Yapay zekayı kullanarak günah çıkardılar: Hz. İsa’nın hologramına ‘Kiliselerdeki çocuk istismarları’ soruldu
İsviçre’nin Luzern şehrinde bulunan St. Peter Kilisesi’nde din adamlarının ve araştırmacıların organize ettiği ‘enteresan’ bir deney gerçekleştirildi.
Kilisede bulunan günah çıkarma kabinine rahip yerine, yapay zeka destekli Hz. İsa Peygamberin hologramı yerleştirildi. Bu hologram, günah çıkarmak için kabine girenleri dinliyor ve cevap veriyor.
- Hristiyanlık’ta günah çıkarma nedir?
- Katolik ve Ortodoks Kiliselerinde kabul edilen bir uygulamadır. İnançlarına göre; günah işledikten sonra tövbe etmek isteyen Hristiyanlar, kilisede kapalı ve küçük bir alanda günahlarını ve duydukları pişmanlığı papaza itiraf eder.
Deneyin adı: "Makinedeki Tanrı"
“Deus in Machina” yani “Makinedeki Tanrı” isminin verildiği deneyde, 2 ay boyunca yapay zeka ile konuşturulan sözde Hz. İsa; ziyaretçilerin inanç, ahlak ve dünyadaki sıkıntılarına ilişkin yönelttikleri sorulara İncil’e dayanarak yanıt verdi.
Ziyaretçilerin bazılarının birkaç kez dahil olduğu bu uygulama, yaklaşık bin defa kullanıldı.
Hologram teknolojisi ile desteklenen deneyde Hristiyanlara sözde Hz. İse ile yüz yüze konuşuyor hissi yaşatıldı.
100'den fazla dili konuşabiliyor
Deneyin başarılı olduğunu söyleyen araştırmacılar, ziyaretçilerin günah çıkarma kabininden duygulanarak ya da derin düşüncelere dalmış bir şekilde çıktığını belirtti.
100'den fazla dili akıcı bir şekilde konuşabilen yapay zekâ, çok sayıda ülkeden ziyaretçi almaya başladı.
Kabine girenler ne anlattı?
- Ne olmuştu ?
- İsviçre’de Katolik Kilisesine yönelik resmi soruşturmada, 1950’li yıllardan bu yana yaşanan yaklaşık 1000 çocuğa cinsel taciz vakası tespit edildi.
- Ayrıca raporun yazarları “Tespit ettiğimiz vakalar, hiç şüphesiz buz dağının görünen ucu” dedi.
- İspanya'da 1940'tan bu yana 200 binden fazla çocuğun Katolik din adamları tarafından cinsel istismara uğradığı ortaya çıktı.
Kilise cinsel istismar mağduru 4 bin 815 çocuk için özür diledi
Fransa'da kilisedeki çocuk istismarı skandalı Avrupa manşetlerinde: Bedel ödemek zorundalar
Vatikan'da yine taciz skandalı: Çocuklara cinsel istismarda bulunan rahip gözaltına alındı
Deneye farklı dinlerden de katılanlar oldu
Luzern Katolik cemaati tarafından yayınlanan bildiriye göre; günah çıkarma kabinine giren ve geneli 40 ile 70 yaş arasında olan ziyaretçilerin çoğu kendilerini Hristiyan olarak tanımlasa da Müslümanlar, Budistler, Taoistler, ateistler ve agnostikler de deneye katıldı.
Deneyin teknik lideri Philipp Haslbauer ve çalışmanın öncüsü ilahiyatçı Marco Schmid, Associated Press News’e (AP) konuştu.
Proje OpenAI'ın desteğiyle gerçekleşti
Luzern Üniversitesi’nde Bilgisayar Bilimi ve Bilişim Teknolojileri Okulu’nda bilişim uzmanı olan Philipp Haslbauer, Hz. İsa hologramının OpenAI firması tarafından geliştirilen GPT-4o olduğunu söyledi.
Haslbauer, OpenAI’ın açık kaynaklı versiyonunu kullandıklarını belirtti.
- ABD merkezli yapay zeka araştırma şirketi OpenAI, "insanlığa fayda sağlayabilecek yapay zeka araştırmaları" yaptığını öne sürüyor. Şirket, 2015 yılının sonlarında San Francisco'da kuruldu. Şimdilerde yahudi iş adamı Sam Altman'ın CEO'luğunu yaptığı OpenAI, patentlerini ve araştırmalarını halka açık hale getirerek diğer kurum ve araştırmacılarla “serbest iş birliği yapmayı” amaçlamaktadır.
Uzun saçlı görüntüsüyle tasarlanan sözde Hz. İsa’yı andıran Philipp Haslbauer, internetteki yorumlarda bahse konu benzerliğe dair de çok sayıda eleştiri aldığını aktardı.
"Ziyaretçiler dalga geçmek için gelmediler"
Deneye öncülük eden ilahiyatçı Marco Schmid, ziyaretçilerin ‘dalga geçmek’ için orada olmadıklarını söyleyerek, “Gerçekten ilginç olan insanların onunla ciddi bir şekilde konuştuklarını görmekti” dedi.
Schmid; deneyin ‘sanatsal’ bir çalışma olduğunu vurguladığı konuşmasında, amaçlarının kilise kaynaklarından tasarruf etmek olmadığını belirterek, “İnsanların dijital ve ulvi arasındaki kesişme hakkında düşünmelerini sağlamak istedik” ifadelerini kullandı.
Tehlike çanları çaldı: “Herkes buna sahip olmak istiyor”
Dikkat: “Daha derin ve 'gerçek' olandan uzaklaştırabilir”
Yapay zekaya dair deneyimli isimlerden Amerikalı Kenneth Cukier bunun çocukça hissettirdiğini belirterek, “İnsanların kendileriyle ve dünyayla daha derin bağlar kurmasına yardımcı oluyorsa, bu proje iyi bir şey olmalı. Cukier, daha iyi bireylere ve daha iyi bir dünyaya yol açabilir” dedi.
Eleştiriler de geldi
Kabine giren yerel bir gazeteci sözde Hz. İsa hologramının yanıtlarını yüzeysel ve klişe buldu. Çalışmanın öncüsü Schmid, yapay zekanın bazen çok iyi, bazen yüzeysel yanıtlar verdiğini kabul etti.
Katolikler karşı çıktı Protestanlar eleştirdi
Kilise cemaatinden deneyi desteklemeyenler de oldu. Katolikler arasından bir grup günah çıkarma kabininin kullanılmasına tepki gösterirken, Protestanların bazıları ise dini görsellerin bu vb. biçimlerde kullanılmasını eleştirdi.