Sınır ötesinde güven
Yurt içinde terör örgütü tehdidini yok eden Türkiye, sınır ötesi operasyonlarla da güney sınırlarını sınır ötesinde güvence altına aldı. Kara operasyonlarının yanı sıra 2024 yılında ise terörle mücadelede yeni konsepte geçildi. Irak ve Suriye sınırında yapılan operasyonlar 30 kilometre derinliğe inerken Irak’ta kilit kapatıldı. Terör örgütlerine karşı yapılan hava harekatları ise hala devam ediyor.
Türkiye, Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin 51’inci maddesinden kaynaklanan meşru müdafaa hakkı kapsamında, güvenliğini tehdit eden, başta DEAŞ olmak üzere terör örgütlerini etkisiz hale getirmek ve sınır güvenliğini sağlamak için sınır ötesi operasyonlar yapıyor.
İLK ADIM CERABLUS’TA ATILDI
Bu kapsamda Suriye’nin kuzeyine ilk harekat kanlı FETÖ kalkışmasını izleyen haftalarda, 24 Ağustos 2016’da yapıldı. Fırat Kalkanı Operasyonu ile TSK’ya ait tank birlikleri iç savaş altında olan Suriye’nin kuzeyine girdi. Türk ordusu harekatın ilk gününde Cerablus ilçe merkezini DEAŞ’tan kurtardı. Harekatla, 2 bin 55 kilometrekare alana yayılmış yerleşimler 217 gün içinde terörden arındırıldı. Mehmetçik ve SMO askerleri, Fırat Kalkanı Harekatı ile 7 aylık sürede 3 bin 936’sı DEAŞ, bin 976’sı PKK/YPG terör örgütü mensubu 5 bin 912 teröristi etkisiz hale getirdi. Harekatla, teröristler tarafından bölgeye döşenen 18 bin 796 el yapımı patlayıcı ve mayın imha edildi. Bölgenin güvenliğini sağlanmasının ardından terör nedeniyle yerinden edilen çok sayıda sivil bölgeye döndü.
BÖLGEYE ‘ZEYTİN DALI’
Türkiye’nin bir sonraki hedefi de Afrin oldu. Suriye’nin kuzeybatısında terör örgütü PKK/YPG işgalindeki Afrin’e Zeytin Dalı Operasyonu başlatıldı. 20 Ocak 2018’te Fırat Kalkanı Harekatı’nda şehit düşen 72 Türk askeri anısına 72 savaş uçağı havalandı. Harekatta Türk askeri sivillerin zarar görmemesi için her türlü dikkat ve hassasiyeti gösterirken, terör örgütü işgal ettiği bölgelerde sivilleri kalkan yaparak harekatı engellemeye çalıştı. Tüm dünyanın gözü önünde, tamamen uluslararası hukuka uygun ve insan haklarına saygılı şekilde icra edilen Zeytin Dalı Harekâtı 57 gün sonra başarıyla sonuçlandı. Operasyonla 7 bin 172 terörist etkisiz hale getirildi. Bölgede terör örgütü PKK/YPG tarafından döşenen 2 bin 289 mayın ve el yapımı patlayıcı imha edildi. Afrin ilçe merkezinin terörden temizlenmesiyle tamamlanan operasyonda 6 belde merkezi, 282 köy, 6 köy altı yerleşim, stratejik 23 dağ ve tepe, 1 baraj, 50 stratejik nokta, TSK ve SMO’nun kontrolüne girdi. Bölgenin terörden arındırılmasıyla birlikte yerinden edilen Suriyelilerin geri dönüşü başladı.
ONU BARIŞ PINARI İZLEDİ
Sınır güvenliğini sağlamak, güneyinde terör koridoru oluşturulmasını engellemek, yerinden edilmiş Suriyelilerin evlerine ve topraklarına dönüşlerini sağlamak için 9 Ekim 2019’da Barış Pınarı Harekatı başlatıldı. TSK, operasyonun ilk gününde Tel Abyad’dan Fırat’ın doğusundaki topraklara giriş yaptı. Operasyonun dördüncü gününde Rasulayn ilçe merkezi, beşinci gününde de Tel Abyad ilçe merkezi YPG/PKK’lı teröristlerden temizlendi. Harekatla, 4 bin kilometrekareden fazla alana yayılmış yaklaşık 600 yerleşim yeri terörden arındırıldı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve eski ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, 17 Ekim 2019’da Ankara’da yaptıkları görüşmede, YPG/PKK’nın güvenli bölgeden çekilmesi amacıyla Barış Pınarı Harekatına 120 saat ara verilmesi konusunda mutabakata vardı. Bu sürede çok sayıda YPG/PKK’lı, Rasulayn’dan Haseke’ye tahliye edildi. Harekat kapsamında 3 bin 829 terörist etkisiz hale getirildi.
