Жаҳонгир Ортиқхўжаев фаолияти нимаси билан ёдда қолди? — Бизга қўшилинг: ???? https://t.me/joinchat/AAAAADwt0NGCRoONT4f1_Q
2018 йилнинг 26 апрелидан бери Тошкент шаҳри ҳокими сифатида фаолият юритиб келган Жаҳонгир Ортиқхўжаев 2023 йилнинг 16 январь куни лавозимидан олингани ва президентнинг «ноинсоф», «оёғи ердан узилган» деган таърифларига лозим кўрилгани маълум бўлди. Пойтахтнинг собиқ ҳокими қайси ишлари билан жамоатчилик ёдида қоладиган бўлди. «Дарё» Жаҳонгир Ортиқхўжаев фаолияти билан боғлиқ энг шов-шувли воқеалар кетма-кетлигини эсга олади. Шавкат Мирзиёев 2018 йилнинг 30 апрель куни Тошкентда Туркия бизнеси ва банклари раҳбарлари қаршисида нутқ сўзлаётиб, уларга Тошкентнинг эндигина иш бошлаган янги ҳокими — Жаҳонгир Ортиқхўжаевни таништирганида «Мен Ўзбекистон тарихида биринчи марта ўзим ишонадиган тадбиркорни Тошкент ҳокими этиб тайинладим. Бунақаси тарихда бўлмаган», — деганди. Шунингдек, давлат раҳбари бу тайинлов орқали жорий ислоҳотларни тушунадиган, бюрократиядан узоқ бўлган, Тошкент шаҳрининг эртанги куни қандай бўлишини тасаввур қиладиган, замонавий йигит Ўзбекистонга тоза ҳаво кириши учун, инвесторларни қўллаб-қувватлаш учун тайинлаганини қўшимча қилганди. - "У бизнинг кўпчилик раҳбарларимиз каби райком, партия сингари бюрократия тизимларининг ҳеч бирида ишламаган. Бу тадбиркор. Шунга қарамай, мен бу тадбиркорни энг йирик ҳудудимиз — Тошкент раҳбари этиб тайинладим", — деганди ўшанда давлат раҳбари. Давлат раҳбари мақтови билан иш бошлаган Ортиқхўжаевнинг илк яхши иши бу — «Газета корпуси»нинг аукцион савдосида сотилишини тўхтатиши бўлди. Воқеа ҳақида жамоатчиликка тўлиқ ахборот берган ҳокимлик пойтахтдаги «Матбуотчилар уйи» гаров таъминотидан бекор қилинганини, «Тошбозорсавдо» кредитни ўзи тўлайдиган бўлганини маълум қилди. «Менга ва командамга пора керак эмас», «25 йил ухлаган мамлакатни уйғотайлик», деган чақириқлари билан жамоатчилик назарига тушган Ортиқхўжаев дастлаб Себзордаги «снос» ишлари, шунингдек, Буюк Британиянинг Open Democracy нашрида эълон қилинган маълумотга изоҳ бериши орқали ОАВ вакиллари билан ҳам юзма-юз келишни бошлади. Ушбу нашрда чоп этилган мақолада Tashkent City қурилиши лойиҳасида иштирок этаётган хорижий инвесторларга тегишли экани айтилаётган айрим компаниялар аслида Жаҳонгир Ортиқхўжаевга алоқадор экани баён этилганига изоҳ берган ҳоким раҳбарлигидан аввал Akfa директорлигидан воз кечиш сўралганини, аммо компания акциялари ҳамон ўзида қолганини очиқлади. ОАВ вакиллари саволларига жавоб беришга мажбур бўла бошлаган Жаҳонгир Ортиқхўжаев дастлаб The Guardian газетасидаги мақолага жавоб бериб, «Тошкент шаҳри ҳокими сифатида мен сизнинг ‘Огоҳлантиришсиз кўчирилди: Тошкентдаги тўсатдан бузилишлар одамларнинг қаҳрини келтирмоқда’ мақолангизни ажабланиш ва ранжиш туйғулари билан ўқидим», — дея мақолага эътироз қилди. Кўп ўтмай, аниқроғи 2019 йилнинг ноябрь ойида эса очиқчасига журналистларни йўқ қилиб юбориш билан таҳдид қилишни бошлади. Ортиқхўжаевнинг бу таҳдидлари «Kun.uz» нашри мухбирларига қаратилгани аниқланди. Жамоатчилик ҳоким бу қилмиши учун жазоланишини талаб қилиб чиқди. Лекин «Kun.uz» нашри Ортиқхўжаев билан ўзаро ярашиб олганини, уларнинг ишларига четдан аралашиш бўлмаслиги кераклигини ёзди. Бош прокуратура ҳам терговолди текширувида Жаҳонгир Ортиқхўжаев давлат ҳокимияти ва бошқаруви органининг мансабдор шахси бўла туриб, давлат хизматчисининг одоб-ахлоқ қоидаларига риоя қилмасдан ҳақоратли ва қўпол сўзларни ишлатганини, бироқ унинг ножўя сўзлари умумий тарзда айтилгани, муайян шахсга қаратилмагани, реал таҳдид йўқлиги боис Жаҳонгир Ортиқхўжаевнинг ҳаракатларида жиноят аломатлари мавжуд эмас деб топганини ошкор қилди. Хуллас, бу — мавзу шу тарзда якун топди. Аксарият фикрлари жамоатчилик ва ОАК вакиллари орасида танқидий тус ола бошлаган Ортиқхўжаев кези келганда журналистларнинг саволларини очиқ қолдирган одат ҳам чиқарди. Кейинчалик Ғофур Ғулом боғининг инвесторга сотиб юборилиши билан боғлиқ воқеалар, Қўйлиқ бозорининг кўчирилиши ва шаҳардаги тартибсиз қурилишлардан келиб чиқаётган эътирозлар сабаб ОАВ вакиллари билан матбуот анжумани ташкил қилган ҳоким 3,5 йиллик ҳокимлик фаолияти давомида давлатнинг бир сўм пулига хиёнат қилмаганини билдирди. - "Аввал катта компаниялар раҳбари бўлганман, ёшлигимдан сиёсатчи бўлмаганман. Менинг тарихим ишлаб чиқариш, тадбиркорликка боғлиқ. Умрим бўйи сиёсатда ишламаганман. Ҳомийлик масаласига келсак, мен ҳам шу мамлакатнинг фарзандиман. Бозоримиз ҳам, мозоримиз ҳам — Тошкент. 3,5 йиллик фаолиятим давомида кўп жойларга аввалги ишлаган компаниям ёрдам берди, ҳомийлик қилиб келди. Риё деган нарса бор, савоб деган нарса бор. Агар бугунги ҳомийликни айтмасанг савобини нариги дунёда оласан, агар айтсанг риё бўлади. Агар қилган ишларни очиқ-ойдин ҳаммага айтсанг риё бўлади. Шунинг учун бугунгача айтмадик. Лекин бугун кўпчилик суриштирди, майли", — деганди ўшанда Ортиқхўжаев. Мазкур матбуот анжуманида Ортиқхўжаев, шунингдек, шаҳар ҳокими бўлишидан аввал 35 та машинаси бўлганини, машиналарни яхши кўришини айтиб, фаолияти давомида уларнинг олти донаси қолганини, қолганини сотиб пулига хайрли ишлар қилганини, жумладан, юрагида нуқсони бор болаларни операция қилдирганини айтди. Ортиқхўжаевнинг тунда сайёр қабул ўтказиши билан боғлиқ воқеалар ҳам ОАВда очиқланиб, ишчилари, хусусан, ўринбосарлари ҳам бундан норози экани маълум бўлди. Бунга жавоб берган ҳокимлик матбуот хизмати доимгидек танқидни нотўғри қабул қилди ва ОАВ вакилларини ёмонотлиқ қилишга уринди. Бу воқеалардан сўнг Ортиқхўжаев ҳиндистонлик инвесторга босим ўтказишда, ундан 100 миллион доллар маблағ талаб қилишда айбланди. «Ҳоким менга 2 йўл қолдирди» — деди Minerva City ташаббускори бўлган ҳиндистонлик инвестор Мурали Лал Жалан «Kun.uz»га берган интервьюсида. - "2021 йил март ойида Жаҳонгир Ортиқхўжаев мени ҳокимлик биносига чақириб, шантаж йўли билан қўпол муомала қилди. Менга иккита та йўл қолдиришди: ё лойиҳаларимдан бирини, масалан, Бектемир туманида жойлашган Lake City’ни амалга оширишдан расман воз кечишим, ё 100 миллион долларни депозит сифатида банкка жойлашим керак эди. Мен ҳокимга келишувдан ташқари ҳеч ким янги талаблар қўймаслигини, тадбиркор сифатида 7 йил ичида сарфланиши керак бўлган пулни кимнингдир ҳожати учун олдиндан ўтказиш қийинини тушунтирдим. Аммо ҳоким агар ўз хоҳишим билан шу ишдан бирини қилмасам, Minerva City’ни ҳам, қолган барча лойиҳаларим ҳам олиб қўйилишини ва Ўзбекистонда кун кечиришим қийин бўлишини айтди. Бошида шартномани имзолаётганимизда, барча келишувга амал қилиниши ва мажбуриятлар бажарилиши ваъда қилганди, энди эса ҳоким бу мамлакатда шартномалар ҳеч қандай рол ўйнамаслигини таъкидламоқда", — деганди ўшанда тадбиркор. Тошкент шаҳар Янгиҳаёт туманида тўхтаб қолган қурилиш / Фото: «Kun.uz» Бу айбловларга жавоб қайтарган пойтахт ҳокимлиги ахборот хизмати мазкур айбловларни давлат хизматчисини обрўсизлантириш дея баҳолади. Кейинчалик ҳолат ҳуқуқни муҳофаза қилувчи ташкилотлар томонидан назоратга олингани, ўрганилаётгани билдирилди. Бироқ мазкур иш айни кунда қандай жараёнда экани номаълумлигича қолмоқда. 2023 йилнинг 16 январь куни танқидий йиғилиш ўтказган Шавкат Мирзиёев Жаҳонгир Ортиқхўжаевни ноинсоф ва оёғи ердан узилган раҳбар дея танқид қилди ва уни 15 январь куни тунда ишдан олганини эълон қилди. Президент Жаҳонгир Ортиқхўжаевни пойтахт қиш мавсумига тайёргарлик кўрмагани, шунингдек, шаҳарда ноқонуний қурилишлар кўпайгани сабабчиси дея атади. - "Қиш мавсумига лозим тарзда тайёргарлик кўрмагани учун Ортиқхўжаевни ишдан олдим. Кечаси штабда мен уни ишдан олдим. Қуруқ гап, ёлғон ҳисобот билан, пастга тушмагани учун, ноинсоф, оёғи ердан узилгани учун ишдан олдим" — деди президент Ортиқхўжаевнинг ишдан олиниши ҳақида гапирар экан. Журналист Никита Макаренконинг манбаларига таяниб ёзишича, Ортиқхўжаев президент йиғилишидан олдин шаҳардан чиқиб кетишга уринган. Унинг қайд этишича, собиқ ҳоким йиғилиш бошланишидан аввал оиласи билан Тошкент аэропортида шаҳарни тарк этмоқчи бўлган пайти хавфсизлик ходимлари томонидан тўхтатиб қолинган. Кейинчалик бу видео эски видео экани маълум бўлди. Алал оқибат Ортиқхўжаевнинг Тошкент шаҳри ҳокими сифатидаги юриши бугун шу тарзда якунига етди.