’yi  Meidenî   bir  şehir  haliene  koydu. Kusay  zamanına  kadar  Mekke  bir  kasaba  halinde  değildi.  Beyt-i  Şerif’in  etrafı  tamamen  boş  idi. Ka’be’nin  yakınında  ev  edinmeyi  Beyt-i  Şerif’e  karşı  hürmetsizlik  ad’dettikleri  için,  Beyt’in  uzaklarında  meskenler  edinmişlerdi. Ka’be’nin  mücavirleri  (komşuları),   gündüzleri  Beyt’in  etrafında  dolaşırlardı.  Akşam  olunca  da  pek  de  uzak  olmayan  evlerine  çekilip  giderlerdi. Harem-i  Şerif  civarında  ağaç  kesmekten  kaçınırlardı.

KUSAY  ZAMANINDA  KA’BE’NİN  YENİDEN  BİNASI:

Buraya  kadar  devam  eden  izah’ların  yegâne  me’hazi Sîret-i  İbn-i  Hişâm  olduğu  halde  orada  Kusay  tarafından  Ka’be’nin  inşasına  dair,  bir  kayda  tesadüf   edemedik .  İslâm  tarihcilerin  çoğu Kusay  tarafından  Ka’be’nin  te’sisini  bildirmekle  beraber,  Ka’be’yi  yeniden  inşa  ettiğini  de  haber  vermişlerdir. Hatta,   Mâverdî   Ahkâm-ı  Sultaniye’sinde,  Amâlika,  Cerâhime,  Benî   Huzâ’a,  tarafından  Ka’be’nin  inşa  ve  yenilenmesine  hiç  temas  etmeyerek,  İbrahim  aleyhisselâm’dan  sonra  ikinci  bânî   olarak  Kusay  İbn-i  Kilâb’ı  göstererek,  şöyle  diyor: Hazreti  İbrahim’den  sonra,  Beyt-i  Şerif’i  Kusay  İbn-i  Kilâb  yıkıp  yeniden  yapmış  ve  üzerine  Hurma  Ağcından  bir  sakıf ( dam-çatı) inşa  etmiştir. Duvarlarının  yüksekliği ni  de   binâ-İ  Halil’den  dokuz  arşın  yükseltip  diğer  cihetlerini  HAZRETİ  İbrahim’in  kadîm  üslûbu  üzere  yapmıştır.  Şarih  Kastalânî  de  Hazreti  İbrahimden  sonra   Amâlika,  Cerâhime,   Benî  Huzâ’a  ve  Kusay  tarafından  inşa  edildiğini,  beşinci  def’a, Kureyş’in  bina  ettiğini  bildiriyor.

KUREYŞ  TARAFINDAN  KA’ BE’NİN  BEŞİNCİ  BİNASI!...

İbn-i  İshak’ın  rivâyetine  göre,    Resûl-i   Ekrem   Efendimiz  otuz  beş  yaşında  iken  Kureyş  Ka’be’yi  yeniden  inşa  etmeye  karar  verdi. Yukarıda  bildirildiği  üzere,  İbn-i  İshak’a  göre  bu  tarihte  Ka’be’nin  duvarları  insan  boyunda  yüksekti.  Taşla  örülmüş,  üzerinde   sakfı( damı- çatısı)   da  yoktu.  Bu  i’tibarla,  Beyt-i  Şerif’e  ziyâretciler  tarafından  hediye  edilip  de  Ka’be  dahilindeki  ka’be  hazinesinde  muhafaza  edilen  eşya  çalınmaya  başlamıştı. Hatta,  HuzâÎ’lerden  Benî  Müleyh’in  kölesi,  Düveyk  isminde  birisinin  hırsızlara  yataklık  ettiği  anlaşılmış,  çalınan  eşya’nın  ba’zıları  onun  nezdinde  bulunduğu  için  eli  kesilymişti. Artık,  Ka’be  duvarlarını  tahkim  ve  üstüne  bir  çatı  ve  dam  yapılmasına  lüzum  görüldü.  Bu  sırada  Ka’be’ye  buharla  koku  yayan  bir  kadının  ateşinden  sıçrayan  bir  kıvılcım  Ka’be’nin  astarlarını  tutuşturmuş,  kisve  ile  beraber  duvarlardakı  hatılları  da  yakmıştı. Daha  sonra  meydana  gelen  bir  sel  de  duvarları  temelinden  tahrip  etmişti. Artık,  Beyt-i  Şerif’in  yeniden  inşasına  kat’î    lüzum  hasıl  olmuştu.Yardım  toplanılmasına  başlandı  Resûlü  Ekrem’in  pederleri  Abdullah’ın  dayısı,  ( Ebû  Vehb  İbn-i  Amr)  yapılacak  yardımların  helâl  mallardın    yapılmasını   teklif  etti.   Bu  sırada  Rum  bir  tacir’e  aid,  kereste  yüklü  büyük  bir  gemi Cidde  sahilinde  karaya  oturmuştu.  Bu  geminin  kerestesini  satın  almak için  Velîd  İbn-i  Muğîre  Cidde’ye  gönderildi.  Velîd  geminin  hamulesini  aldı,  Mekke’de  ikamet  eden  bir  kıptΠ vasıtasıyla  diğer  inşaat  malzemesini  de  te’min  etti. Geminin  mahir  bir  Mi’mar  olan( Bakum)  namındaki Kıptî  Kaptanı  Mekke’ye   getirildi   ve   buna,  Mekke’de   ikamet  eden,  kıptî   bir  tacir  de ortak  edildi. EbûvEHB  İbn-i  Amr  Ka’be’nin  rükûn’larının  inşasını  kabileler  arasında  taksim  etti. Ka’be’nin  kapı  kısmını,  İbn-i  Abd-i  Menâf  ile  Benî  Zühre’ye,  Rükn-ü  Haceru’l-Esved  ile  Rükn-ü  Yemânî, Benî  Mahzûm  ve  Benî  Teym’e,  Mîzab  ciheti  Benî  Abdüddar  ile,  Benî   Esed,  Zahr-ı  Ka’be’  de  BenΠ Cemha  isabet  eyledi. Ba’zı  Kabile’ler  de  Mekke  dağlarından  taş  taşımaya  me’mur  edildiler. Bu  hazırlıklardan  sonra, Ka’be  duvarlarının  yıkılmasına  sıra  gelmişti. Fakat  bu  harabe  haline  gelmiş  duvarlardın  bir  taş  koparmaya  kimse  cesaret  edemiyordu. Hatta,  İbn-i  Hişâm’ın  beyanına  göre,  herkes  dağılmaya  başlamıştı.  Hemen,  Velîd  İbn-i  Muğîre  atılıp,  “ Dağılmayınız!  Ka’be’yi  yıkmaya  ben  başlıyorum,”  diye  haykırdı  ve  Ka’be’nin  üstüne  çıkıp, “ Yâ Rab!  Ka’be’yi  yıkmada  hayırdan  başka  bir  maksadımız  yoktur)  deyip  sonra  Rükneyn  tarafını  yıkmaya  başladı. Kureyş  o  gece  bekledi,  ferdası  günü    Velîd’in  sapa  sağlam  olduğunu  ve  çalışmaya  başladığını  görünce,  herkes  duvarları  yıkmaya  başladı.  Hazreti  İbrahim’in  attığı  temel  taşlarına  kadar  indiler

HACERU’L-ESVED’İN  YERİNE  KONULMASINDA  İHTİLÂF : İnşaata  başlandı. Her  kabile  kendilerine  isabet  eden  kısmı  yapıyordu. Süratle  duvarlar  yükselip Hacer-i  Esved’in  mahall-i  mahsusuna  konulmasına  sıra  gelmişti.  Kureyş’ten  her  kabile, Haceru’l- Esved’in  yerine  konulma  şerefini  kazanmak  için,  bu  hizmette  kendilerinin  bulunmasını  istiyorlardı. Bu  i’tibarla  kabileler  arasında  münakaşa  zuhur  etti. Her  biri  bu  şerefin  kendilerine  aid olduğunu  iddia  ediyorlardı.  Hele,  Abdüddar  oğulları  çok  ileri  gidip  bir  çanak  dolusu  kan  getirdiler,  ellerini  bu  kana  bulaştırıp, “ Kanımız  dökülmedikce  kimse  bizim  önümüze  geçemez,”  diye  yemin  ettiler.  Bu  cihetle  buna,  (Kanla  yazmak) der-nildi. Bu   husûmet  dört  beş  gün  devam  etti. Nihâyet,  Kureyş’in  en  yaşlısı  olan,  Ebû     Ümeyye   bENΠ Muğîre  Kureyş’in  ileri  gelenlerini  Mescid’de  topladı.  Vuku’  bulan  teklif  üzerine  vakt-i  muayyende  Mescid’in  Sefâ    tarafındaki  kapısından  her  kim  ilk  önce  girerse  onun  hakem  ta’yin  edilmesine  karar  verdiler.  Muayyen  vakit  girince çok  güzel  bir  tesadüf  veya  tevâfuk  olarak,  ilk  önce,  Resûl-i   Ekrem  salla’llâhu  aleyhi  ve  selem  kapıdan  içeri  girmiş  bulundu.  Bunun  üzerine  Kureyş  ileri  gelenleri    hep  bir  ağızdan  ” İşte  bu  giren  Zât,  emîn’dir,  bunun  hakemliğine  razıyız,  bu  emîn  Zât  Muhammed’dir,”  dediler. – “ Emîn”  lügatte  gadr  ve  hıyanetten,  yalandan  dolandan  salim  olan  mevsûk  ve  mu’temed  kimseye  denir. Resûl-i  Ekrem  Efendimiz,  küçük   yaşından   beri,  kimseyi  rencide  etmeyip,  bütün  hayatı  müddetince  fazilete  münafi  hiç  bir  hal  ve  hareketi  görülmediği  için    Peygamber  olarak  gönderilmeden  önce  de  Kureyş  arasında, “ Emîn”  unvanıyla  anılırdı.-  Resûl-i  Ekrem  bunların  yanına  gelince  hakemliğini  arz  ve  kabulünü  rice  ettiler. Resûl-i  Ekrem:  Bana  bir ( sevb= kaftan)  getiriniz,  buyurdu.  Getirilen  bu  rida’nın  (büyük  bir  bez= branda)    içine  eliyle  Haceru’l- Esved’i  koydu. Sonra  kabile  reis’lerinin  bu  rida’nın  birer  tarafını  tutup  birlikte  kaldırarak   mahall-i   mahsusuna  götürmelerini  emretti. Haceru’l- Esved  konulacağı  yere  gelince,  Resûl-i  Ekrem  bizzat  eline  alıp  yerine  koydu,  sonra  üstü  örülüp  inşa  edildi.