Παγίδες και λύσεις για τροχόσπιτα και τροχοβίλες σε οικόπεδα

Στο πολεοδομικό αλαλούμ που επικρατεί αυτή τη στιγμή στις εκτός σχεδίου περιοχές, όπου άλλες πολεοδομίες εξακολουθούν να εκδίδουν οικοδομικές άδειες και άλλες όχι, δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες που στρέφονται στα τροχόσπιτα και τις τροχοβίλες, ως μια εναλλακτική λύση, σε μια προσπάθεια να αξιοποιήσουν τις εκτάσεις που κατέχουν και να βάλουν φραγμό στην απαξίωση των περιουσιακών τους στοιχείων.

Την ίδια ώρα, δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας εξακολουθούν να βλέπουν την περιουσία τους αναξιοποίητη, μια και εξακολουθεί να παραμένει «παγωμένη» μέχρι νεωτέρας η προσωρινή ρύθμιση (σ.σ.: η εφαρμογή της οποίας προβλέπεται έως το τέλος του 2025) για την εκτός σχεδίου δόμηση.

Αγνοούν πως απαιτείται οικοδομική άδεια

Αρκετοί από αυτούς τους ιδιοκτήτες ακινήτων  πιστεύουν ότι μπορούν να εγκαταστήσουν νόμιμα τα τροχόσπιτα και τις τροχοβίλες, χωρίς να απαιτείται  οικοδομική άδεια. Γιατί έχουν αυτή την εικόνα; Επειδή αυτές οι κατασκευές έχουν τον εξοπλισμό μιας κατοικίας, μεταφέρονται και τοποθετούνται πάνω στο έδαφος χωρίς να γίνονται οικοδομικές εργασίες με τη χρήση οικοδομικών υλικών, π.χ. οπλισμένο σκυρόδεμα, πλινθοδομές, τούβλα κ.λπ.

Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει, αφού σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία για κάθε κατασκευή που εδράζεται στο έδαφος απαιτείται οικοδομική άδεια. Κι αυτός είναι ο λόγος που οι ενδιαφερόμενοι πριν αγοράσουν και τοποθετήσουν στο ακίνητό τους οποιαδήποτε κατασκευή θα πρέπει να απευθύνονται σε μηχανικό, προκειμένου να διαπιστώσουν το νόμιμο ή μη του εγχειρήματός τους.

«ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια της τοπογράφου-πολεοδόμου μηχανικού Γραμματής Μπακλατσή παρουσιάζουν μέσα από 10  ερωτήσεις-απαντήσεις όλες τις πληροφορίες που πρέπει να έχουν υπόψη τους όσοι ενδιαφέρονται να τοποθετήσουν τροχόσπιτο ή τροχοβίλα στο ακίνητό τους, προκειμένου να αποφύγουν κυρώσεις σε βάρος τους.

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη νόμιμη τοποθέτηση σε οικόπεδο/αγροτεμάχιο ενός τροχόσπιτου;

Επιτρέπεται η προσωρινή τοποθέτηση τροχόσπιτου που έχει σε ισχύ άδεια κυκλοφορίας από το υπουργείο Μεταφορών. Επιπλέον, φέρει αριθμό κυκλοφορίας και είναι ρυμουλκούμενο από ΙΧ αυτοκίνητο. Το τροχόσπιτο μπορεί να τοποθετηθεί σε ιδιόκτητο χώρο, αρκεί αυτός να μην είναι χαρακτηρισμένος αρχαιολογικός χώρος, αιγιαλός, παραλία ή δασική έκταση.

Τι πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι;

Τα τροχόσπιτα θα πρέπει να είναι σε ρόδες και να έχουν σήμα κυκλοφορίας (κανονικά). Εάν είναι «γειωμένα», δηλαδή ακίνητα, τότε πρόκειται για υπέρβαση δόμησης.

Μπορεί να γίνει σύνδεση του τροχόσπιτου με τα δίκτυα ύδρευσης/ ηλεκτρισμού;

Τα τροχόσπιτα που δεν είναι κυκλοφορούντα οχήματα και ρυμουλκούμενα από ΙΧ αυτοκίνητα με αριθμό κυκλοφορίας του υπουργείου Μεταφορών, εφόσον  μετατρέπονται σε εγκαταστάσεις με μόνιμη εξάρτησή τους από το περιβάλλον στο οποίο εγκαθίστανται, και συνδέονται σταθερά με αυτό (π.χ. σταθερή σύνδεση με το έδαφος, κατασκευή βόθρου, σύνδεση με δίκτυα) ή εξυπηρετούν παραμονή ανθρώπων ή ζώων, εκτέλεση εργασίας ή άσκηση επαγγέλματος, αποθήκευση ή τοποθέτηση πραγμάτων, μηχανημάτων κ.λπ., για να εγκατασταθούν σε γήπεδο ή οικόπεδο, πρέπει να έχουν άδεια της αρμόδιας για την έκδοση οικοδομικής αδείας υπηρεσίας.

Μπορεί να βγει άδεια μικρής κλίμακας προκειμένου ο ενδιαφερόμενος που διαθέτει τροχόσπιτο να φτιάξει μια βάση από μπετόν, μια πέργκολα, μια περιτοίχιση ή έναν βόθρο;

Οχι. Οι κατασκευές όπως βάση από μπετόν, μαντρότοιχος, υπόστεγα, βόθρος κ.λπ. εμπίπτουν στις διατάξεις περί αυθαιρέτων.  Επιτρέπεται η κατασκευή πέργκολας χωρίς άδεια έως 50 τ.μ., όμως θα πρέπει να υπάρχει νόμιμη κατοικία μέσα στο οικόπεδο.

