СНАЙПЕР… (19-қисм)
* * *
Вақт шомдан ошганда, Шавкат ва Вадим олдинма-кетин казинога кириб келишди. Улар ҳар бир қалтис ишдан сўнг Мирсоли маълум муддат ҳеч қандай савол бермаслигини яхши билишарди. Шунинг учун индамай киришди-да, хона тўридаги диванга чўкишди.
Ниҳоят Мирсоли аста бошини кўтарди-ю, икковларига ер остидан тикилиб қаради. Вадим жуда хотиржам, сокин эди. Фақат Шавкатгина ора-сирада безовталанар, бу ҳолатни тез-тез бош қашиш орқали ошкор этарди.
«Дўстим ҳали янги, — кўнглидан ўтказди Мирсоли чуқур хўрсиниб. — Кўника олмаяпти. Ҳечқиси йўқ, пишади, кўникади, бора-бора безовталанмайдиган, қўрқмайдиган бўлади…»
— Хўш, азаматлар, — дея орадаги сукутни бузиб сўради Мирсоли. — Собир жойини топдими?
— Биласиз-ку, — деди Вадим жиддий оҳангда. — Жуда юмшоқ, хавф-хатарсиз ерга жойлаштирдик уни.
— Жуда соз, унда асосий масалага ўтсак ҳам бўлаверади. Айтганча, Шавкат, нега безовталаняпсан? Тинчликми?
— Й-йўқ, яхшиман, — Шавкат худди нимадандир чўчиган каби кескин бошини кўтарди. — Безовталанганим йўқ, дўст. Шунчаки… Хаёл опкетибди холос.
— Бир нарсани яхшилаб уқиб ол, — деди Мирсоли деярли пичирлаб. — Бизнинг ишда шунақанги қалтисликлар тез-тез учраб туради. Кўникиш керак буларга. Акс ҳолда ментларни гумонсиратиб қўямиз. Ё тушунтира олмадимми?
— Тушундим, дўст, тушундим. Ҳалиги… Асосий масалага ўтмоқчийдинг…
— Ҳа, шундай эди… Оғайнилар, очиғи, ўша «Таракан»ни бироз пасайтириб келмасак бўлмайди. Йўқса, у эртага ётоғимизга қурол ўқталиб киришданам тоймайди. Нима дейсизлар?
— Ҳақ гап, — деди Вадим. — Бизнесда қаттиққўлроқ бўлган маъқул. Кўрдик-ку, сира тап тортмасдан бинони ўраб олишди югурдаклари! Попугини пасайтириб қўйишимиз шарт!
— У ҳолда ҳозироқ абжир йигитларни саралаб машиналарга ўтқаз! Ўн беш чоғлиси етади. Лекин эҳтиёткорликни қўлдан бермаслигимиз зарур. Йигитларга қайта-қайта тайинла! Хитлантириб қўйганларини аяб ўтирмайман.
— Тушундим. Чиқаверайми?
— Ҳа, Шавкат сенга ҳамроҳлик қилади. Тайёр бўлишларинг билан менга хабар бер!
Вадим сўнгги кўрсатмани эшитибоқ, Шавкатни эргаштирганча кабинетдан чиқиб кетди.
Бир неча хориж машиналари орқама-орқа Тараканов макон тутган манзил томон кетиб борарди. Мирсоли эса ўйларди, ақли етганича мулоҳаза қиларди. Эртанги ҳаёти қандай кечиши мумкинлиги ҳақида бош қотирарди. Аммо сира ўйлари интиҳосига ета олмасди.
— Айтганча, — дея олдинги ўриндиқда ўтирган Вадимнинг елкасига қўлини қўйди Мирсоли. — Ҳозироқ қўнғироқ қилиб, ўша маразни огоҳлантир. Агар қиморхонасига бостириб боришимизни хоҳламаса, хилват жой танласин. Очиғи, ўзимнинг ҳам сира шовқин кўтаргим йўқ.
Вадим зум ўтмай кимгадир қўнғироқ қилди. Мирсоли тайинлаган гапни етказди. Салдан кейин эса масала ҳал бўлди. Тараканов уларни ўзи яшайдиган ҳудуддаги суви қуриган кўл бўйида кутадиган бўлибди.
