Եվրամիությունը հպարտանում է նրանով, որ ինքը կարգավորիչ, այլ ոչ թե ռազմական գերտերություն է: Բայց Հայաստանի հետ հարաբերություններում նա սկսում է օգտագործել երկու տեսակի մկանները։ Հուլիսի 22-ին ԵՄ-ն հայտարարեց, որ ռազմական օգնության ծրագրերից մեկի շրջանակներում առաջին անգամ օգնություն կուղարկի Հայաստան։ Նույն օրը այն կանաչ լույս վառեց վիզաների ազատականացման բանակցությունների համար: Այդ ընթացքում ամերիկյան զինծառայողները փոքր վարժանք էին անցկացնում հայկական ուժերի հետ։ Այս ամենը Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից անցած տարի սկիզբ առած դեպի Արեւմուտք շրջադարձի մի մասն է։
Հայերը հիասթափված են իրենց նախկին հովանավոր Ռուսաստանից: Զբաղված լինելով Ուկրաինայում իր պատերազմով՝ 2023 թվականին Ռուսաստանը չկարողացավ խանգարել Ադրբեջանին գրավել Լեռնային Ղարաբաղը՝ նախկինում ինքնավար էթնիկ հայկական անկլավը: Ե՛վ Ամերիկան, և՛ եվրոպական տերությունները ցանկանում են թուլացնել Ռուսաստանի դիրքերը վերջինիս ավանդական «ետնաբակում»:
«Հայաստանի բնակչության մեծ մասը ցանկանում է հեռվանալ Ռուսաստանից։ Այնպես որ, մենք պայմաններ ենք ստեղծում դրա համար», - հուլիսի 30-ին ասել էր ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի եւ Եվրասիայի հարցերով օգնական Ջեյմս Օ'Բրայենը: Բայց դա բարդ մանեւր է, եւ Փաշինյանը բազմաթիվ ուղղություններից հարվածներ է ստանում:
Կովկասում Ռուսաստանը անկում է ապրում, բայց այնտեղից դուրս չի եկել: Փաշինյանը սառեցրել է ռազմական համագործակցությունը եւ վտարել ռուս սահմանապահներին Երեւանի օդանավակայանից։ Սակայն Ռուսաստանը Հայաստանում դեռեւս ունի ռազմակայան եւ հազարավոր զինվորներ, ու նրա սահմանապահները պարեկություն են իրականացնում Թուրքիայի եւ Իրանի հետ Հայաստանի սահմաններում: Ռուսաստանին է պատկանում Հայաստանի երկաթուղին, այն նաեւ վառելիքով է ապահովում Հայաստանի ատոմակայանը, ու, հավանաբար, դեռեւս վայելում է շատերի համակրանքը ուժային կառույցներում։
Ռուսաստանի արձագանքը Հայաստանի դեպի Արեւմուտք շրջադարձին տատանվում է անհանգստությունից (արտգործնախարարության խոսնակ Մարիա Զախարովան անհանգստություն էր հայտնել «Հայաստանի ապագայի համար») մինչեւ քողարկված սպառնալիքներ։ Կրեմլի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովն ասել էր, որ Հայաստանը ազատ է հարաբերություններ կառուցել այլ գործընկերների հետ, բայց ոչ «այնպես, ինչպես դա արեց Կիեւի ռեժիմը, այսինքն՝ «կամ-կամ» ձեւով»:
Այս ընթացքում Փաշինյանը բանակցում է Ադրբեջանի հետ՝ լուծելու իրենց տասնամյակներ շարունակվող հակամարտությունը։ Ադրբեջանն օգտագործում է պատերազմ սկսելու սպառնալիքը՝ Հայաստանին ստիպելու գնալ զիջումների, այդ թվում՝ Սահմանադրությունից հանել Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ տարածքային պահանջները: Տանը Փաշինյանը բախվում է համարձակություն ձեռք բերած ընդդիմությանը, որը գլխավորում է նման փոխզիջումներից զայրացած խարիզմատիկ ազգայնական արքեպիսկոպոսը։
Եթե Կրեմլը ցանկանա, որ Հայաստանը խնդիրներ ունենա, Ադրբեջանը ուրախ կլինի օգնել։ Հուլիսի 26-ին Ադրբեջանը հայտարարել էր, որ Հայաստանը ծանր զինատեսակներով կրակել է սահմանից այն կողմ եւ մեղադրել Ամերիկային, ԵՄ-ին ու Ֆրանսիային «սադրանքները» խրախուսելու համար։ Արեւմտյան ռազմական օգնության շնորհիվ Հայաստանը «ավելի քիչ է մոտիվացված մնալ խաղաղ գործընթացում», ասում է ադրբեջանցի բարձրաստիճան պաշտոնյա Էլչին Ամիրբեկովը:
