СНАЙПЕР… (23-қисм)

* * *

Хонада бир ўзи ёлғиз қолгандан кейин Мирсоли боягидек ранги оқарган, бошини телбаларча уёқдан-буёққа чайқаган кўйи тўлғона бошлади. Ҳар тўлғонганда ўзи сезмаган ҳолда баланд овозда оҳ тортаверди. Ниҳоят тўлғонишлар барҳам топиб, у ўтирган жойида қаддини ростлади. Лекин кўзлари атрофга бежо боқар, худди алланимадан қўрққан каби ора-сирада сесканиб оларди.

— Мен ҳамма ёмон ишларни ташлайман, худойим, — дея тилга кирди Мирсоли. — Йў-ўқ, фаришталар, худонинг кечира-кечира кеч уришини яхши биламан. Ищонинглар, бугуноқ тўғри йўлга қайтаман. Илтимос, мени қийнаманглар! Ваъдамда тураман. Тавба қилди-им!.. Ҳай полковни-ик! Қай гўрга гум бўлдингиз? Кирмайсизми энди?

Полковник эшик ортида турган эканми, шаҳд билан хона эшигини очиб ичкарига кирди.

— Хўш, яхшимисан энди? Башоратингни давом эттирасанми?

— Зудлик билан йўлга отланишимиз керак, — деди Мирсоли. — Қон кўряпман. Ўзга давлат чегарасига яқин жойда, қалин ўрмон ёқасида қон. Шошилайлик!..

Полковник бу гапни эшитди-ю, ортиқча савол бериш бефойдалигини англаб, Мирсоли ўтирган аравачани ташқарига олиб чиқишга тутинди.

Мирсоли машинада жимгина ўтирарди-ю, ҳануз нималар бўлаётганини гўё идрок эта олмасди. Миясига ёғилаётган турли тоифадаги ўйлар аслида қай тарафдан келаётганини билмасди. Билишга уринмасди ҳам. Худди онадан телба қиёфасида туғилгандек миясида пайдо бўлган жумлаларни тилига кўчирарди. Бунинг оқибати нималарга олиб келиши мумкинлиги уни умуман қизиқтирмасди. Қизиқтирган тақдирда ҳам Мирсоли мулоҳаза қилишга ожиз эди.

Шу ҳолатда машина Мирсоли тахминан белгилаб берган манзилга етиб тўхтади. Полковник яна икки ходимини ўзи билан бирга олиб келганди. Улардан бири Мирсолини пастга туширгач, юкхонадаги иккита белкуракни қўлига олди. Мирсоли эса ҳеч кимга индамай, эътибор қилмай аравачани қалин ўрмон ичкарисига йўналтирди. Шу тахлит бир чақиримча йўл босди ва кутилмаганда аравачани тўхтатиб, ортга бош бурди. Олдинда полковник, унинг ёнида ҳайдовчи, бир неча ўн метр нарида эса белкурак қўлтиқлаган икки йигит туришарди.

— Ҳов анави буталар остини ковлашсин, — деди Мирсоли зарда аралаш. — Ҳа, худди ўша жойни! Ковлайверишсин! Ковлайверишсин!..

Йигитлар кўрсатилган бута остини чамаси бир метрдан зиёд чуқур қилиб ковлашди. Бир маҳал белкураклардан бири қандайдир қаттиқ матога урилгандек бўлди. Мато устига эса похол, латта-путталар қалаштириб ташланганди.

Йигитлар шоша-пиша похол ва латталарни ташқарига ирғитиб, эни ярим метрдан ортиқроқ қора қутини юқорига тортиб олишди. Чуқурдан жасад чиқариб олишларини кутаётган полковник бирдан ранги ўзгариб, Мирсолига савол назари билан тикилиб қолди.

— Буни қандай тушуниш керак? — сўради полковник Мирсолига еб қўйгудек тикилиб. — Жасад қани?

— Олдин қутини очтиринг, — деди Мирсоли пинагини бузмай. — Кейин бераверасиз саволингизни.

Йигитлар полковникнинг кўрсатмаси билан қутини очишди. Не кўз билан кўришсинки, қути тўла тилла эди. Полковник ҳеч нарсага тушунмай, гоҳ қутига, гоҳ Мирсолига жавдирарди.