— Фаросати жойидага ўхшайди, — деди Мирсоли кулиб. — Ҳойнаҳой ўша кўлга ҳаммамизни тириклай кўммоқчи шекилли.
— Ўзи биздан олдин кўмилиб кетмаса, — луқма ташлади Шавкат. — Бизнинг қудратимизни билмайди-да хонасалот!..
Қирқ дақақача йўл юришгач, худди ўша кўлга етиб боришди. Шундоқ қирғоққа яқин жойда учта машина турар, нарида эса ўн чоғли йигитлар қўл қовуштирганча тош қотишганди. Мирсолига тегишли машиналар анча берида тўхтади. У очиқдан-очиқ елкаларига автоматлар осган шотирлар қуршовида Таракановларга яқин борди. Тахминан эллик метр қолганда шотирлар Мирсолининг буйруғи билан таққа тўхтади. Ўзи эса олдинга юришда давом этди. Таракан ҳам худди шундай йўл тутди. Икки рақобатчи ораларида икки-уч метрлик масофа сақлаган ҳолда юзма-юз бўлишди. Мирсоли одатига кўра қаршисидаги узун бўйли, ўзидан пича ёши улуғ, қиррабурун рақибига зимдан назар солди. Шундай қилса, Таракан биринчи бўлиб гап бошлашига ишонди.
— Демак, сен экансан-да Крутой!?. — дея ҳақиқатан биринчи бўлиб гап қистирди Таракан. — Ёшинг меникидан кичикка ўхшайди. Ўзингдан катталарни ҳурматлашни ўргатишмаганми нима бало?
— Мен олдингга насиҳат эшитиш учун келмадим, — деди Мирсоли қаддини ғоз тутиб. — Ё сезмадингми?
— Хўш, нега келдинг унда? Мен билан жанг қилмоқчимисан?
— Сен билан биз бизнесменлармиз. Шундай экан, келишиб ишласак ёмон бўлмасди. Тўғри, мен тинчлик тарафдориман. Аммо сабр косамни тўлдирсанг, мажбур бўламан ҳамма нарсага.
— Менга қара, Крутой, — деди Таракан норози бош чайқаб. — Қанақа бизнесмен? Вей, сен-у мен жиноятчилармиз.
— Қара-я, бундан бехабар юрган эканман. Шунинг учун пешонамга югурдакларингни чопқиллатибсан-да!?. Адашмасам, жангни ўзинг бошлаб бердинг. Мен бугун арзирли жавоб қайтариш учун келдим. Хўш, бошлаймизми?..
— Қўйсанг-чи, кулгимни қистатма! Биламан, генерал ҳимоячингга ишоняпсан. Вей, мент ҳеч қачон жиноятчига дўстлик қилмайди. Эртами-кечми, барибир сотади.
— Мени яхши билмас экансан. Ишда рақобатчиларни сира хуш кўрмайман. Гапни айлантирма-да, мақсадга ўт!
— На илож! Яхшиликчасига тушунмадинг. Энди ўзингдан кўр!
Таракан шундай деди-ю, қирғоқдаги шотирлари томон ўгирилиб, ўзи томон имлади. Улар киссаларидан тўппончаларни чиқарган ҳолда хожаси тарафга югурди. Лекин Мирсолининг йигитлари ҳам анойи эмасди. Буйруқ ҳам кутиб ўтирмай, қарама-қарши тарафдагиларни ўққа тутишди. Бир неча сония ичида ҳаммаёқ тўс-тўполон бўлиб кетди. Автоматлилар Тараканга қўшиб шотирларининг барчасини ер тишлатишди. Мирсоли эса ўқлар ёмғири тингач, қайта машинадан тушиб, жасадларга яқин келди-да, бирпас тикилиб тургач, ўз шотирлари томон ўгирилиб, бор овозда қичқирди:
— Эшитиб қўйларинг, кимда ким менинг йўлимга тўғаноқ бўлса, худди шундай ўлим топади!
