Μαρία Φαραντούρη: «Μουσικές του κόσμου με καταγωγή και αξία»
«Θα αναρωτιόταν κανείς ποια είναι τα κοινά σημεία ανάμεσα στην τέχνη του φωτεινού αυτοσχεδιασμού του ενός και την αίσθηση της τραγικότητας, που φτάνει έως τον παροξυσμό, εκείνης. Μια βραδιά της περασμένης χρονιάς, στα πόδια της Ακρόπολης, οι μελωδίες του Lloyd συνάντησαν τη μουσική της Φαραντούρη και το αποτέλεσμα ήταν μια έκρηξη έντασης, ευφυΐας και συναισθήματος. Ηταν άραγε τζαζ; Τραγούδι; Οπερα; Ρεμπέτικο; Τι σημασία έχει… Οταν σ’ αυτή τη χώρα, η οποία βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, προκύπτει ένα τέτοιο είδος θείας λειτουργίας για μια χαοτική εποχή, τότε αυτό το μουσικό γεγονός αξίζει τον αιώνιο σεβασμό μας». Αυτό είναι ένα μέρος από την κριτική που δημοσιεύθηκε στο «Le Monde Magazine» στις 8 Οκτωβρίου του 2011, μ’ έναν τίτλο που υπερασπιζόταν το περιεχόμενο του κειμένου: «Κατευθείαν από τον Ολυμπο». Δεν ήταν η πρώτη φορά που η σπουδαία ερμηνεύτρια Μαρία Φαραντούρη συναντιόταν επί σκηνής με τον εξαίσιο τζαζίστα Τσαρλς Λόιντ αποσπώντας για κάθε συνάντησή τους τις δάφνες των κριτικών. Στις 18 Ιουλίου έχει οριστεί το επόμενο ραντεβού τους «κάτω από τον έναστρο αττικό ουρανό με θέα τη νυχτερινή Ακρόπολη», όπως παρουσιάζεται στο κείμενο που επικοινωνεί τη συναυλία τους. Στη σκηνή του Ηρωδείου, ο εμβληματικός αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης – ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες της τζαζ που πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα με μία και μόνο ηχογράφηση – θα φιλοξενήσει τον δεξιοτέχνη της πολίτικης λύρας Σωκράτη Σινόπουλο, με ξεχωριστή καλεσμένη τη Μαρία Φαραντούρη. Σε αυτή την ιδιαίτερη μουσική συνάντηση θα συμπράξει το συγκρότημα Sky Quartet, το οποίο απαρτίζεται από κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, όπως ο πιανίστας και καλλιτεχνικός διευθυντής του Kennedy Center για την Jazz Jason Moran, ο μπασίστας Larry Grenadier και ο ντράμερ Eric Harland.
Το σμίξιμο αυτών των μουσικών πολιτισμών στη σκηνή του Ωδείου Ηρώδου Αττικού το χρωστάμε στη συνεργασία της Μαρίας Φαραντούρη και του Τσαρλς Λόιντ. Η πρώτη τους συνάντηση έγινε πριν από 22 χρόνια όταν η Μαρία Φαραντούρη περιόδευε στα πανεπιστήμια της Αμερικής. Οταν πήγε, στο πλαίσιο αυτής της περιοδείας, και στη Σάντα Μπάρμπαρα, στην Καλιφόρνια, ανάμεσα στο κοινό ήταν και ο Τσαρλς Λόιντ, έπειτα από προτροπή ενός ομογενούς επιχειρηματία, του Τζίμι Αργυρόπουλου. «Εκεί άκουσε τη φωνή και ενθουσιάστηκε. Μου ζήτησε να συνεργαστούμε». Ο ίδιος έχει δηλώσει χαρακτηριστικά στις συνεντεύξεις του: «Από τις πρώτες νότες αναγνώρισα στη φωνή της Μαρίας τη δύναμη και το βάθος του ανθρωπισμού που εκπέμπει».
«Στην Ευρώπη ερχόταν πολύ συχνά λόγω των περιοδειών του. Οπότε στην επόμενη συναυλία του στην Ελλάδα, στον Λυκαβηττό, μου ζήτησε να πω δύο τραγούδια, το δικό του “Blow wind”, που θεωρούσε ότι ταιριάζει απόλυτα στη φωνή μου, και το “Βλέφαρό μου” της Λίνας Νικολακοπούλου και του Νίκου Κηπουργού».
ΣΤΗΝ ECM. Αυτή ήταν η αρχή μιας εξαίσιας συνεργασίας, η οποία στηρίζεται τόσο στους καλλιτεχνικούς όσο και στους προσωπικούς δεσμούς. Ακολούθησαν και άλλες συναυλίες στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, μέσα από τις οποίες το τζαζ ιδίωμα έσμιγε με τη μουσική παράδοση της Ελλάδας. Σημαντική στιγμή της διαδρομής τους, η συναυλία του Ηρωδείου, η οποία ηχογραφήθηκε από την εξέχουσα προσωπικότητα της δισκογραφίας, τον Μάνφρεντ Αϊχερ της ECM. Ο δίσκος αυτός έδωσε στους δύο διεθνείς καλλιτέχνες την ευκαιρία να ταξιδέψουν σε όλο τον κόσμο. Οπως τονίζει η Μαρία Φαραντούρη, «ο Τσαρλς αλλά και οι μουσικοί του εντυπωσιάζονται από τις μουσικές του κόσμου που έχουν καταγωγή και αξία. Αυτόν τον μουσικό πολιτισμό εκτιμούν». Ενα σημείο το οποίο ξεκλειδώνει πολλά για όσους αναρωτιούνται πόσο κοντά βρίσκεται η Φαραντούρη, η μουσική της Ελλάδας, με τον άλλο ηχητικό πολιτισμό που φέρει ο σπουδαίος αμερικανός σαξοφωνίστας.
Στην επερχόμενη συναυλία η Μαρία Φαραντούρη θα ερμηνεύσει και δικές του συνθέσεις, όπως το «Requiem», πάνω στο οποίο έγραψε ελληνικούς στίχους η Αγαθή Δημητρούκα. Εκείνο που αξίζει ακόμη ν’ αναφερθεί απ’ όσα επεσήμανε η Μαρία Φαραντούρη επ’ αφορμή της εμφάνισής της στη συναυλία του Τσαρλς Λόιντ στο Ηρώδειο είναι η υπογράμμισή της στην ουσιαστική σχέση που έχει αναπτύξει με τον διεθνούς φήμης τζαζίστα, με αφορμή τη μουσική. Μέσα από τις συνομιλίες τους αποκάλυπτε ο ένας τη μουσική παράδοση του άλλου. Σε μια τέτοια συνομιλία πριν από δύο καλοκαίρια, όταν η Μαρία Φαραντούρη τον φιλοξένησε στο εξοχικό της, άκουσαν τον δίσκο που ετοίμαζε η σπουδαία ερμηνεύτρια με τη Λένα Πλάτωνος. «Ενθουσιάστηκε με αυτό που άκουσε από το έργο “Σιωπηλών σπαράγματα”. Ηταν αρχαία κείμενα σε νεοελληνική απόδοση του Θάνου Τσακνάκη, τα οποία παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελευσίνα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα, σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού. Επίσης στο Μουσείο Ακρόπολης. Η ηχογράφηση αυτή άρεσε στον Τσαρλς και επιλέξαμε κάποια κομμάτια μαζί από αυτήν τη δουλειά αλλά και από τη διαδρομή μου».