— Ҳайрон бўлманг, — дея полковникни юпатган бўлди Мирсоли. — Бу тиллаларниям ўша сиз жасадини қидираётган одам кўмдирган. Тиллалар ўғирланган. Аммо қаердан ўғирланганини айтмайман. Агар керак бўлса, ўзингиз суриштириб билволаверасиз.

— Менга жасадни кўрсат, — деди полковник ҳануз чеҳраси тундлашган кўйи. — Шуниси муҳимроқ бизга ҳозир. Тўғри, тиллаларни топиб берганинг ҳам жуда соз бўлди. Чунки бу одамдан узоқ йиллар гумонсираб келардик. Мана, гумонларимиз тўғри бўлиб чиқди. Қани, Морозов, энди мурда қаердалигини айт! Йигитлар ковлашсин! Вақт кетяпти!

Шу тобда Мирсолининг ранги ўзгариб, ғойибона товушлар қулоқлари остида жаранглай бошлаганини ҳис этди.

— Нари кет, — буюрди унга номаълум товуш соҳиби. — Фурсатни бой бермай олдинга юр!

Мирсоли беихтиёр безовталаниб, полковникка юзланди.

— Мен… Ҳозир келаман, — деди у аравача тутқичидаги керакли тугмачани босиб. — Беш дақиқада қайтаман.

Полковник ҳайрон бўлди-ю, Мирсолининг руҳиятида ўзгариш содир бўлиши муқаррарлиги ёдига тушиб бош ирғаганча нари кетди. Мирсоли эса чамаси юз метрча нарига бориб тўхтади-да, кўзларини юмиб навбатдаги кўрсатмаларни кута бошлади. Ғойибона товуш ҳам узоқ кутдирмади.

— Жасад қути кўмилган ердан эллик метр нарида, — деди товуш эгаси. — Аммо ҳеч кимга айтмайсан. Сабабини ҳис этдингми?

— Йўқ, ҳис этмадим, — овоз чиқариб жавоб қилди Мирсоли. — Мен ким бўлибманки, ҳис эта олсам.

— Унда биз айтамиз. Агар мурдани топиб берсанг, улар ўликхонага олиб бориб ёришади. Жасад эгасининг руҳи чирқиллайди. Шунинг учун сен зинҳор мурда кўмилган жойни кўрсатмаслигинг керак.

— Унамай туриб олса-чи? — соддаларча сўради Мирсоли ҳануз кўзларини очмай. — Бу одам жуда қайсар-ку, ахир!

— Ўтган галгидек маълум муддатга қалбини музлатиб қўясан. У қаршилик билдира олмайди.

— Розиман. Кейин-чи? Кейин нима қилай?

— Тинимсиз тавба қил! Гуноҳларинг ёруғ дунёга сиғмас даражада кўпайиб кетган. Иложи бўлса, энкайиб, юзларингни ерга ишқалаб тавба қил! Зора худо раҳмингни еса!..

Мирсоли шу таъкидлардан сўнг шошилиши лозимлигини англади ва шоша-пиша аравачани ортга қайтарди.

— Хўш, трансинг тамом бўлдими? — сўради полковник унинг тепасида ҳозир бўлиб. — Кўрсат унда жасад кўмилган жойни!

Мирсоли жавоб беришга шошилмай, бошини қуйи солганча тек ўтириб қолди. Сўнгра норозиланган каби жуссасини у ёндан буёнга ташлаб, лабларини титратиб полковникка ер остидан жавдираб боқди.

— Нима бўлди яна? — сўради полковник тоқатсизлана бошлаганини сир тута олмай. — Бўла қолмайсанми энди! Вақт кетяпти, ахир, Морозов!..

— Бир қошиқ қонимдан кечинг, — деди ниҳоят сал ўзини қўлга олиб. — Мен… Адашибман! Янглишибман!

— Нега адашасан? Тушунмадим. Нимани назарда тутяпсан, ҳой бола?

— Мурда қаердалигини аниқлай олмаяпман. Ишонинг, жуда ожиз қолдим. Сира топа олмаяпман.