* * *
Машина қоронғи тунда серқатнов вилоят йўли бўйлаб кетиб борарди. Мирсоли эса сукутга толганча ўтирар, негадир бугунги қилиб қўйган ишидан сира кўнгли тўлмасди. Кеч бўлса-да, шу фожиалар аксинча якун топишини хоҳларди. Шундай тушкун кайфиятда у Шавкатга разм солди. Дўсти ҳам ўзидан баттар эди. Нуқул уф тортар, нимадир демоқчи бўларди-ю, афтидан тилига кўчира олмасди.
— Ҳа, нега яна тумшайиб олдинг? — сўради Мирсоли. — Биронтаси хафа қилдими? Ё уйингни соғиндингми?
— Очиғи, бугунги ишимиз тўғри бўлмади, — деди Шавкат лаб тишлаб. — Қара, қанча одамнинг бошига етдик. Ахир, бу гуноҳи азим-ку, дўст! Шуни яхшиликчасига ҳал этсак бўларкан-да!
— Бизнинг ишда яхшиликча деган жумла тушириб қолдирилади, — дея ним қоронғиликда Шавкатнинг кўзига тик боқди Мирсоли. — Агар сен ўлдирмасанг, сени ўлдиришади. Ҳадеб афсусланаверма дегандим-ку! Эсингдан чиқдими?
Шу гапларни айтишга айтди-ю, Мирсоли баттар қайғуга ботди. У дўстининг ҳақлигини биларди, аммо фикрига қўшила олмасди. Агар шундай қилса, бошқалар ҳам ақл бўла бошлашидан қўрқарди.
— Айтганча, — Шавкат беихтиёр киссасига қўл солиб, конверт чиқарди. — Манави хатни Собир ёзиб қолдирибди. Қара, «Шахсан Крутойга» деб ёзиб ҳам қўйибди баттол.
— Ўзинг ўқидингми?
— Йўқ, сенга тегишли бўлгани учун ўқимадим. Бошқаники бўлса, аллақачон қизиқиб кўрган бўлардим.
— Қани, ол-чи, нима деб ёзибдийкан!
Шавкат конвертни қўлига тутқазгач, Мирсоли ичини очди-да, бир парча қоғоз чиқариб, фонар ёрдамида ёзувларга кўз югуртирди.
«Сен ўзингча крутойман деб керилиб юрибсан экан, — дея бошланганди хат. — Нимангга кериласан? Худди қувғинга учраган итдай ўзга юртларда думингни қисиб яшаяпсан-ку! Қолаверса, мақтанишга умуман асосинг йўқ. Чунки сени маҳалладаги чоллар оқ қилган. Ишонмасанг, бор, ҳеч ким сен билан қўл бериб кўришмайди. Маҳаллада сен бир тийинга қимматсан. Акам масаласига келсак, сени худога топширдим. Худонинг ўзи ҳисоб-китобингни қилади албатта. Энди бўлса, қуйидаги шеърни синчиклаб ўқи. Ёдлаб олсангам қарши эмасман. Бу шеърни сенга атаб ёздим, эркак!..»
— Мен маразни ҳеч қачон дўстимсан демиюрман,
— Маразнинг товоғидан қирмоч ҳам емиюрман.
— Лахта-лахта қон ютиб, эзгинга эврилсам-да,
— Маразнинг ҳиммати-ю тафтидан тониюрман…
Мирсоли хатни ўқиб бўлди-ю, бир муддат сукутга толди. Кейин эса Шавкатга юзланди.
— Сенам ўқиб кўр, нима деб ёзганини билволасан.
Шавкат эътибор билан хатни ўқиди ва кутилмаганда қўлларини мушт қилиб сўкинди.
— Бир жиҳатдан юртга кетганинг дуруст эди, — деди у бош чайқаб. — Пулинг бўлса бор, ўша ёқда катта бир супермаркет очиб тинчгина тижорат қилсанг, бугунгидай ишлар бўлмасди.
— Вей, дўст, — деди Мирсоли тутоқиб. — Сен-у биз ментларнинг кундалик нишонимиз. Агар бу ердаги ишларни йиғиштириб, йўлга отлансам, шу куниёқ қўлимга кишан солишади. Чунки генерал тирикчилигининг мазаси қочишини хоҳламайди. Менинг пулларим эвазигагина тилини тийиб юрибди. Пул бермай-чи, ў-ў-ў, калламни сапчадай узиб ташлашга тайёр бўлади. Хуллас, бизнинг ишда ё турма, ё ўлимни танлаш зарур. Икковиниям истамасанг, керакли одамларга пул узатишинг зарур бўлади. Э, йў-ўқ, юртга қайтиш учун аллақачон йўллар бекилиб бўлган бизга.
