Аhаҕас сурук: Сунтаар улууhун нэhилиэктэрин баhылыктара
Биһиги, сахалар, киэҥ-куоҥ сиринэн алаастарынан тэнийэн олордорбут даҕаны, аҕа уустарынан, кэлин нэһилиэктэринэн, улуустарынан түмүллэн, биир кэлим сүбэни-соргуну тутан олорон кэлбит омук буолабыт. Ол даҕаны иһин бу хабараан кыһыннаах, тыйыс айылҕалаах дойдуга баччаҕа тиийэ “һай-һат” диэн кэллэхпит. Өбүгэлэрбит ким быстарбыкка ыала, аймаҕа көмөлөһөн, дьуккаах ылан, туох кыалларынан көмөлөөн, ыалы күөххэ үктэннэрэр үтүө үгэстээхтэрэ. Үтүө баһылыктаах аҕа уустара, нэһилиэктэр олохторо-дьаһахтара ньир-бааччы буолара өйдөнөр.
Биһиги санаабытыгар, билиҥҥи уустук кэмҥэ биһиги өрөспүүбүлүкэбит олохтоохторо Уһук Илиҥҥи эригийиэҥҥэ эрэ буолбакка, дойду үрдүнэн куһаҕана суох олоххо олоробут диэн быһаччы этиэххэ наада. Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба ыытар үлэлэрин-хамнастарын билиҥҥи иһитиннэрэр-биллэрэр ситимнэр үйэлэригэр бары истэ-билэ олоробут.
Чугастыы бэйэбит олохпутун-дьаһахпытын даҕаны ылан көрдөххө биһиги улууспутугар үтүмэн үгүс үлэ барара харахха быраҕыллар. Кэнники уон сылга нэһилиэктэр суоллара, сайыҥҥы уу ситимнэрэ, уулуссалар уоттара, араас көрүҥнээх сибээс, тыа хаһаайыстыбата, дьон — сэргэ олоҕо-дьаһаҕа тупсарыгар көдьүүстээх үлэлэр ыытылыннылар.
Холобур, улууспутугар аҥаардас икки сыл иһигэр маннык улахан суолталаах үлэлэр ыытылыннылар: Кэппэндээйи нэһилиэгэр “Сайдыы” култуура киинэ, Хадаҥҥа, Маар-Күөлгэ, Сунтаарга, Сиэйэҕэ спортивнай кииннэр, Элгээйи нэһилиэгэр С.С. Яковлев аатынан врачебнай амбулатория, Уһун – Күөлгэ врачебнай амбулатория, Хадаҥҥа ФАП, Сунтаарга «Байҕал» сөтүөлүүр спортивнай киин тутулуннулар. Тойбохой, Кутана орто оскуолаларыгар капитальнай өрөмүөннэр ыытылыннылар. Быйыл Сунтаар 1 № — дээх орто оскуолатыгар каптальнай өрөмүөн саҕаланна. Суолу асфальтынан бүрүйүү үлэтэ салҕанар, ол курдук Сунтар нэһилиэгэр 1 килэмиэтир уонна Кириэстээх нэһилиэгэр 1 км суоллар оноһулуннулар.
Дьону «Хаарбах дьиэттэн көһөрүү» программа чэрчитинэн Тойбохой, Уустуйа, Сунтаар, Кэппэндээйи, Аллыҥа, Бордоҥ, Күүкэй нэһилиэктэрин олохтоохторо саҥа дьиэлэргэ көстүлэр. «Химия 35/10» кВт саҥа подстанция үлэҕэ киирдэ. Сунтаарга күҥҥэ 1100 м3 ууну ыраастыыр кыамталаах саҥа станция “Чистая вода” диэн национальнай проект чэрчитинэн тутулунна.