— Қ-қанақасига? Ие, буниси қизиқ бўлди-ку! Нега аниқлай олмайсан? Қанақа башоратчисан ўзи? Мени аҳмоқ қилмоқчимисан тағин?

— Нега тушунмайсиз? — атайин зардали оҳангда қичқирди Мирсоли. — Мен худомасман-ку! Осон тутавераркансиз-да! Тополмадим. Хўш, нима қилишим керак? Ўзимни осайми шу ерда?..

— Ўлгудай бўлмағур болайкансан, — полковник ҳафсаласи пир бўлиб ғудрана-ғудрана машина томон юрди. — Ҳай йигитлар, манави башоратчини машинага ортинглар! Кетамиз! Бўла қолинглар! Шунча вақтимни еб битирди бу даюс!..

Полковник қанча норозиланмасин, Мирсоли кўнглига яқин олмади, ранжимади, жаҳл қилмади. Сукут сақлашни маъқул деб билди. Қолаверса, у сўнгги икки-уч соат ичида ич-этини ер, надомат ўти вужудини куйдириб, ўзини қўярга жой топа олмасди. Устига-устак, ҳаво ўзгара бошлаганиданми, яримта оёқларининг тикилган қисмида кучли оғриқ туриб, уни безовталанишга, оҳ чекишга мажбур этарди. Иродаси ниҳоятда кучлилигидан тишни тишга босар, иложи борича эътиборсиз бўлишга интиларди. Шунинг учун ҳам қалбида пайдо бўлган надомат денгизида сузиб, бу денгизнинг залворли, бир-биридан ҳайбатли тўлқинлари қуршовида дард чеккиси келарди. Қарама-қарши ўйлар, тушкунлик исканжаси эса бағрини ўйиб борарди.

— Мен ростакамига ярим жон бўлиб қолдим, — ўзига ўзи сўзланарди Мирсоли Настя холадан қолган квартира балконидан ташқарини ҳиссиз кузатиб. — Бошида ҳаммасини енгаман, ёвни доғда қолдираман, бу дунё, тақдирим, қисматим барибир менинг йўриғимда бўлади деб ўйлагандим. Янглишганга ўхшайман. Ҳар қадамда, ҳар сонияда нақадар ожизлигим, яроқсизлигим сезилиб қоляпти. Дуч келган одам менга юқоридан туриб қарамоқда. Ҳар сирли, аянчли нигоҳ ташлашганда, икки оёғим йўқлиги бошимга тўқмоқдай урилиб жонимни азоблаяпти. Мана, Юлянинг келишига, кўнглини очишига қаттиқ ишонгандим. Тарвузим қўлтиғимдан тушди. Шу жажжи қиз ҳам мени менсимади. Худди «Тегсам, сендақа ногиронга тегаманми?», дегандек келмади-қўйди. Демак, менга уйланиш, бола-чақа орттириш ҳам мумкин эмас экан-да! Нега? Наҳотки, одам ўлдирганларим, бировлар кўнглига озор берганим, бировларнинг уйини азага тўлдирганим, ҳаром пул топганим ўзимга калтак бўлаверса? Мен энди умримнинг охиригача шундай ёлғиз, нотавон бўлиб яшайманми? Нега? Мен умуман бахтли бўлмайманми, худойим? Сени кечиримли, бағри кенг деб ҳисоблардим. Демак, ўйлаганларим сароб экан-да! Сени севишим, сенга топинишим, ўзингга сажда қилишимдан наф йўқ экан-да! Сен барибир менга бахт, қудрат ато этмайсанми?.. Йўқ, йўқ, сен ҳамиша ҳақсан! Акс ҳолда менга ғойибона қудрат бермасдинг. Худойим, ўзинг ҳаммасини кўриб, билиб турибсан. Менга бундай қобилиятнинг сира зарурати йўқ эди. Шунинг ўрнига мен нотавонга бир сиқимгина бахт, хотиржамлик, сокинлик, хуш онларни ҳадя этсанг бўлмасмиди? Ахир, умрида чимилдиқ кўрмаган бўй йигит учун бу ўлимдан ҳам баттар-ку! Бандангга раҳминг келмайдими?.. Астағфирилло! Ўзинг кечир шаккоклигимни! Майли, пешонамга шундай кулфатларни ёзган экансан, бардош қиламан, тўсиқларни енгаман! Э, худойим, нимага дийдиё қилиб ўтирибман ўзи? Ҳозирги замон қандайлигини унутиб қўйибман-ку! Ҳа, оёқларимни тортиб олганинг билан ҳамон бойликларимга эга қилиб қўйибсан, шукр! Манаман деган қизлар ортимдан чопади ҳали, ҳа! Замонамнинг манаман деган гўзал қизиям жарақ-жарақ пулларни кўрганда таъзим қилганини сезмай қолади. Менинг кўнглимга қарайди, овутади, эркалайди, соямга салом беради. Биламан, клуб очганим бошиданоқ сенга маъқул келмовди. Сезардим, юракдан ҳис этиб турардим. Аммо ён бергим келмасди. Шаккоклигим устун эди ўшанда. Мана энди мулла минган эшак каби ювош тортишга мажбур бўлиб ўтирибман. Хайрият, бирни олиб, ўрнига бошқа бирни бердинг. Ўзингга шукр! Тавба қилдим! Ўзинг мени тўғри йўлдан адаштирмагин, тангрим! Ҳеч қачон оёқсиз қолганимни ўзимга сездириб қўймагин, илойим!..