— Барибир бир кунмас бир кун қамашади. Буниям биласан. Таваккал қилайлик. Ҳалиям кечмас.
— Дўст, мен уёқда супермаркет очиб, қандай иш юритаман. Ҳисоб-китобда…
— Мен ўзим юритаман, — Мирсолининг гапини кесди Шавкат. — Сен назорат қилиб турсанг бас. Қолганини қойиллата оламан, ишон!..
— Менга қара, — атайин гапни бошқа ёққа бурди Мирсоли. — Собир шоирмиди?
— Ҳа, қишлоқда ис чиқаришсаям шусиз ўтмасди. Ўртага чиқиб шиғирини реклама қиларди аблаҳ.
— Мени мараз дебди-я, кўрдингми?
— Ўзидан хабари йўқ-да! Уй ичи билан ҳаромхўр-ку! Бировга кулишни ким қўйибди уларга!?.
— Сенинг гапларинг тўғри. Бир жиҳатдан қишлоққа кетворсак яхши иш бўларди. Эналарим раҳматлиларнинг қабрини ҳар куни зиёрат қилардим. Бировдан қўрқмасдим, ҳақорат эшитмасдим. Асосийси, тинч ухлардим. Ишонсанг, шу ишга қўл урганимдан бери нуқул ёмон тушлар кўраман. Ярим кечаси уйғониб кетаман-да, ўтиравераман. Ўйлайман, ўйлайман, қани ўйларимнинг охири кўринса…
— Ана энди ўзингга келяпсан, — жонланиб овозини бир парда кўтарди Шавкат. — Кел, эртаданоқ казинонгни сотиш тараддудига тушамиз. Ҳеч қанча вақт кетмайди бунга. Ҳалигидай Таракановга ўхшагани чиқса, дарров сотиб олади. Сен кетсанг, эркин нафас ола бошлашини билади улар.
— Менга қара, шу атрофда бир танишимнинг дала ҳовлиси бўларди адашмасам. Ўзимизнинг ўзбеклардан эди. Вей, Гриша, рулни ўнгга бур! Далалардан ўтсак, дала ҳовлилар бошланади. Ўша дала ҳовлидаги ток остида ўтириб бироз дам олмоқчиман. Сизлар ҳам шу баҳонада нафас ростлайсиз. Вадим, розимисизлар?
— Розимиз, — деди Вадим қисқа-қисқа йўталиб. — Бу ерларнинг ҳавосиям бошқача экан. Тўйиб нафас олайлик! Шаҳар қочмас.
Ҳайдовчи машинани елдек учирганча бир зумда турнақатор, пана-пастқам дала ҳовлиларга яқинлашди.
— Ҳов анави қизғиш дарвоза рўпарасида тўхтат машинани! — деди Мирсоли. — Вадим, сен бош бўлиб кабоб пиширасизлар. Ичимликларниям олиб киринглар ичкарига! Бир ўтирайлик!..