Արեւմուտքի օգնությունը մինչ այժմ համեստ է եղել: ԵՄ ռազմական օգնությունը կազմում է 10 միլիոն եվրո, որի մի մասը նախատեսված է հայկական ուժերին նախապատրաստելու ԵՄ ապագա առաքելություններին մասնակցելու համար։ Ամերիկյան ուժերի հետ համատեղ վարժանքի սցենարը ոչ թե մարտական էր, այլ՝ խաղաղապահ։ Եթե վիզայի ռեժիմի ազատականացման բանակցություններն ի վերջո արդյունք տան, դա կլինի տարիներ հետո միայն: Սրանցից ոչ մեկը չի օգնում Հայաստանի անմիջական կարիքներին։
«Արեւմուտքը, ամենայն հավանականությամբ, Հայաստանին անվտանգության կոշտ երաշխիքներ չի տա, եւ կարծում եմ, դա հասկանում են բոլորը՝ Ռուսաստանը, Արեւմուտքը, Փաշինյանը եւ Ադրբեջանը»,- ասում է APRI Armenia վերլուծական կենտրոնի ավագ գիտաշխատող Բենիամին Պողոսյանը:
Դեպի Արեւմուտք կատարվող շրջադարձի աստիճանը անհստակ է մնում: Հստակությունը, հավանաբար, կախված կլինի Ուկրաինայում պատերազմի արդյունքից եւ Արեւմուտքի հետ Ռուսաստանի հարաբերությունների ապագայից: Բենիամին Պողոսյանն ասում է, որ Փաշինյանը փորձում է լինել «բավականաչափ հակառուսական, որպեսզի ինչ-որ բան ստանա Արեւմուտքից, սակայն ոչ այնքան հակառուսական, որպեսզի այրի Կրեմլի հետ բոլոր կամուրջները»:
Թարգմանությունը՝ Դիանա Մանուկյանի
Այս հոդվածը թարգմանվել եւ հրապարակվել է «Գալուստ Կիւլպէնկեան» Հիմնարկութեան աջակցությամբ: Հոդվածում արտահայտված մտքերը պարտադիր չէ, որ արտացոլեն «Գալուստ Կիւլպէնկեան» Հիմնարկութեան կամ Մեդիամաքսի տեսակետները:
В этом году Отделение СФР по Москве и Московской области компенсировало стоимость полиса ОСАГО 1 192 жителям региона
Филиал № 4 ОСФР по Москве и Московской области информирует:
С начала года сотрудники контакт-центра Отделения СФР по Москве и Московской области проконсультировали более 880 тысяч граждан
Ирина Винер приглашает всех россиян участвовать в конкурсе «Мы верим твердо в героев спорта»
Арестован глава мемориала «Пантеон защитников отечества» МО РФ Филиппов
Управление изменениями: Как адаптироваться к быстрым переменам рынка?
Web 3.0: Умное Предложение, Которое Гарантирует Успех! Смарт-контракты и Блокчейн в Действии!
Филиал № 4 ОСФР по Москве и Московской области информирует:
С начала года сотрудники контакт-центра Отделения СФР по Москве и Московской области проконсультировали более 880 тысяч граждан
СЛД «Ожерелье» филиала «Московский» компании «ЛокоТех-Сервис» посетили школьники в рамках мероприятия «Безопасный транспорт»
«Теряла багаж, два дня жила в аэропорту в Стамбуле и спала в одной спальне с малолетними парнями-блогерами!» Дана Борисова раскрыла подробности участия в проекте «Звёзды в джунглях» на ТНТ
Избили Егора Крида
Ирина Винер приглашает всех россиян участвовать в конкурсе «Мы верим твердо в героев спорта»
Филиал № 4 ОСФР по Москве и Московской области напоминает:
Гражданам Москвы и Московской области, получившим тяжелые производственные травмы, выданы автомобили марки «Лада Гранта»
Plus Development возведет новый бизнес – центр с террасами на севере Москвы
«В США в продуктах консерванты, в России ты наслаждаешься едой»: Кэмпфер – о «Тракторе» и возвращении в КХЛ
Историко-героическая панорама
«Для сынов Отечества пример»,
к 170-летию со дня начала героической обороны Севастополя во время Восточной (Крымской) войны
Историко-краеведческая выставка «Только доблесть бессмертно живет, ибо храбрые славны вовеки!»
Самый большой рост на аренду квартир зафиксирован в Симферополе
Литературно-краеведческий экскурс «Главный доктор Республики – Николай Семашко»