Мирсоли аллақачон бир тўхтамга келиб бўлганди. Сизиб чиқа бошлаган кўз ёшларини енгига артди-да, аравачани ташқарига ҳайдади.

У бугуноқ клубни сотиш, банкдаги пулларни қайтариб олишга қарор қилганди.

* * *

Кўчада баҳор ҳавоси кезар, шаҳар аҳли аллақачон енгил кийимга ўтиб улгурган, ёш-ялангдан тортиб, қари-қартангларгача юзларида табассум ила одимлар, қалблар қувончга тўлиб-тоша бошлаганини очиқ, истарали чеҳралар исботлаб турарди. Аммо Мирсолига шу манзара, шодликлар сира татимасди. У ҳар бир одамга боққанида биринчи навбатда оёқларини кузатар, гоҳ чопаётган, гоҳ илдам қадам ташлаётган бу оёқлар унинг вужудини эзарди. Кўнглидаги алам, қалбининг аллақаерига беркинган нафрат туйғуси қўйиб берса қозонда қоврилаётган маккажўхори дони каби потирлаб кўкка сапчий дерди. Устига-устак олдинда кутилаётган кўнгилсизликка ўхшаш бир соя баттар бағрини тиғларди. Шунда ҳам у ортга чекинишни истамас, қандай бўлмасин, бу соядан устун бўлишга ошифта эди.

Банк биноси ичкарисига киргани ҳамоно юраги икки чандон ортиқроқ ғаш тортди. Мирсоли бу ҳолатга ҳам эътибор қилмай, ҳисобчи қиз ўтирган туйнукчага яқинлашди.

— Келинг, ака, хуш кепсиз, — қиз даст ўрнидан турди-да, мулойимлик билан сўз қотди. — Бизга нима хизмат бор?

Мирсоли жавоб ўрнига киссасидан паспортини олиб қизга узатди.

— Ячейкам бор сизларда, — деди қовоқ уйиб. — Шуни олиб кетмоқчиман ҳозир.

— Жуда яхши, — дея ячейкалар сақланадиган хона томонга бир қараб олди қиз. — Сиз бир дақиқа кутиб туринг. Мен компьютерда текшириб оламан. Хўпми?

— Хўп, билганингизни қилинг, — нафратга қоришиқ нигоҳларини қизга тиккан кўйи жавоб берди Мирсоли. — Фақат тезроқ қимирланг. Шошиб турибман.

Қиз жилмайганча компьютердан кўзлаганларини қидира бошлади. Чамаси, бир, бир ярим дақиқадан сўнг қайта бошини кўтарди-ю, маъюсланди.

— Ака, сизнинг фамилиянгиз кўринмаяпти рўйхатда. — деди қиз ачиниш назари билан Мирсолига боқиб. — Мабодо банкни адаштирмадингизми?