* * *
«Чамаси боши берк кўчага кириб қолганман шекилли, — ўйларди Мирсоли ток остидаги курсида ўтирганча атрофдагиларни кузатаркан. — Шавкат кўзимни очди. Топган пулим аслида ҳаром эканини пайқамадим, бировларнинг сўзига қулоқ тутмадим. Одам ўлдирдим, ўлдиравердим. Бу гуноҳларни елкамда қандай кўтариб юриш, худонинг ҳузурида қилмишларимга қандай жавоб бериш ҳақида сира ўйлаб кўрмадим. Энди-чи? Мана, бугунги кун ҳам қон тўкиш билан ўтди. Қанчасини ер тишлатдим. Уларнинг оила аъзолари ҳозир қай кўйга тушишган экан? Буниям ёлғиз худо билади… Эсиз, нега аввалроқ ўйламадим? Хомчўт қилмадим? Зўр бўлиш менга нима беряпти? Ҳаром-харишдан бўлак ҳеч вақо бераётгани йўқ. Мундай мулоҳаза қилсам, мен тенгилар аллақачон уйланишган. Уйланмаганиниям ҳеч қурса севган, ишонган қизи бор. Улар кун-у тун висолни орзулаб яшашади. Мен бўлсам, ҳеч кимнинг меҳрига сазовор, ҳақли эмасман. Собир тўғри ёзган. Қишлоқдагилар азалдан қотилни ёмон кўришади. Ўзлари кўришмаса-да, бир оғиз гап туфайли ўша қотилдан очиқчасига юз ўгиришади. Иложи борича ундан нарироқ юришга интилишади. Демак, мениям худди шундай совуқ нигоҳлар билан қарши олишади. Биров ўша яқин теваракда менга қиз бермайди. Қандай даҳшат-а! Ўзгаларнинг нафратини очиқ кўз билан кўриб яшаш ростакамига даҳшат! Нима қилай? Қандай йўл тутай? Нима қилсам, қўрқинчли, жирканч ўйлардан нари бўламан? Йўқ, етар, бу ҳаёт Шавкат айтганидек, яхшиликка олиб бормайди. Бир кунмас-бир кун менданам зўрроғи, абжирроғи чиқса, бизнес ҳам, обрў ҳам бир пул бўлади. Анави генералга ўхшаганлар эса бошқанинг товоғини ялаб, мени бир ҳамла билан турмага тиқади. Ҳа, ундайлар ҳеч қачон дўстлик қилишмайди. Нима қилсам бўлади? Шавкатни чақириб, муддаомни айтайми? Албатта хурсанд бўлади. Менинг тўғри йўлга қайта бошлаганимни эшитиб терисига сиғмас даражада қувонади. Худойим, менинг тавбаларимни қабул қиласанми? Қабул қилмайсан. Буни вужуд-вужудим билан сезиб турибман. Сен ёруғ дунёнинг ўзида менга жазо тайинлашни кўзлайсан. Майли, шундай бўлсаям ўзингга шукр қиламан. Аммо… Кечир, худойим, мен кирган кўчада ортга қайтиб бўлмаскан. Фикрлаб кўрсам, ҳеч қандай илож, имкон кўринмади. Чунки ўзимдан ўтганини ўзим биляпман. Мен жонимни жабборга бериб йиғган давлатимни генералга ўхшаш текинтомоқларга топшириб қўйгим йўқ. Тўғри, ҳаммасига кўз юмиб шартта кетворишим мумкин. Менинг йўлимни ҳеч ким тўса олмайди. Лекин аэропортгача ҳам етиб бора олмаслигимни биламан. Тиш қайраб турган мелисалар мени осонликча қўйиб юборишмайди. Турмага судрашади. Менинг эса турмада ўтиргим йўқ. Негаки, у ерда ҳам душманларимнинг сон-саноғи йўқ. Бир кун яшатишмайди керак бўлса. Шундай экан, ўзингга таваккал қиламан, худойим. Бошга тушганни кўз кўради-да! Ғазабларингга бардош қилишдан бўлак чорам қолмади…»
— Дўст, мана, кабоблар ҳам тап-тайёр бўлди, — Шавкат Мирсолининг хаёлини бўлиб хонтахта устига бир товоқ ўзидан буғ таратаётган кабоб қўйди. — Йигитлар ошхонада ўтиришаркан. Биз Вадим билан сенга шерикчилик қиламиз-да энди! Қарши эмасмисан?
— Хайрият, — деди Мирсоли Шавкатга кулиб қараб. — Чеҳранг очилибди. Хурсандман. Бироқ менинг кўнглимга чироқ ёқса ёришмаяпти. Юрагимга қил сиғмаяпти.
— Сен кабобдан ол, кўнглинг ёзилади, — деди Шавкат бир сих кабобни Мирсолининг қўлига тутқазиб. — Қорнинг очгандир. Қани, дўстлар, олдик бўлмаса!..
Мирсоли синфдошига итоат қилган ҳолда кабобни оғзига яқин олиб борди-ю, дарҳол қайтадан товоққа солди ва даст ўрнидан туриб қулоқларини динг қилди.
