Проектым амалышIухэр къытыщтых
Урысые Федерацием транспортымкIэ иминистрэу Евгений Дитрих селектор шIыкIэм тетэу тыгъуасэ зэхищэгъэ зэхэсыгъом къэралыгъом ишъолъырхэм япащэхэр хэлэжьагъэх. Лъэпкъ проектэу «Автомобиль гъогухэр щынэгъончъэнхэр ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэнхэр» зыфиIорэмУрысые Федерацием транспортымкIэ иминистрэу Евгений Дитрих селектор шIыкIэм тетэу тыгъуасэ зэхищэгъэ зэхэсыгъом къэралыгъом ишъолъырхэм япащэхэр хэлэжьагъэх. Лъэпкъ проектэу «Автомобиль гъогухэр щынэгъончъэнхэр ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэнхэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн ахэр тегущыIагъэх. Iофтхьабзэм хэлэжьагъ Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.
Федеральнэ министрэм пэублэ псалъэ къышIызэ, мы проектым къыдыхэлъытэгъэ лъэныкъохэр гъэцэкIэгъэнхэр пшъэрылъ шъхьаIэу зэрэщытыр хигъэунэфыкIыгъ. Мыщ хэлэжьэрэ субъектхэм межбюджет трансфертхэр къафатIупщыным пае «ахъщэ» зэзэгъыныгъэхэр Росавтодорым дашIынхэмкIэ IофшIэныр аухыгъ. АщкIэ аштэгъэ документхэм къызэрагъэнафэу, гъогухэм язэтегъэпсыхьан фэгъэхьыгъэу шъолъырхэр къэгъэлъэгъон гъэнэфагъэхэм акIэхьанхэмкIэ пшъэдэкIыжьэу аштагъэм пэIухьащт федеральнэ мылъкур къафатIупщыщт. 2019-рэ илъэсым мы Iофыгъом пэIуагъэхьащт межбюджет трансфертыр сомэ миллиарди 106,2-рэ мэхъу. Ар регионхэм къазэраратыщт ыкIи зэратырагощэщт шIыкIэр УФ-м и Правительствэ ыштагъ.
Ащ нэмыкIэу, илъэсэу тызхэтым гъэтхапэм и 29-м УФ-м и Правительствэ унашъоу ышIыгъэм диштэу, мы проектым къыдыхэлъытэгъэ Iофтхьабзэхэм ягъэцэкIэнкIэ федеральнэ гупчэм къытIупщыгъэ сомэ миллиарди 5-р къэралыгъом ишъолъыр 15-мэ атырагощэщт.
Лъэпкъ проектым игъэцэкIэн къыдыхэлъытагъэу, шъолъыр мэхьанэ зиIэ гъогу километрэ мини 6,4-рэ ыкIи къэлэ агломерацием игъогу сеть хэхьэрэ километрэ мини 9 непэрэ шапхъэхэм адиштэу зэтырагъэпсыхьанхэу агъэнафэ. Мыщ дэжьым къэгъэлъэгъон шъхьаIэу анаIэ зытырагъэтыщтыр гъогухэм къатехъухьэрэ хъугъэ-шIагъэхэм ахэкIуадэхэрэм, авариехэм япчъагъэ нахь макIэ хъуныр ары
— Джырэ уахътэм пшъэрылъ шъхьаIэу щытыр зэнэкъокъухэр игъом зэхэщэгъэнхэмкIэ чIыпIэ зыгъэIорышIэжьын къулыкъухэм мыщ фэдэ зэзэгъыныгъэхэр адэшIыгъэнхэр ары. Лъэпкъ проектым къыгъэнэфэрэ лъэныкъо пстэумкIи IофшIэныр нахь гъэлъэшыгъэн фае, — къыIуагъ Евгений Дитрих.
Адыгеир пштэмэ, блэкIыгъэ илъэсым щылэ мазэм и 1-м ехъулIэу, республикэм игъогухэм якIыхьагъэ километрэ 4785-м ехъу. Ащ щыщэу километрэ 274-м – федеральнэ, 1317,6-м – шъолъыр, 3221-м – чIыпIэ мэхьанэ яI. 2019-рэ илъэсым проектым изэшIохын пае сомэ миллион 433,6-рэ хъурэ субсидие федеральнэ бюджетым къыхагъэкIыщт, республикэм сомэ миллион 29,8-рэ пэIуигъэхьащт. Мы мылъкумкIэ шъолъыр ыкIи чIыпIэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогухэр агъэцэкIэжьыщтых ыкIи агъэкIэжьыщтых.
Лъэпкъ проектэу «Автомобиль гъогухэр щынэгъончъэнхэр ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэнхэр» зыфиIорэм игъэцэкIэн Адыгеим мэхьанэшхо щыраты, ащ бэкIэ щэгугъых. Непэрэ мафэм ехъулIэу бгъэфедэнымкIэ шэпхъэ-техническэ къэгъэлъэгъонхэм республикэ гъогухэм япроцент 44-рэ адештэх. 2024-рэ илъэсым ехъулIэу ар процент 56,2-м кIагъэхьащт.
— Адыгеим тапэкIи хэхъоныгъэ ышIынымкIэ, цIыфхэм ящынэгъончъагъэ ухъумэгъэнымкIэ гъогухэм язытет зыфэдэм мэхьанэшхо иI. Ар къыдэтлъытэзэ IофшIэныр зэхэтщэщт. Мыщ епхыгъэ проектхэр джырэ уахътэм тэгъэцакIэх, гъогукIэхэм яшIынкIэ федеральнэ гупчэм зыфэдгъэзагъ. Итхъухьагъэхэр щыIэныгъэм щыпхырыщыгъэнхэмкIэ а пстэуми амалышIухэр къатыщтых, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.