Біз біле бермейтін жағдайлар
Жаңсақ пікірге де, жақсылыққа да толы.
Өмірде кей адамның таным-түсінігі жаңсақ пікірлерге толы. Өзгелердің бір тобы көпшілік білетін жағдайлардан да хабарсыз. Ал енді талай бауырларымыз жұрт не десе соған сеніп, солардың айтқанын істейді. Осындай амалдардың бірі кейбір адамдардың бөлмесінде «ақша шақыратын» гүл – жасаңшөпті өсіріп, осы өсімдік табыс әкеледі деп сенуі. Мүмкін, бұл жасаңшөп шынында да ақша шақыратын-ақ шығар, алайда оны құр өсіріп қоймай, жапырағынан дәрі-дәрмек дайындап, онымен емделсе, ол анағұрлым пайдалырақ болмайды ма? Бірақ білместік не істетпейді...
Күйгелектік туралы
Тосын қолайсыздыққа, қиындыққа күйіп-пісіп, ашуланып жататындар аз емес. Мұны көріп туған-туыстарының, құрбы-құрдас, достарының: «Қайтесің күйгелектеніп, уһілеп, аһылап, өзіңді-өзің құртасың ғой», – деп жататынын талай көргенбіз. Мамандардың айтуынша, күйгелек адамдар ұстамды кісілерге қарағанда ұзағырақ өмір сүретін көрінеді.
Себебі, эмоцияны жасырып, ашуын ішіне жұтатындармен салыстырғанда, ашу-ызаға бірден ерік беретіндердің өмір сүру ұзақтығы артығырақ болады екен. Сондықтанда ғалымдар ашуланған кезде күйзеліс, өкініш, ызасын сыртқа шығаруға, ақыл-кеңес береді. Сенбесеңіз, германиялық Йен университеті зерттеушілерінің тәжірибе қорытындысына назар салыңыздар. Олар біршама сабырлы, ұстамды саналатын ағылшындарға қарағанда қызба мінезді испандықтар мен итальяндықтардың екі жылға ұзақ өмір сүретінін анықтаған. Және де олардың ғылыми қорытындысы бойынша, өзін-өзі бақылауға алу, жағымсыз эмоцияны жасыруға тырысу физикалық жай-күйге және ақыл-ойға кері әсер етеді.
Мұндай қауіп, әсіресе, сырт келбетінде ашу мен қорқыныштың табын білдіргісі келмейтін, қорғаныштық мінезбен жасақталған адамдарға төнеді. Олар тәуекелге бас тікпей, келеңсіздіктерден бойын аулақ салып жүргісі келеді де, өзін де, айналасындағыларды да әрдәйім бақылауда ұстауға күш салады. Осылай жүріп, қапелімде ауыр жағдайға тап болса, жүрек соғысы жиілеп, күйзеліспен үрейлену белгілері бірден біліне бастайды.
Біреудің табалауы, орынсыз мазаққа айналдыруы, әзілдеп сынап-мінеуі адамның психологиясына жағымсыз әсер ететіні шындық. Одан жүйке жүйесіне, ағза саулығына зиян да келеді. Дегенмен, ғалымдар оның керісінше, денені босаңсытып, күндізгі адреналиннің аздаған мөлшерін өндіріп, иммунитетті көтеретінін де дәлелдеп, анықтап отыр. Олай болса, күйзелудің де, жағымсыз әсерге бөленудің де зиянды жақтарымен бірге пайдасы да бар.
Жаңсақ пікірлер
* Кейбіреулер «әркімге өз түкірігі ем» дейді. Соны басшылыққа алып, кейде оқыстан жараланып қалған теріміздің аймағына ауыз сілекейін де жағып жатамыз. Бұл дұрыс емес. Негізінде, ауыз қуысында жарақатты инфекцияландыратын микробтар толы.
* «Саусақтарды сытырлатудың соңы артритке ұластырады» дейтіндер де бар. Шындығында сытырлаған дыбыс сүйектен емес, буындардағы ауа көпіршіктерінің жарылуынан шығады екен. Ғалымдар осылайша саусақты сытырлатудың белігілі бір дәрежеде пайдасының да бар екенін айтады.
Жасаңшөп ақша шақырады ма?
Қазір көп адам үйлері мен кеңселеріндегі бөлмелерінде «ақша шақыратын» гүл – жасаңшөпті өсіреді. Оны дұрыс күтіп, баптаса көп ақша табамын деп те сенеді...
Бұл өсімдіктің отаны – Оңтүстік Африка, Австралия, Мадагаскар елдері. Жасаңшөп өсімдігі бірнеше түрге бөлінеді. Алайда ең көп тарағаны – бөлме ішінде өсірілетін «ақша талы» деп аталып кеткен жасаңшөп түрі. Өсімдіктің жапырақтары қалың, жасыл түсті. Алқызыл немесе ақ түсті кішкене гүл ашады. Гүлдері тәтті иіс шығарады. Жас кезінде көп гүлдейді. Жасаңшөптің құрамында күшән көп жиналып шоғырланған. Сондықтан да осы өсімдіктен жасалған дәрі-дәрмектердің қабылдау мөлшерін, тәртібін жан-жақты біліп, қатаң сақтаған жөн. Егерде жасаңшөптен жасалған дәрі-дәрмекті дұрыс қабылдамаса науқастың жүрегі айниды немесе ол құсады, іші өтеді, ақыл-есі ауытқып, өзгеше күйге түседі.