— Мен аҳмоққа ўхшайманми? — тўнғиллаб берди Мирсоли. — Оёғи йўқ экан деб ерга уравераркансиз-да! Худога шукр, миям, хотирам жойида турибди. Худди шу банкда сақлайман пулларимни. Яхшилаб қаранг!..

Қиз Мирсолининг қўпол муомаласидан ранжиган бўлса-да, сир бой бермай қайтадан компьютерга тикилди. Барибир топа олмади чоғи, чуқур хўрсиниқ аралаш яна бошини кўтарди.

— Йўқсиз рўйхатда. Кечирасиз! Мана, мен компьютерни титкилаб ташладим.

— Бошлиғингиз жойидами? — сўради Мирсоли жаҳлини жиловлай олмай. — Нега серраясиз? Бошлиқ шу ердами?

— Ҳ-ҳа, шу ерда, — деди қиз ранги бўзариб. — Ана, чапга юрсангиз, биринчи эшик.

Мирсоли ҳеч нарса демай кўрсатилган томонга аравачасини ғилдиратди ва биринчи эшикни зарда билан очиб ичкарига кирди. Кабинетда ўрта ёшли, башанг кийинган, тепакал эркак ўтирарди. Огоҳлантиришсиз киргани учун жонҳолатда ўрнидан туриб уришмоққа шайланди. Бироқ Мирсолини ногиронлар аравачасида ўтирганига кўзи тушди-ю, бироз шаштидан тушди.

— Келинг, ука, — деди Мирсолига пешвоз чиқиб. — Қани, тўрга ўтинг! Биздан нима хизмат?

— Бу қанақаси? — деди Мирсоли кабинетни бошига кўтариб. — Миллионлаб пулларни банкингизга қўйган бўлсам-у, рўйхатдан тушириб қолдирсангиз. Бу қанақа бедодлик бўлди, тақсир?

— Тушунмадим, — деди раҳбар. — Қанақа пул ҳақида гапиряпсиз? Сизни… Танимайроқ турибман, ўлай агар!

— Мен Марат Морозов бўламан, — дея қўлидаги паспортни раҳбарнинг қўлига тутқазди Мирсоли. — Шу банкка ячейка қўйганман. Қани пуллар? Ким ўзлаштирди?

— Ука, узр, қизларимиз адашгандир-да! Ҳозир аниқлаймиз. Сиз шу ерда ўтира туринг! Мен дарров аниқлаб бераман. Хавотир олманг! Агар пулларингиз бизнинг банкда бўлса, шу ерда туради. Мен ҳозир…

Раҳбар қисқа муддатга кабинетни тарк этди. Мирсоли эса ҳануз олдинда кутилажак кўнгилсизликдан ич-этини ер, аъзойи бадани титрарди.

Ниҳоят банк раҳбари кабинетга қайтиб кирди ва паспортни Мирсолига узатди.

— Узр, укажон, ҳақиқатан ячейка сақлайдиганлар рўйхатида йўқсиз. Балки бошқа бировнинг номига расмийлаштиргансиз-у, ёдингиздан кўтарилгандир? Яхшилаб эсланг! Ҳар ҳолда анча-мунча бўлса керак пулларингиз…

Шундагина Мирсоли банкка илгари бошқа ҳужжат, фамилия билан келганини эслади. Айни чоғда пластик операциядан сўнг буткул ўзга одамга айланганини, қўлидаги паспорт ҳам Марат Морозов номига расмийлаштирилганини идрок этди. Пешонасига бир урди-ю, аравачани ортга юргазиб банк раҳбарига жавдиради.

— Хўш, ука, эсладингизми? — сўради банк раҳбари. — Ё…

— Мени кечиринг, — деди Мирсоли уф тортиб. — Ростданам бошқа бировнинг номига расмийлаштирилганди ячейка. Умуман ёдимдан кўтарилган экан. Демак, ўша одамнинг ўзи келмагунча пулларни ололмайман-да-а?