— Машиналар товуши эшитилди, — деди у Шавкатга юзланиб. — Ментлар хитландимикан нима бало?
— Бе, сенга шундай туйилгандир, — қўл силтади Шавкат. — Кўчада қўриқчилар турибди. Бир гап бўлса, хабарини етказишарди-ку!..
— Ўзим қарай-чи! — Мирсоли шундай деб дарвоза томон юрди. Шу тобда эшик очилиб, икки қўриқчи ҳовлиққанча ҳовлига кирди.
— Хўжайин, ментлар дала ҳовлини ўраб олишяпти, — деди қўриқчилардан бири. — Қочишимиз керак!
— Нима?.. Ментлар?.. Қани, йиғиштирларинг ҳаммасини! — Мирсоли бор овозда бақириб ичкаридагиларни чорлай бошлади. — Ҳамма машиналарга ўтирсин! Агар йўлимизга тўғаноқ бўлишса, босиб ўтиб кетларинг! Қўлга тушиш хаёлинггаям келмасин!..
Бахтга қарши ҳеч ким машинага ўтиришга улгурмади. Дафъатан кўчадан бир гуруҳ ниқобли кимсалар чопиб кириб, барчаларини юзтубан ерга ётишга мажбур этди. Мирсоли томорқа тарафдан ҳам аллакимлар бақир-чақир билан кирганини пайқади. Бошини кўтариб кимлар эканини илғашга уринди. Аммо тепасидаги қурол тутган аскар нақ бўйнига автомат қўндоғини тираб қўзғалишга қўймади.
Орадан бир неча ўн сония ўтди ё ўтмади, Мирсолини кимдир курткаси ёқасидан сиқимлаб ўрнидан турғазди.
Бу ўзи билан яқиндан бери «шерикчилик» қила бошлаган генерал эди.
— Ҳа, шоввоз, «бузоқнинг югургани сомонхонагача» деган нақлни эшитганмидинг? — дея масхараомуз сўз қотди генерал. — «Генералга пул бердим, энди нима қанд есам еявераман», деб ўйловмидинг?
— Ифлос! — шивирлади ғазаб аралаш Мирсоли. — Келиб-келиб сен маразга ишондимми?
— Буни терговда аниқлашади, — деди генерал. — Думингни қисиб тўғри, ҳалол яшаганингда шу кўйга тушмасдинг. Сен берган пулларга келсак… Буни ҳеч қачон ҳеч кимга исботлай олмайсан! Ана энди турмада додингни беришади. Тайёр тур, Крутой!..
Мирсоли бу гапларни деярли эшитмасди. Афсус, надомат туйғуси борлиғини эгаллаб, гўё карахт кимса янглиғ қаршисидагиларга ҳиссиз боқарди.
* * *
— Бу менинг машинамга ўтиради, — деди генерал кутилмаганда аскарларга юзланиб. — Қолганларни олиб бориб камерага қаманглар!
— Сизга… Ўртоқ генерал, балки соқчиларни…
— Керакмас, — офицернинг сўзини кесди генерал. — Бу йигит мен учун хавфли эмас! Боринглар, тезроқ етказинглар ҳаммасини! Қани, Крутой, менинг машинамга ўтир! Сен билан ўзим гаплашиб қўймасам, бўлмайдиганга ўхшайди.
Мирсоли ҳайрон бўлганча кўрсатилган машинага чиқди. Негадир қўлларидаги кишанларни не сабабдан ечишганига тушунмай, ҳадеганда генералга ер остидан разм солаверди. Қалбининг бир четида генерал инсофга келишига, уни қўйиб юборишига ишона бошлади.
— Хўш, қаҳрамон, энди қалайсан? — сўради генерал масхараомуз оҳангда. — Менинг қудратимга тан бердингми ё йўқми?
— Тан бермаганимда нима ўзгарарди? Қамайсизми, қамайверинг! Демак, пешонамда шу иш ҳам бор экан.
— Овора бўласан, — деди генерал янада жиддий тортиб. — Биласан, сени турмага қамасак, осон ўлим топасан. Анави душманларинг анчадан бери тиш қайраб юрганиданам хабаринг бор. Улар сени ё бўғиб ўлдиришади, ё отиб ташлашади. Йў-ўқ, сен ҳали бизга кераксан.