Маннык үлэни тэрийэргэ үгүс сатабыл, билии-көрүү наадатын бары өйдүүбүт. Хайдах даҕаны барыта биирдэ кыаллыбат. Үлэ-хамнас итэҕэстэрин этиллиэхтээҕэ, иһитиннэриллиэхтээҕэ өйдөнөр, ол эрэн саха киһитин сиэринэн, ханнык даҕаны бэйэлээх итэҕэһинэн сирэй-харах анньыһыыта оруна суох. Киһи киһиэхэ убаастабыллаах сыһыана, бэйэ бодотун тардыныы, ааһа түспэккэ, быһаччы үлэни-хамнаһы тупсарар ттуһунан бэйэ этиилэрэ, ол туһугар тус-бэйэ киллэрэр, киллэрбит кылаата олохпут сайдыытыгар олук буолар.
Итинэн биһиги этээри гынабыт: киһи киһитин өйүөхтээх-өйдүөхтээх, баары баарынан сөптөөхтүк сыаналыахтаах, олоҕу-дьаһаҕы өйдөөн-дьүүллээн дьаһаныахтаах, салайааччыны ытыктыахтаах. Киһи бары салайааччы буолан төрөөбөт. Ил Дархаммыт соҕотох, эрчимнээх, эдэр киһи, өй-санаа мааны, үлэлииргэ кыах-баҕа баһаам.
Биһиги бэйэбит талбыт Ил Дархаммыт Айсен Сергеевич тула түмсүөҕүҥ, кини үлэтигэр-хамнаһыгар өйөбүл, күүс-көмө буолуоҕуҥ!
Сунтаар улууһун нэһилиэктэрин баһылыктара:
Аллыҥа нэһилиэгин баһылыга Спиридонов Николай Васильевич,
Арыылаах нэһилиэгин баһылыга Игнатьев Иван Николаевич,
Бордоҥ нэһилиэгин баһылыгаУаров Константин Александрович,
Бүлүүчээн нэһилиэгин баһылыга Барамыгин Сергей Кириллович,
Дьаархан нэһилиэгин баһылыгаТимофеев Петр Вячеславович,
Илимниир нэһилиэгин баһылыга Иванов Николай Алексеевич,
Күүкэй нэһилиэгин баһылыга Прокопьев Юрий Семенович,
Кириэстээх нэһилиэгин баһылыга Григорьев Александр Николаевич,
Куокуну нэһилиэгин баһылыга Михалев Леонид Петрович,
Күндэйэ нэһилиэгин баһылыга Константинов Иван Витальевич,
Кэппэндээйи нэһилиэгин баһылыга Игнатьев Александр Романович,
Кутана нэһилиэгин баһылыга Давыдов Николай Васильевич,
Маар — Күөл нэһилиэгин баһылыга Саввинов Сергей Александрович,
Наахара нэһилиэгин баһылыга Максимов Алексей Егорович,
Сунтаар нэһилиэгин баһылыга Филиппов Эдуард Егорович,
Түбэй нэһилиэгин баһылыга Афанасьева Яна Валерьевна,
Түбэй-Дьаархан нэһилиэгин баһылыга Иванов Сергей Самуилович,
Тэҥкэ нэһилиэгин баһылыга Лидочен Николай Владимирович,
Туойдаах нэһилиэгин баһылыга Николаев Михаил Михайлович,
Тойбохой нэһилиэгин баһылыга Егоров Станислав Васильевич,
Толоон нэһилиэгин баһылыга Павлов Андрей Светланович,
Уустуйа нэһилиэгин баһылыга Иванов Юрий Константинович,
Хоро нэһилиэгин баһылыга Ефимов Валерий Петрович,
Хадан нэһилиэгин баһылыга Оконешников Андрей Николаевич,
Сиэйэ нэһилиэгин баһылыга Романов Александр Николаевич,
Элгээйи нэһилиэгин баһылыга Самойлов Аркадий Геннадьевич.
Ыам ыйын 7 күнэ 2025 сыл, Сунтаар.
Бэрдьигэстээххэ сэрии кыттыылаахтара үөһэ дойдуттан үөрэ-көтө, алгыы көрөн турдулар
Сообщение Аhаҕас сурук: Сунтаар улууhун нэhилиэктэрин баhылыктара появились сначала на SAKHALIFE.