Küresel ticarette kriz derinleşiyor
Filistin’de on binlerce masum sivili 7 Ekim 2023’ten bu yana katleden soykırımcı İsrail, son 10 aydır sürdürdüğü katliamların yanında bölge ülkelerine de saldırıyor. Terör devleti İsrail, son olarak Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'yi de haince katlederek, bölgedeki gerilimi daha da artırdı. İsrail’in izlediği kanlı politika, dünya ticaretini de olumsuz etkiledi. Küresel ticaretin yüzde 15’ine ev sahipliği yapan Kızıldeniz bağlantısı Süveyş Kanalı’nda son 6 ayda gemi geçişlerinde yüzde 85 azalma yaşandı.
SÜVEYŞ KANALI DEVRE DIŞI KALMAK ÜZERE
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Şerafettin Aras, Süveyş Krizi’nin deniz yolu taşımalarını zorunlu olarak Ümit Burnu’na yönlendirerek sefer sürelerinin en az 25-30 gün artırdığını belirtti. Hattın neredeyse kullanım dışı kaldığını vurgulayan Aras, “Kızıldeniz taşımalarının yüzde 70’i hala Ümit Burnu’ndan geçen rotaya kaymaya ve dünya ticaretini baskılamaya devam ediyor. Süveyş Krizi, Kızıldeniz’den geçen ticarette navlun fiyatlarını yükselmekte, aynı zamanda ticaret mallarının sigorta maliyetlerini, beraberinde ise uzayan rotalar ve gemilerin hız artırması sonucunda çevreye zararlı emisyonlar ve yakıt tüketimi deniz taşımacılığını zorluyor” şeklinde konuştu.
GLOBAL TİCARET İÇİN EN CAZİP ROTA TÜRKİYE
Rusya-Ukrayna Savaşı ve akabinde yaşanan Süveyş kriziyle birlikte, Türkiye’nin Avrupa-Asya ticaretindeki lojistik öneminin arttığını dile getiren Şerafettin Aras, şunları söyledi: “Avrupa’dan Asya’ya uzanan uluslararası tedarik zincirleri ve ticaret paydaşları için kullanılabilecek en güvenli ve maliyet-etkin transit güzergahı sunan ülkemiz, Avrupa Birliği’nin Orta Asya ekonomilerine en hızlı ulaşabilmek üzere Küresel Geçit stratejisi kapsamında kamu ve özel sektör fonlarıyla 10 milyar avronun üzerinde yatırımı seferber ettiği Orta Koridor’un gelişimi için de kritik rol oynayabilecek kapasitededir. Kalkınma Yolu projesini de dahil ettiğimizde, Türkiye üzerinden geçen ve geçirilecek koridor projelerinin dünya ticaretinin sürdürülebilirliği için daha fazla desteklenmesi gerektiği açık.”
Hava yoluna talep artıyor
Kızıldeniz’deki gerilimin de havayolu taşımacılığını ön plana çıkardığını vurgulayan Globelink Ünimar İcra Kurulu Başkanı Fatih Baş, “Geçtiğimiz dönemde dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 13’ü Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyordu. Gerilimin etkisiyle beraber bu güzergahı kullanan gemilerin çok büyük çoğunluğu rotasını değiştirerek farklı taşıma alternatiflerine yöneldi. Hava yolu taşımacılığı, bu tür zorluklarla başa çıkmak için oldukça etkili bir yöntem ancak maliyetlerin yüksek olması ve yük taşıma kapasitelerinin diğer taşıma yöntemlerine göre kısıtlı olması bazı dezavantajları da beraberinde getiriyor" dedi.
Ümit Burnu’nda trafik ikiye katlandı
Kızıldeniz ve Yemen açıklarında ticari gemilere yönelik artan saldırılar, küresel deniz ticaretini alternatif rotalara yönlendirdi. Seyir mesafesini yaklaşık olarak 3 bin 500 deniz mili(6 bin 500 kilometre) artıran Ümit Burnu'nda ticari gemi trafiği yüzde 125 arttı. Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan raporda, rota değişikliğinden kaynaklı navlun fiyatlarındaki artışın ithal ürün maliyetlerini yaklaşık yüzde 10 artırabileceği ve yıllık enflasyona yüzde 0.5 ila yüzde 1 arasında ek bir yük getirebileceği kaydedildi. Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Usame Rabi, Süveyş Kanalı’ndan elde edilen gelirin geçtiğimiz yıl 9,4 milyar dolar olduğunu, bu yıl 7,2 milyar dolara gerilediğini vurguladı.
SGK ve 13 banka emeklilere özel indirim ve ayrıcalıklar sunma konusunda anlaştı