Fatih Sultan Mehmet’in hatırası yaşatılıyor

Manisa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünde gerçekleştirilen Manisa Kültür Sohbetleri programında Türk Tarihi Bilim Uzmanı Yazar Naci YENGİN Fatih’in şehzadelik yaptığı Manisa’da geçirdiği yılları anlattı.

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü salonunda gerçekleştirilen programda Yazar Naci YENGİN “Fatih’in 12 yaşında annesi Hüma Hatun, Süt annesi Daye Hatun, Kasapzade Mahmut, Nişancı İbrahim’den oluşan kalabalık maiyetiyle Manisa’ya geldiğini ve Manisa Sarayında aralıklarla 7 yıl yaşadığını” ifade etti.

Fatih’in şehzadelik yıllarını anlattığı ‘Şehzade Sultan/Fatih Sultan Mehmet’in Şehzadelik Yılları’ kitabıyla dikkatleri üzerine çeken yazar yaptığı konuşmada Şehzade II. Mehmet’in Manisa’da kaldığı yıllara dair detaylı bilgiler verdi.

Naci Yengin konuşmasında Fatih’in Manisa’da geçirdiği yıllarla ilgili müstakil bir çalışmanın olmadığını ifade etti. “Fatih’le ilgili yüzlerce bilimsel çalışma, araştırma eseri ve roman yayınlanmış, binlerce makalede Fatih Sultan Mehmet’in değişik yönleri incelenmiştir. Ancak yayınlanan kitapların genellikle İstanbul’un fethi ve sonrasında Fatih Sultan Mehmet’i anlattığı ve İstanbul’un Fethini merkeze alarak yazıldığı görülmektedir.

Fatih’le ilgili yapılan çalışmalar daha çok Fatih’in askeri, siyasi faaliyetleri, Çandarlı ailesiyle çekişmeler, İstanbul’un Fethi gibi konular üzerinde yoğunlaşmış görünmektedir.

Açıkça söylemek gerekirse Fatih’in biyografisini anlatan tek kaynak Alman tarihçi Franz Babinger’in 1953’te yazmış olduğu ‘Fatih Sultan Mehmet ve Zamanı’ kitabıdır. Halil İnalcık tarafından 1954’te yazılan ‘Fatih Üzerine Tetkikler ve Vesikalar’ çalışması olmasına rağmen Fatih’i bütün yönleriyle anlatan ilk biyografi çalışması birçok hataya ve hatta Türk Tarihine ve Fatih’e karşı kasti birçok bilgi barındırmasına rağmen hala Babinger’e aittir. Türk tarihçilerinin Fatih’i bir bütün olarak ele alıp objektif olarak yazmalarının zamanı çok gelmiştir.

‘Şehzade Sultan’ çalışmamamız Fatih’i, özellikle onun çocukluk ve gençlik-şehzadelik yıllarını daha yakından tanımamıza yardımcı olmak amacıyla yapılmış bir çalışmadır. Bu anlamda doğumundan (1432-1449) Manisa’dan ayrılıp Edirne’ye tahta çıkışına kadar Şehzade II. Mehmet hakkında aklımıza gelebilecek birçok soruya cevap bulabileceğimiz bir çalışmadır.”

Konuşma Manisa entelektüel çevreleri tarafından yoğun ilgiyle karşılandı.

Yazar Manisa’da II. Murat tarafından yaptırılan ve zamanla tamamlanan Saray-ı Amire (Manisa Sarayı) hakkında detaylı bilgiler verdi.

“II. Murat’ın Manisa’ya gelmesiyle birlikte inşa edilmeye başlayan ve değişik dönemlerde tamamlanan Saray-ı Amire (Manisa Sarayı) ile ilgili elimizde müstakil bir çalışma yoktur. Şemail ’name-i Osman’da yer alan Manisa Minyatürü elimizde şehir ve sarayla ilgili ilk görsel materyaldir.

Manisa Sarayıyla ilgili bazı seyyahların verdiği bilgilere ek olarak en detaylı bilgiler 1671 ve sonrası birçok defa Manisa’ya gelen Evliya Çelebi’ye aittir. Evliya Çelebi’nin anlattığı Manisa ve Saray-ı Amire’den günümüze kadar gelebilen bazı kalıntılar mevcuttur. Ancak sarayla ilgili elimizde bulunan en somut eser Fatih Kulesi olarak bilinen ve yakında Fatih Kulesi Müzesi olarak hizmet verecek olan yapıdır. Fatih Sultan Mehmet’in ilk eğitim gördüğü ve ilk kütüphanesinin bulunduğu bu yapı harici bazı kalıntılar dışında elimizde somut bir yapı yoktur. Bu açıdan bakıldığında Manisa Sarayını yazmak için Edirne ve Bursa saraylarını incelemek hatta İstanbul’un fethinin akabinde İstanbul Beyazıt yapılan Eski Saray’ı bilmek gerekir.

Manisa Sarayı ile ilgili bazı makaleler bulunmaktadır. ‘Şehzade Sultan’ kitabımızda yer verdiğimiz bilgiler ve Manisa Sarayı ile ilgili elde edilecek yeni bilgilerin üzerine yapılacak yeni araştırmalar Manisa Sarayını daha yakından tanımamıza yardımcı olacaktır.

Manisa sarayının yüzlerce insanın barınabileceği büyüklükte olduğu düşünülürse dönemin en büyük üçüncü sarayı olduğunu söylememiz mümkündür.

‘Şehzade Sultan’ kitabında ayrıntılarıyla anlatıldığı gibi Şehzade II. Mehmet’in Manisa’da görev yaptığı yıllarda Osmanlının iç ve dış politikası, Şehzadelerin yetişme şartları, annesi, evlilikleri, yerli ve yabancı hocaları, sanat dünyası, edebi yönü, Saruhan Sancak merkezi Manisa’nın içinde bulunduğu koşullar, yaz aylarını geçirdikleri Bozdağ, Sultan yaylalarındaki yazlık saraylarla ilgili bilgiler ilk kez kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.”

Manisa İl Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Sudak Saray-ı Amire’den günümüze kadar gelebilen tek eser olan Fatih Kulesinin onarım çalışmalarının yakında sonuçlanacağını ve Fatih’in şehzadeliğine yakışır bir şekilde ‘Fatih Kule Müzesi’ adıyla hizmet vereceğinin müjdesini paylaştı.

 Program soru-cevap, çiçek takdimi, Yazar Naci Yengin’in kitaplarını imzalaması ve toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.