— Тағин нима балони ўйлаб топдингиз? — сўради Мирсоли тоқати тоқ бўлиб. — Билмасангиз билиб олинг, мен ўлимдан қўрқмайман. Жонимни гаровга тикиб йўлга чиққанман.
— Шунинг учун ҳам сенинг ўлишингни истамаяпман. Умуман, биласанми, нега бугун босқин уюштирдим-а? Биласанми?
— Сиз ментларнинг кўнглингиздан нима кечаётганини ёлғиз худо билади. Мен қаердан билай?
— Майли, билмасанг ўзим айта қоламан. Хуллас, «главка»да анчадан бери менинг ғийбатимни қилишаётган экан. Узунқулоқ гаплардан билиб қолдим. Нимаймиш, мен жиноятчи билан келишиб, ҳимоямга олганмишман, эвазига жиноятчи менга пул тўлаётганмиш. Сен шу ғийбатларга ишонасанми?
— Бу ҳақиқат-ку, — деди Мирсоли. — Жиноятчи менман. Сизга мени ҳимоя қилаётганингиз учун пул тўлаяпман. Ё ёлғонми?
— Майли, бу гапни қўя турайлик. Қисқаси, бугун ўша ғийбатчиларга кимлигимни кўрсатиб қўйгим келди. Жиноятчи билан ош-қатиқ эмаслигимни исботлашга бел боғладим. Натижасини ўзинг кўриб турибсан.
— Хўш, нима қилай? Гапингиз шу холосмиди? Унда мени олиб боринг ўша турмангизга! Машинангизда ўтириб тоза ҳаводан нафас ололмаяпман. Балки ўша ҳавони турмада оларман.
— Бекорларни айтасан, — деди генерал. — Операциямнинг охирги босқичи қолди. Шуни тугатай, ана ундан кейин сенинг масалангни ўйлаб кўраман.
— Менинг нима алоқам бор операциянгизга?
— Ҳозир аскарларни қайта чақиртираман. Сен қочасан. Улар ортингдан қувлаб сени тутиб келишади. Агар шу ишда ёрдам берсанг, ишон, ҳаммаси яхши бўлади. Таракан масаласига кўз юмаман. Келишдикми?
— Албатта йўқ, — деди Мирсоли. — Аҳмоғингиз йўқ. Мени ёш бола қилишга уринманг. Шундоғам сабр косам тўлиб турибди ҳозир.
— Ёрдам бермайсанми? Генералнинг юзи ёруғ бўлишини истамайсанми?
— Йўқ. Гап тамом!
— Бундан чиқди, сен билан келишувимизниям бекор қилмоқчисан, шундайми? Ҳалиги… Ҳимоя қилишим эвазига пул тўлашниям хоҳламайсан-а? Топдимми?
— Тўғри топдингиз. Сиздақалар билан ишлагандан ўлган маъқул. Хўш, ҳимоя қилмасангиз, нима бўлади менга? Казино очганимни рўкач қилиб қўлга оласизми? Қани исботи? Мен фақат интернет клуб очганман. Ана, ишонмасангиз бориб кўринг!
— Тараканнинг, у билан бирга ўн чоғли одамнинг ўлгани-чи? — тутоқиб кетди генерал. — Уям бировнинг ишими?
— Исбот қила оласизми? Бунинг учун ҳеч бўлмаса бармоқ изларини топиш керак. Мен эса бир иш қилсам, орқамда из қолдирмайман. Мана кўрасиз, йигитларимниям эртагаёқ қўйиб юборасиз. Акс ҳолда нима бўлишингизни фақат худо билади, генерал!
— Ҳали шунақами? — генерал Мирсолининг ишонч билан айтган гапларини тинглаб туриб, беихтиёр титрай бошлади. Титроқ исканжасида шошилинч рацияни қўлига олди-да, аскарларни чорлади. Мирсоли эса ҳеч нарса бўлмагандай тек ўтирар, ора-сирада генералга кўз ташлаб совуқ тиржайиб оларди.
(давоми бор)
Олимжон ҲАЙИТ