BAHAR KALKANI OPERASYONU
Astana anlaşmaları gereği ateşkes gözlem misyonu için İdlib’de bulunan Türk askerlerine karşı 27 Şubat 2020’de düzenlediği hava saldırısı sonrası Türkiye, Bahar Kalkanı Harekatı ile karşı operasyon başlattı. İHA ve SİHA’ların etkin olarak kullanıldığı operasyonda kısa bir zaman içerisinde rejim ve terör unsurları ağır kayıp yaşadı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile İdlib müzakereleri konusunda Kremlin Sarayı’nda 5 Mart’ta yaptığı görüşmenin ardından İdlib’de ateşkes kararı alındı.
IRAK SINIRINA ‘PENÇE’
Suriye’deki operasyonlar devam ederken, Türkiye Irak sınırında 18 Nisan 2020’de Pençe Operasyonlarını başlattı. Irak kuzeyinde yaşanan otorite boşluğu nedeniyle, sözde Hakurk, Metina, Zap, Gara, Avaşin-Basyan, Sinat- lojistik destek ve ülkemize eylem hazırlığı için kullanılan bir alan haline gelmişti. Terör örgütü, bölgeyi istismar ederek Haftanin, Kandil ve Asos bölgeleri PKK/KCK ve onun destekçileri tarafından personel temin, barınma, ve temin ettiği elemanları zehirleyerek Türkiye’ye sızma ve terör eylemleri yapma girişimlerinde bulunuyordu. Bu bölgeler aynı zamanda terör örgütü tarafından girilemez ve ulaşılamaz olarak tanımlanıyordu.
TERÖRÜ KAYNAĞINDA YOK ETME KONSEPTİ
Pençe Operasyonlarıyla Türkiye, sınırlarının güvenliğini ileriden sağlamak ve vatandaşların huzurlu bir ortamda yaşamasını temin etmek amacıyla çok boyutlu bir güvenlik anlayışı benimsedi ve terörle mücadelede kapsamlı bir konsept değişikliğine gidildi. Bu konsept değişikliğiyle sınırlarınızın emniyetini ileriden sağlama ve terörü kaynağında yok etme stratejisi uygulanmaya başlandı.
TEK BİR TERÖRİST KALMAYINCAYA KADAR
Pençe Operasyonlarıyla Irak’taki terör örgütü hedeflerine hava operasyonları düzenlenirken, operasyonlar Suriye’ye de yapılmaya başlandı. Pençe-1, Pençe-2, Pençe-3, Pençe Kaplan, Pençe Şimşek, Pençe Yıldırım operasyonlarının ardından Pençe Kilit operasyonları başladı. Mehmetçik, Irak sınırlarında 30 kilometre derinlikte sınırları kapatırken, hem Irak’a hem de Suriye’ye hava operasyonları devam ediyor. Pençe serisi operasyonlara artan şiddet ve tempo ile aralıksız, taarruzî anlayışla tek bir terörist kalmayıncaya kadar devam edilecek.
Komşu ile ortak mutabakat
- 2024 yılında Türkiye ile Irak arasında Terörle Mücadeleye İlişkin Mutabakat Zaptı imzalandı. Bu kapsamda başta PKK olmak üzere terörle mücadele için Bağdat’ta Ortak Güvenlik Koordinasyon Merkezi, Başika’da ise Ortak Eğitim ve İşbirliği Merkezi kurulması kararlaştırıldı. Başika’da eğitim merkezi kurulmasını Türkiye teklif etti. Türkiye, 2015’te DEAŞ’a karşı bölgede Türkmenlerden oluşan Ninova Muhafızlarına eğitim vermiş, DAEŞ Musul’dan çıkarılmıştı. Türkiye’nin halihazırda Başika’da bulunan üssü, eğitim merkezine çevrilecek. Başika’daki Ortak Eğitim ve İşbirliği Merkezi’nde TSK, Irak askerine eğitim verecek. Bu merkezde terörle ortak mücadeleye imkan sağlamak için iki ülke arasında önce anlayış birliğine varılacak.