— Албатта, — деди раҳбар Мирсолининг яримта оёқларига ачиниш аралаш, аммо сездирмасдан боқаркан. — Ўзингиз тушунасиз-ку! Қонунларимиз шуни тақозо қилади. Ишонинг, агар қўлимдан қандайдир ёрдам бериш келса, мен тайёрман. Майли, ўша одамни қидиринг, топинг, у билан бирга келсангиз, ҳеч қандай ортиқча машмашаларсиз ишингизни битириб бераман…

Бу Мирсоли учун ўлимдан-да баттарроқ эди. Энди миллионлаб пулларига эгалик қила олмаслигини тасаввур этгани сайин юраги орқага тортар, танасидаги ҳар бир тукни аллақандай маҳлуқлар юлиб олаётгандек ўртанарди. Бу ҳам етмагандек, ташқари эшикдан чиқаётганда аравачага бир барзанги тиззаси билан урилиб кетди. У оғриган тиззаларини сиқимлаганча Мирсолига совуқ тикилиб турди-да, беихтиёр сўкинди.

— Вей, чўлоқ, кўзингга қараб юрсанг, ўласанми-а? Ҳе онангни!..

Чўлоқ деб ҳақоратлашига чидарди. Оналарини ҳақорат қилгани алам қилди. Эҳтиёт шарт барзангининг юз тузилишини эслаб қолди. Бироқ бу билан тинчлана олмади. Пул жазаваси ҳануз бағрини тиғлайверди. Мирсоли катта йўл бўйига чиқди-ю, нима қилишни, қандай чора топишни билмай бошини қуйи солган кўйи ўтириб қолди. Шу тобда дафъатан номаълум товуш борлиғини эгаллаб қичқира бошлади. Бошқа пайт бўлса, Мирсоли жаҳлини тиёлмаган, телбаларча ҳайқириб юборган бўларди. Ҳозир эса шу товуш соҳиби дардига малҳам бўладигандек туйилди.

— Мен сенинг ўрнингда бўлсам, илгариги ҳунаримга қайтган бўлардим, — дея аюҳаннос соларди товуш эгаси. — Ўйла, танангга кенгаш, ўша пулларни нима эвазига қўлга киритгансан? Албатта зўравонлик кўчасига кирганингдан кейин. Ё нотўғрими гапим? Гапир, паҳлавон!

— Сен кимсан ўзи? — ён атрофдагилар эътиборини тортмаслик учун пичирлаб сўради Мирсоли. — Қачон қараса сайраганинг сайраган. Ахир, билишим керак-ку кимлигингни!

— Сенинг йўриқчингман, — деди у. — Зарурат туғилганда сенга кўмак бераман. Башоратларниям сенга фақат менинг кўрсатмам билан етказишяпти.

— Отинг бордир-ахир? Кимсан?

— Иблисман! Энди англадингми? Локигин, бир нарсани билиб қўй, бандалар шайтони лаин деб мендан нафратланишади. Тўғри, бу дунёда ҳар кимгаям бир хилда ёқиб бўлмайди. Аммо сенга катта пулдор бўлишингда, хавфли ёвлардан халос бўлишингда ёрдам берганим ҳақиқат. Агар мен йўл кўрсатмасам, шиддатни қаердан олардинг?

— Унда нега башоратлар ғойиб бўлди? Қани улар? Нимага ҳеч вақони ҳис эта олмаяпман? Тугадими ҳаммаси?

— Агар йўриғимга киришга сўз берсанг, қайта пайдо қиламан ҳаммасини. Бунинг мушкул ери йўқ. Хўш, зўравон, эски ишга қайтамизми? Бизга ола қарайдиганларни тинчитишни бошлаймизми яна?

Мирсоли бир муддат ўйга толди. Ногирон, яримта, нобоп оёқларига боқди. Сўнгра қайтадан шивирлаб сўради.

— Манави ҳолим билан бир ишни қойиллата оламанми? Мана, аравачага михланиб қолганман!

— Ғалчага ўхшаб валдирайвераркансан-да, — уришиб ташлади иблис. — Сендан баттарларини биламан. Қўшни давлатда умуман қўл-оёқлари йўқ барзанги шогирдим бор. Ўша-чи, милтиқни сонларига қисиб олиб бемалол ота билади. Ўқиям ҳеч қачон хато кетмайди. Милтиқни ўзига мослаштириб олган. Йўлини топиб аллақаери биландир тепкиниям босади қойиллатиб. Хуллас, ўша шогирдим тенгсиз мерган ва зўравон. Бутун бошли шаҳар ундан қўрқади. Гапингни қара-я, нодон! Ўйланмасдан рози бўлавер! Биз манаман деганни ер тишлатамиз, йўриғимизга юришга мажбур этамиз. Анави банкдаги эгасиз қолган пулларинг минг баробарга кўпаяди. Сен сувмас, пулларнинг ичида чўмиладиган бўласан. Ҳамма сенинг сўнгги сўзингни кутиб турадиган бўлади.

