Kaya tuzu zararlı mı?
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Mehmet Birhan Yılmaz, kaya tuzu tüketimi ile ilgili önerilerin yanlış olduğunu belirterek, "Bilimsel literatürde kaya tuzunun sofra tuzundan daha faydalı olduğunu dair tek bir bilimsel makale dahi yok. Ayrıca bu kaya tuzunun içerisinde vücudumuza çok zararlı olabilecek bir element var. Önemli olan kaya tuzu veya sofra tuzu meselesi değil, tuzun makul miktarda tüketilmesidir" dedi.
Amerikan Kardiyoloji Koleji tarafından 'Akademi üyeliği' unvanı verilen Türk Kardiyoloji Derneği Kalp Yetersizliği Çalışma Grubu Başkanı Prof.Dr. Mehmet Birhan Yılmaz, son zamanlarda kaya tuzuyla ilgili çıkan haberlerin ardından Sağlık Bakanlığı için bir makale hazırladı. Prof. Dr. Yılmaz, kaya tuzunun faydalı, sofra tuzunun ise yararsız olduğuna ilişkin haberler çıktığını belirterek, kaya tuzu denilen şeyinde aslında yüzde 97.5'inin sodyum klorür olduğunu ve sodyum klorürün de aslında sofra tuzunun temel bileşeni olduğunu ifade etti.
"KAYA TUZUNDA RADYASYON VAR"
Kaya tuzunun içinde faydalı bileşenler olduğuna dair bir algı oluşturulmaya çalışıldığını ifade eden Prof.Dr. Yılmaz, şunları söyledi:
"Araştırıldığında görülmüş ki aslında kaya tuzunun yüzde 97.5'i tuz. Bildiğimiz tuz, sofra tuzundan hiç bir farkı yok. Peki diğer yüzde 2.5'lik kısmında ne var. Magnezyum gibi kalp ve damar sağlığı anlamında belki vücudumuza faydalı olabilecek bazı mineral ve elementlerin olduğu gösterilmiş. Fakat öte yandan yine aynı analizin içerisinde raporlanmış daha ilginç bir bulgu var. Kaya tuzunun içerisinde vücudumuza bir hayli zararlı olabilecek radyasyon, yani ışın içeren bir takım elementler var. Örneğin baryum var ve oldukça da yüksek oranlarda var. Baryum bizim tıpta 'x' ışını içeren görüntülemelerde kullanılan bir molekül aslında. Dolayısıyla bu faydalı olduğu düşünülen kaya tuzunun içerisinde vücudumuza çok da zararlı olabilecek bir element var. Ama tabi o yüzde 2.5'lik kısmın içerisindeki küçük parçalardan bahsediyoruz burada. Dolayısıyla o yüzde 2.5'lik kısmın içerisinde kalan ve faydalı olabileceği iddia edilen bir kaç molekülle birlikte vücudumuza gayet zararlı olabilecek molekülleri de almaktayız aslında."
"İYOT, ZARARLI BİR ŞEY DEĞİL"
Prof.Dr. Yılmaz, bu noktada tuz tüketim oranının önemli olduğunu ifade ederek şöyle devam etti:
"Neticede bu kaya tuzunu mebzul miktarda tüketirseniz sağlık açısından az miktarda olan olumsuz şeyler fazla miktarda vücudumuzda birikmeye devam edecek. Sonuç anlamında da aslında beklenen, gözlenen, arzu edilen faydalı etkiler belki de hiç gözlenmeyecek. Daha da önemlisi yüksek oranda kaya tuzu tüketirseniz yüzde 97.5 sodyum klorür, yani sofra tuzunun aynısını içerdiği için netice değişmeyecek. Siz yüksek oranda sodyum tüketmiş olacaksınız, bu da kan basıncınızın yükselmesi, felç geçirme ihtimalinizin artması, kalp krizi geçirme riskinizin artması demektir. Aslında burada ilginç bir anlaşma var, kaya tuzunu pazarlayanlar sanki bu tuz çok doğal, kayadan çıkıyor, öbür sofra tuzu veya deniz tuzu doğal değilmiş gibi bir algı oluşturmaya çalışıyor."
Prof.Dr. Yılmaz, piyasada var olan sofra tuzunun Tuz Gölü'nden ve deniz tuzundan elde edildiğini belirterek şöyle konuştu:
"Bu tuzların içerisine hepimizin bildiği gibi iyot ekleniyor. İyot eklendiği için de tadı biraz acımsı oluyor. Ama iyot guatr problemlerinin tedavisinde kullanılan bir molekül. Türkiye'de guatr yaygın bir sağlık problemi olduğundan ve sofra tuzlarına da iyot eklendiği için bu anlamda önemli aşamalar kaydedilmiş durumda. Yani zararlı bir şey değil."
"ÖNEMLİ OLAN TUZUN MAKUL MİKTARDA TÜKETİLMESİ"
Sağlık Bakanlığı'nın kendisinden bu konu hakkında bir yazı istediğinde bilimsel literatüre baktığını belirten Prof.Dr. Yılmaz, "Bilimsel literatürde kaya tuzunun sofra tuzundan daha faydalı olduğunu dair tek bir bilimsel makale dahi yok" dedi. Bu kaya tuzunun faydalı olduğunu iddia eden kişilerin tamamen kişisel görüşlerini yansıttığını ifade eden Prof.Dr. Yılmaz, bunların arkasında çıkar çatışmaları olabileceğini söyledi. Prof.Dr. Yılmaz ayrıca faydalı olduğu iddia edilen kaya tuzunun normal sofra tuzundan 20 kat daha pahalı olduğunu ifade ederek şunları dile getirdi:
"Burada ticari kaygılar olması da kuvvetli bir ihtimal aslında. Burada en önemli nokta mebzul miktarda değil sofra tuzu, kaya tuzu da tüketirseniz vücudunuz için kalp ve damar sağlığınız için son derece olumsuz bir şey yapmış olursunuz. Burada önemli olan kaya tuzu veya sofra tuzu meselesi değil tuzun makul miktarlarda tüketilmesidir."
(DHA)