Rusya krizi ürküttü, yabancılar 435 milyon dolarlık hisse sattı
Türkiye hava sahasını ihlal ettiği için Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından Türkiye ile Rusya arasında tırmanan gerilim yabancı yatırımcıyı da endişeye sevk etti. Rus uçağının düşürülmesinden sonraki 3 günü de içine alan 21-27 Kasım tarihleri arasında yabancılar 435 milyon dolarlık hisse senedi sattı. Bu, son 37 hafta içindeki en sert satış.
Sınır ihlali yapan Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından Türkiye ile Rusya arasında başlayan gerginlikten yabancı yatırımcı endişe duyuyor. Merkez Bankası'ndan alınan verilere göre Rus uçağının düşürülmesinden sonraki 3 günü de içine alan haftada yabancılar, 435 milyon dolarlık hisse senedini elden çıkardı. Bu rakam, doların art arda rekor kırdığı ve siyasilerin ekonomiye yönelik eleştirilerinin sertleştiği 2015'in 7-13 Mart tarihlerini içine alan hafta yaşanan 539 milyon dolarlık satıştan sonra yaşanan en yüksek rakam olarak istatistiklere geçti. Yabancıların 2015 boyunca elden çıkardığı devlet tahvillerinin 11 aylık büyüklüğü ise 5,9 milyar doları aştı.
Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait iki adet F-16 tipi savaş uçağı, 24 Kasım 2015 sabahı Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağını angajman kuralları gereğince düşürmüştü. Bu gelişmeyle tırmanan gerilim, iki ülke liderlerinin karşılıklı açıklamalarının da etkisiyle tırmandı. Rusya'nın gıda alanında Türkiye'ye yönelik ticari yaptırım kararı alması ve Kremlin'in Türkiye hakkındaki sert açıklamaları, başta tarım sektörü olmak üzere Türkiye ekonomisinin genelinde endişeye yol açtı. Hatta, Rusya'ya bir milyar dolardan fazla yaş sebze ve meyve ihracatı gerçekleştiren ihracatçıların bazılarının ürünlerini alıcı bulamadığı gerekçesiyle çöpe döktüğüne dair haberler gelmeye başladı. Zaten ciddi gerileme gösteren ihracat rakamlarının Rusya'ya yapılan ihracatın düşmesiyle daha da gerileyeceği ve döviz gelirlerinin azalacağı düşüncesi seçimin hemen ardından 2,80 seviyelerine yaklaşan doları 2,90 sınırına kadar taşıdı.
RUSYA KRİZİ BORSAYI DA ETKİLEMİŞTİ
Uçağın düştüğü haberi, borsada ciddi kayıpların yaşanmasına yol açmıştı. 24 Kasım sabahı saat 9'da 79 bin 439 puan seviyelerinden işleme açılan Borsa İstanbul 100 endeksi, haberin gelmesiyle sert bir düşüş göstermiş ve o gün yüzde 4'ten büyük bir kaybın sonunda 76 bin 242 seviyesinden kapanmıştı. Hisse senetlerinin işlem gördüğü Borsa İstanbul'daki düşüş sonraki günlerde de devam etmişti. Merkez Bankası'ndan bir hafta gecikmeli olarak elde edilebilen veriler, yabancı yatırımcıların yaşanan hadiseden duyduğu tedirginliği ortaya koydu. Buna göre yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senetlerinden Rus uçağının düşürülmesinden sonraki 3 günü de içine alan 21-27 Kasım tarihleri arasında yabancıların 435 milyon dolarlık elden çıkarma yaşandı. Böylece, yabancı yatırımcıların kasım ayı içerisinde elden çıkardığı hisse senetlerinin büyüklüğü bir milyar doları aştı. Yabancıların 2015 yılı boyunca elden çıkardığı hisse senedi tutarı ise 1 milyar 925 milyon dolar. Yabancılar, 2014 yılında hisse senetlerinde 2 milyar 578 milyon dolarlık net alım gerçekleştirmişti.
5,9 MİLYAR DOLARLIK ÇIKIŞ
Rus uçağının düşürüldüğü hafta yabancılar, 4 milyon dolar gibi bir repo dahil devlet iç borçlanma senedi alırken kasım ayı toplamında ise 405 milyon dolarlık bir satış gerçekleştirdi. Bunun da eklenmesiyle yabancıların ellerinden çıkardıkları devlet tahvillerinin 2015'teki büyüklüğü, 5 milyar 904 milyon doları buldu. Yabancılar, 2014 yılında devlet tahvillerinde 392 milyon dolarlık net alım gerçekleştirmişti.