Επίσης η βάση από μπετόν δεν υπάγεται στις μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μέτρα από το φυσικό έδαφος με χρήση φυσικών ασύνδετων υλικών, που επιτρέπεται χωρίς οικοδομική άδεια από την πολεοδομική νομοθεσία. Το ίδιο και η περιτοίχιση από μπετόν. Ακόμα και για τον βόθρο και κάθε υπόγεια δεξαμενή απαιτείται οικοδομική άδεια.

Τι ισχύει για τις τροχοβίλες;

Ο όρος «τροχοβίλα ή τροχόσπιτο» δεν υπάρχει στην πολεοδομική νομοθεσία. Η τροχοβίλα είναι και αυτή μια ρυμουλκούμενη, τροχήλατη κατασκευή την οποία διέπουν όλοι οι νόμοι και οι ρυθμίσεις του υπουργείου Μεταφορών περί ρυμουλκουμένων. Εκεί υπάγεται και από εκεί ελέγχεται.

Θα πρέπει να κατέχει τον δικό της αριθμό πινακίδας, να έχει ρόδες ώστε να μπορεί να σταθμεύσει σε κάθε ιδιόκτητο οικόπεδο (με σχετική άδεια στάθμευσης) και να μετακινείται εντός του οικοπέδου όταν αυτό ζητηθεί από την αρμόδια Aρχή.

Σε καμία περίπτωση όμως η τροχοβίλα δεν χαρακτηρίζεται οικία και δεν μπορεί να ρευματοδοτηθεί (ακόμα κι αν τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά αντί της σύνδεσης με τη ΔΕΗ) ή να υδροδοτηθεί νόμιμα.

Εάν συνδεθεί σταθερά επί του εδάφους (αφαιρέσουμε τροχούς ή συνδέσουμε αποχέτευση κ.τ.λ.), τότε θεωρείται σταθερή δόμηση και ελέγχεται από τα πολεοδομικά όργανα. Οτιδήποτε δεν είναι τροχόσπιτο με άδεια του υπουργείου Μεταφορών θεωρείται σταθερό και θέλει οικοδομική άδεια (σ.σ.: εγκύκλιος 34/1988).

Μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια για τροχοβίλα;

Οχι. Γιατί οτιδήποτε δεν είναι τροχόσπιτο με άδεια του υπουργείου Μεταφορών θεωρείται σταθερό και θέλει οικοδομική άδεια. Ωστόσο η τροχοβίλα δεν υπάγεται στην κατηγορία των προκατασκευασμένων κατοικιών, για τις οποίες μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.

Γιατί η Πολεοδομία δεν δίνει οικοδομική άδεια για τροχοβίλα;

Με βάση τον ΝΟΚ, κατασκευή θεωρείται  κάθε ασφαλές τεχνικό έργο το οποίο έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές για τη στατικότατα, την υγιεινή, τη μόνωση, τα υλικά κ.ά., σύμφωνα με τον ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό των κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).

Η τροχοβίλα δεν καλύπτει αυτούς τους κανονισμούς διότι είναι μια ελαφριά κατασκευή. Συνήθως κατασκευάζεται με ξύλινο ή μεταλλικό σκελετό. Για την εσωτερική τοιχοποιία κυρίως τοποθετείται γυψοσανίδα, ενώ εξωτερικά εφαρμόζονται είτε τύπος ξύλου, που επιχρίζεται με σοβά, είτε φύλλα αλουμινίου.

Τελικά τι ακριβώς είναι η τροχοβίλα;

Τροχοβίλα είναι οίκημα που βρίσκεται πάνω σε τροχούς, δηλαδή σε ρόδες, ενώ συχνά αποκαλείται και «μετακινούμενο σπίτι». Το ότι βρίσκεται όμως πάνω σε τροχούς δεν σημαίνει πως πρόκειται για ένα είδος τροχόσπιτου που χρησιμοποιείται για ταξίδια, ούτε βεβαίως αποτελεί μεταφορικό μέσο. Αντιθέτως, αποτελεί σταθερή και μόνιμη λύση για τη διαμονή ανθρώπων.

Σε όλη την Ευρώπη επιτρέπονται οι τροχοβίλες. Γιατί απαγορεύονται στην Ελλάδα;

Διότι ο σχεδιασμός των κτιρίων παίρνει υπόψη τις συνθήκες διαβίωσης, τις καιρικές συνθήκες, τη σεισμικότητα της κάθε περιοχής. Επειδή οι κατασκευές αυτές έχουν μεγάλη ζήτηση στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, κατασκευάζονται με τα δικά τους πρότυπα που δεν ισχύουν στην Ελλάδα.

Πολλοί κατασκευαστές/προμηθευτές διαφημίζουν στο Διαδίκτυο τροχοβίλες που δεν χρειάζονται, όπως λένε, να έχουν οικοδομική άδεια. Ισχύει κάτι τέτοιο;

Πράγματι, υπάρχουν πολλές τέτοιου τύπου εισαγόμενες κατασκευές, οι οποίες συνοδεύονται μάλιστα και από τα χαρτιά εισαγωγής και άλλα πιστοποιητικά για τον τρόπο κατασκευής τους. Προσοχή όμως! Οταν τοποθετηθούν στο οικόπεδο και συνδεθούν με αποχέτευση και ύδρευση, χαρακτηρίζονται αυθαίρετη δόμηση και ελέγχονται από τα πολεοδομικά όργανα.