باستان‌شناسان تُک می‌زنند، سدسازان می‌بلعند!

محوطه‌های باستانی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند از دست‌اندازی دستگاه‌های اداری و اجرای پروژه‌های عمرانی گرفته تا ساخت و ساز و حفاری‌های غیرمجاز که بخش زیادی از محوطه‌ها را از بین برده است. سالیان سال است که در کشور تحت قالب پروژه‌های سدسازی، صدها محوطه باستانی بدون مطالعات کافی باستان‌شناختی به زیر آب رفته و برای همیشه از بین رفته‌اند.

به‌ گزارش خبرنگار ایلنا، بسیار اتفاق افتاده که با آبگیری سدها، صدها محوطه تاریخی بدون برخورداری از مطالعات کافی باستان‌شناختی آبگیری و غرق می‌شوند. استان چهارمحال بختیاری یکی از استان‌هایی است که به‌دلیل شرایط آب‌و هوایی و برف‌گیر بودن منطقه، سدسازان بسیاری را برای احداث سدهای بزرگ و کوچک به آن منطقه کشانده است. سد کارون ۴ درحالی آبگیری شد و آب در آن بالا آمد که ترانشه‌ها باز و باستان‌شناسان درحال کاوش محوطه پشت سد بودند. سد خرسان۳ که از اوایل دهه ۹۰ یکی از چالش برانگیزترین سدهای در حال احداث محسوب می‌شود، روی یک گورستان عظیم دوره ایلامی جانمایی شده که مطالعات باستان‌شناختی آن با توجه به وسعت محوطه نیاز به یک بازه زمانی حداقل ده‌ساله دارد. با این وجود سدسازان هیچگاه منتظر باستان‌شناسان نمانده‌اند و تجربه نشان داده که این محوطه‌ها با حداقل گمانه‌زنی‌ها آبگیری شده‌اند و برای همیشه به زیر آب رفته‌اند. 

«علی‌اصغر نوروزی» یکی از باستان‌شناسان شهرکرد است که گمانه‌زنی و کاوش‌های بسیاری را در محوطه‌های باستانی که پشت سدها قرار گرفته‌اند، انجام داده است. او به وضعیت محوطه‌های تاریخی و پیش از تاریخ استان چهارمحال بختیاری اشاره می‌کند و به ایلنا گفت: بر اساس پژوهش‌های متعارفی که در حوزه شناسایی و ثبت در کشور انجام می‌گیرد چهارهزار و اندی اثر، بنا و محوطه تاریخی در استان چهارمحال‌بختیاری شناسایی شده است که از این تعداد ۷۰۰ اثر و محوطه تاریخی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند.