Τα αγκάθια της ψηφιακής κάρτας εργασίας – Για ποιους έρχονται πρόστιμα
Η πλήρης εφαρμογή για την ψηφιακή κάρτα εργασίας στη βιομηχανία και το λιανεμπόριο από την 1η Ιουλίου αποτελεί το πρώτο κρας τεστ για τη νέα υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως στην νέα της, απαιτητική και με κοινωνικές προεκτάσεις, θέση.
Ήδη, το προηγούμενο διάστημα υπήρχαν διαβουλεύσεις για τα προβλήματα, τις αστοχίες και τις δυσλειτουργίες που έχουν καταγραφεί. Στο υπουργείο Εργασίας σχεδιάζονται παρεμβάσεις και διορθώσεις γύρω από τον τρόπο εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας, χωρίς ωστόσο να αλλάζει το χρονοδιάγραμμα για εφαρμογή σε βιομηχανία και λιανικό εμπόριο το Ιούλιο και τουρισμό και επισιτισμό πιλοτικά από τον Σεπτέμβριο.
Υπολογίζεται ότι μετά τις επεκτάσεις αυτές το μέτρο της ψηφιακής κάρτας θα εφαρμόζεται σε 1.200.000 εργαζόμενοι, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μέτρο εφαρμόζεται ήδη πιλοτικά στην βιομηχανία με εξαίρεση τις επιχειρήσεις ενέργειας, τα πετρελαιοειδή και τα ορυχεία.
Η κάρτα εργασίας
Μέχρι σήμερα που έχει εφαρμοστεί στους εξής κλάδους: Τον Ιούλιο 2022 εφαρμόστηκε στο σύνολο των τραπεζών της χώρας και στα super market με περισσότερους από 250 εργαζόμενους. Αργότερα επεκτάθηκε στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις καθώς και τις εταιρείες παροχής ιδιωτικής προστασίας (security), ενώ στα μέσα του 2023 εντάχθηκαν υποχρεωτικά στο σύστημα οι ΔΕΚΟ μεταφορών ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, Σταθερές Συγκοινωνίες, ΟΣΥ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕΘ, ΟΑΣΘ, η Hellenic Train και η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού.
Η ψηφιακή κάρτα εργασίας συμβάλει αποφασιστικά στον έλεγχο της αδήλωτης ή υποδηλωμένης απασχόλησης, τον περιορισμό των απλήρωτων υπερωριών, την αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ ενώ δημιουργεί κλίμα υγιούς ανταγωνισμού στο εγχώριο επιχειρείν.
Τα προβλήματα
Ωστόσο το υπουργείο Εργασίας σχεδιάζει αλλαγές στον τρόπο εφαρμογής της κάρτας προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα δυσλειτουργικότητας που έχουν διαπιστωθεί.
Ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων έχει καταγράψει τα προβλήματα και προτείνει λύσεις που θα βελτιώνουν την εφαρμογή του μέτρου.
Οι παρεμβάσεις δεν θα αλλοιώνουν την ουσία του μέτρου, αλλά θα βελτιώνουν την εφαρμογή του. Μια από τις παρεμβάσεις που εξετάζονται είναι η ύπαρξη ενός μικρού, ελαστικού χρονικού ορίου, εντός του οποίου θα μπορεί ο εργαζόμενος να χτυπά την κάρτα του, χωρίς να αλλάζει το ωράριο εργασίας. Το όριο αυτό δεν μπορεί να είναι πάνω από 15 με 20 λεπτά, πριν και μετά τη λήξη του ωραρίου.
Επίσης θα δίδεται η δυνατότητα στον εργοδότη για απολογιστική δήλωση των αλλαγών ωραρίου εργασίας, οργάνωσης του χρόνου εργασίας και υπερωριών. Οι δηλώσεις θα γίνονται στο τέλος του επόμενου μήνα.
Οι δικλείδες
Η ψηφιακή κάρτα εισάγει δύο σημαντικές δικλείδες ασφαλείας που διευκολύνουν τους ελέγχους και τους καθιστούν αυτόματους και αντικειμενικούς, που είναι οι εξής: Η έναρξη της εργασίας θα γνωστοποιείται αυτόματα στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ II. Το ίδιο και η λήξη.
Ο ελεγκτής θα γνωρίζει πριν επισκεφθεί έναν χώρο εργασίας ποιοι εργαζόμενοι πρέπει να βρίσκονται εκεί. Εργαζόμενοι που βρίσκονται στο χώρο εργασίας ενώ έχει γνωστοποιηθεί η αποχώρησή τους ή δεν έχει δηλωθεί η έλευσή τους θα εντοπίζονται άμεσα και εύκολα από τους ελεγκτές.
Έτσι θα αντιμετωπιστεί π.χ. το φαινόμενο ένας εργαζόμενος να έχει δηλωθεί για 4ωρο ενώ δουλεύει 8ωρο. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι μπορούν να αξιοποιούν τις καταγραφές της ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, για να αποδεικνύουν την απασχόλησή τους και στα Δικαστήρια.
Οι ποινές
Οι ποινές που προβλέπονται αναλόγως με την παράβαση είναι εξαιρετικά αυστηρές.
Συγκεκριμένα για:
Μη ενεργοποίηση ψηφιακής κάρτας εργαζομένου (10.500 ευρώ).
Υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζομένου που τελούν σε απόκλιση με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης (3.000 ευρώ).
Μη υποβολή των στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζομένου για την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης (3.000 ευρώ).
Εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου σε εργαζόμενο, για τον οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση και η ψηφιακή κάρτα εργασίας (2.000 ευρώ).
Μη τήρηση για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα (10) ετών των στοιχείων του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας, εφόσον παρεμποδίζεται ο έλεγχος και η επαλήθευση οικονομικών απαιτήσεων εργαζομένου σε εν γένει εργατική διαφορά (4.000 ευρώ).
Μη υποβολή δήλωσης στοιχείων εργασιακής σχέσης στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ σε περίπτωση μεταβολών στοιχείων δήλωσης πριν την εφαρμογή της μεταβολής και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο που αφορούν (2.000 ευρώ).
Μη υποβολής δήλωσης «Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας» μερικώς απασχολούμενου σε περίπτωση μεταβολής της Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας πριν την μεταβολή και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο που αφορούν (2.000 ευρώ).
Μη υποβολής δήλωσης «Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας» πλήρως απασχολούμενου σε περίπτωση μεταβολής της Οργάνωσης Χρόνου (600 ευρώ).