— Йўғ-э, — деди Мирсоли бироз ишонқирамай. — Ростдан шунақа бўлармикан-а? Негадир иккиланяпман. Ҳар ҳолда…

— Тезроқ бир қарорга кел! Акс ҳолда сендан юз ўгиришим ҳеч гапмас. Сендақалар йўлимда қалашиб ётибди.

— Хўп, розиман, — деди жўшиб Мирсоли. — Фақат башоратларни ортга қайтар тезроқ! Йўқса ёрилиб кетаман ҳозир.

— Мана бу бошқа гап, — дея гўё дунёни ларзага келтириб хохолади иблис. — Келишиб кетишимизга ишонардим. Энди ҳеч нарсани ўйлама, ҳеч кимдан қўрқма! Менга суян, шогирд! Ҳаммасини муҳайё қиламан. Ишни бошла, шоввоз!..

Шу ондаёқ Мирсолининг қалби янада жўшди, миясида қисқа танаффусдан сўнг илк маълумотлар жо бўлди.

— Ишни полковникнинг жонига қасд қилишдан бошлайсан, — энди хотиржам оҳангда йўл кўрсата бошлади иблис. — У сендақаларга ҳеч қачон дўстлик қилмайди. Иши битгунча «ука»лашни билади. Ўлиб кетганингдаям бир туки сесканмайди.

— Нега уни ўлдиришим керак? Ахир…

— Қанақа анқовсан ўзи? Ўша сенинг пойингни қирқиш ниятида юрибди. Бир муаммоси бор. Ўшани битирволса, сени йўқ қилиб юборади. Мурдангни ҳеч ким топа олмайди кейин. Каллани ишлатсанг-чи мундай!

— Қуролим бўлмаса, қаердан оламан уни?

— Ҳозир бир манзилни айтаман. Ўша ерга бориб Миша исмли эркакка рўбарў бўласан. Қўрқма, сени бу шаҳарда ит ҳам танимайди. Башаранг ўзгарганини унутма!

— Ҳа, шундай қиламан, — деди Мирсоли шошилмайгина аравачани олдинга ғилдиратаркан. — Ўзи боядан бери жоним чиқиб турувди. Бир аблаҳ мени «чўлоқ» деб ҳақорат қилди, ишонасанми? Мен чўлоқманми?

— Худди ўша ярамас қурол сотиш билан шуғулланади, — Мирсолига тайинлай кетди иблис. — Ўшандан оласан қуролни. Бир тийин пул бермайсан. У сенга қуролни қарзга беради. Кейин… Ўша ернинг ўзида биринчи бўлиб уни ўлдир! Иккиланма! Бу дунёда зўр бўлмасанг, «чўлоқ» дейиш ҳам гапми, тепкилаб ўтиб кетаверишади сени! Айтганча, сен ҳеч кимни ўз қўлларинг билан ўлдирмайсан.

— Ким ўлдиради унда менинг ўрнимга?

— Ўзларини ўзлари ўлдиришади.

— Қанақасига?

— Сен шайтоний қобилиятингни ишга соласан. Ўлимга маҳкум кимсаларни гипноз таъсирига туширасан. Ана шу йўл билан ўлдирасан.

— Тушунмадим барибир. Қандай қилиб гипноз йўли билан ўлдириш мумкин?

— Буни кейин биласан. Ҳозир йўлга отлан!

Бу танбеҳ ва кўрсатмаларни эшитгач, Мирсоли аллақачон бир қарорга келиб бўлганди.

У бировларга бўйсунмасликка, ҳар қандай вазиятда ҳам ожизларга ҳукмини ўтказишга қасам ичди.

(давоми бор)

Олимжон ҲАЙИТ