Мамандар бөлме ішінде өсірілетін жасаңшөптің адам денсаулығына орай өзгеретіндігін айтады. Бір адам ауырса, жасаңшөп солып, түсі өзгереді де, науқас ауруынан айықса, қайтадан жайнай түседі. Ақша гүлінің бұл ерекшеліктерінен басқа алоэ өсімдігі тәрізді бактерияға және вирусқа, қабынуға қарсы тұратын қасиеті де бар. Яғни, жарақаттанғанда, денеге жара шыққанда, ұшық пайда болғанда, бадамша безі қабынғанда жасаңшөпті емдік дәрі ретінде қолданады. Бұл емнің бірнеше тәсілі төмендегідей:
* Артрит кеселінен айығу үшін 15 дана жасаңшөп жапырағын алып, шырынын шығарады. Дайын шырынды ауырған буындарға ұйықтар алдында ысқылап жағады.
* Жәндіктер шаққан жерге күніне 6 мезгіл жасаңшөп шырынын жағудың әсері жақсы.
* 2 дана жасаңшөпті таңғы астан 30 минут бұрын жақсылап шайнап жесе, асқазан және ашішек жарасын емдеуге септігі мол (Денсаулық, № 3, желтоқсан, 2012).
Кесілген, жарақаттанған, іріңдеген жараларға:
Қажетті заттар: 3 дана жасаңшөп жапырағы, дәке.
Қолдану тәсілі: дәріні дайындау үшін жасаңшөптің 3 дана жапырағын алып ыдысқа салады, езеді. Дайын болған езбені шырынымен қоса дәкеге салады да бетіне бір дәкені қойып, жарақаттанған жерге таңады. Таңғышты әрбір 4 сағат сайын ауыстырып отырады.
Ерінге ұшық шыққанда:
Қажетті заттар: 2 дана жасаңшөп жапырағы, мақта, жабыстырғыш.
Қолдану тәсілі: жасаңшөптің 2 дана жапырағын алып езеді. Сосын оның шырынын алады. Шырынды әр 30 минут сайын ұшық шыққан жерге жағады немесе шырынға мақтаны малып ұшық шыққан жерге қояды да, жабыстырғышпен (пластыр) жабыстырып қояды.
Баспа және бадамша безі қабынғанда:
Қажетті заттар: 10 дана жасаңшөп жапырағы, 200 мл қайнаған жылы су.
Қолдану тәсілі: жасаңшөптің 10 дана жапырағының шырынын сығып, 200 мл қайнаған жылы суға қосып араластырады. Дайын болған жылы қоспамен күніне 3–5 мехзгіл тамақты шаяды.
Бүйрек ауруында:
Қажетті заттар: 5 дана өсімдік жапырағы, 200 мл қайнаған су.
Қолдану тәсілі: бүйректің қабынбалы дертінде 5 дана жасаңшөпті езіп, үстінен 200 мл қайнаған су құяды, 1 сағатқа тұндырып қояды да сүзгіден өткізеді. Тұнбадан күніне тамақтан 15 минут бұрын 1 ас қасықтан 3 мезгіл қабылдайды.
Жаңсақ пікірлер
* Теледидарды жақыннан көру мен әлсіз жарықта кітап оқу көздің көру қабілетін әлсіретеді деген пікір қалыптасқан. Шындығында, одан көз бұлшықеттері шаршайды. Көздің бұлшықеттері кез келген жағдайда да шаршай береді, жарық әлсіз болса да, қалыпты болса да, солай. Тек көздің көру қабілетін нашарлататын жалғыз-ақ күннің сәулесіне ұзақ уақыт қарау және лазермен сәулелену.
* Құрбақаны қолға ұстағаннан теріге сүйел шығады дейтіндер бар. Бұл аңызға бергісіз пікір. Асылында, сүйел адамнан-адамға жұғады. Ал, құрбақалар терісінде сүйелдің болғанына қарамастан, олар адамға тасымалданбайды.
Біздің білетінімізден білмейтініміз көп. Көбінесе әркімнің айтқанына сеніп, күнделікті тұрмыста талай қателіктер де жасап жатамыз. Немесе жаңсақ пікірлерге бой алдырып, оның зиянды жағына мән бермейміз. Әйтпесе, залалды саналған кейбір істердің пайдалы жағын да білмей, біржақты наным, сенімді өмір сүреміз. Егерде тұрмысыңыз сәнді де мәнді, әр күніңіз өкінішсіз өтсін десеңіз, мамандардың ақыл, кеңесіне, қызықты деректерге назар аударып, оларды көңіліңізге тоқи отырыңыз.