Κυπριακό: Υπάρχει προοπτική λύσης;

Συμπληρώθηκαν ήδη 50 χρόνια από την κατάληψη της Βόρειας Κύπρου από την Τουρκία. Και ακόμα βρισκόμαστε στην αναζήτηση μιας μόνιμης και «δίκαιης» λύσης. Σύμφωνα βέβαια με το πώς βλέπουμε εμείς τα πράγματα. Στο Κυπριακό υπάρχει ένα πρόβλημα που εμείς δεν φαίνεται να το συνειδητοποιούμε. Η κατάληψη μέρους του νησιού από μια ξένη δύναμη, από την Τουρκία, έγινε σαν αποτέλεσμα πολεμικής δράσης. Χάσαμε δηλαδή έναν πόλεμο. Είναι τελείως εξωπραγματικό να περιμένουμε να κερδίσουμε διαπραγματευόμενοι στην ειρήνη όσα χάσαμε στο πεδίο της μάχης. Λογικό λοιπόν είναι όταν μιλάμε για λύση του Κυπριακού να μην περιμένουμε να βρεθούμε στις συνθήκες που ίσχυαν πριν από την τουρκική εισβολή. Σίγουρα κάποια πράγματα θα είναι χειρότερα από πριν. Το ζητημα ειναι να σωθεί η ενιαία κυριαρχία της Κύπρου και να προστατευθούν κάποια ζωτικά συμφέροντα. Γι’ αυτό και έχει επιλεγεί η ομοσπονδιακή λύση.

Πολλές φορές επίσης δεν βλέπουμε το πρόβλημα καθαρά. Κι έτσι αδυνατούμε να δούμε σοβαρά τις δυνατότητες επίλυσής του. Τέτοιο παράδειγμα είναι η για τόσα χρόνια αδυναμία επίλυσης του κυπριακού προβλήματος με εμμονές σε λύσεις που δεν υιοθετούν οι διεθνείς φορείς και η αντίπαλη πλευρά. Η διεκδίκηση μιας λύσης μέσω του ΟΗΕ με στόχο τη διζωνική διακοινοτική ομοσπονδία έχει πάντα μία αδυναμία. Δεν έχει ποτέ ερωτηθεί ο ελληνοκυπριακός λαός αν επιθυμεί μια τέτοια λύση. Αν υπάρχει δηλαδή πρόθεση συμβίωσης με τους τουρκοκύπριους συμπολίτες τους πάνω στη βάση ίσων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Οσες φορές ζητήθηκε, έστω και έμμεσα, η γνώμη των Ελληνοκυπρίων είναι φανερό πως προτίμησή τους είναι μια εθνικά καθαρή Κύπρος. Αν δεν υπάρξει μια ξεκάθαρη λαϊκή ετυμηγορία, ποτέ δεν πρόκειται να υπάρξει οριστική τελική λύση. Και θα συνεχίζεται το αδιέξοδο. Οταν η πλειοψηφία των Κυπρίων αυτό που ουσιαστικά ενδόμυχα επιθυμεί είναι να μην υπάρχουν Τούρκοι πουθενά, δεν είναι δυνατόν να υπάρχει η όποια προοπτική για συμφωνημενη λύση.

Τι λοιπόν μπορούμε να περιμένουμε; Αυτό που μέχρι τώρα έχουν δείξει τα πράγματα είναι πως η διαμορφωμένη κατάσταση έχει βολέψει πολύ κόσμο στο νησί. Στο περίφημο δημοψήφισμα επί Προέδρου Παπαδόπουλου για το Σχέδιο Ανάν, οι δυνάμεις που είχαν επιστρατευθεί για το «Οχι» και χρηματοδοτούσαν τη σχετική εκστρατεία ήταν μεγάλα οικονομικά κέντρα του νησιού. Κάνοντας φανερή την απέχθεια της εκεί κοινωνίας για λύσεις που αλλάζουν το στάτους κβο και δίνουν δικαιώματα και στους Τούρκους. Κάτω όμως από τέτοιες συνθήκες, διζωνική, δύο κοινοτήτων κ.λπ. λύση είναι εντελώς ανέφικτη. Γιατί λοιπόν γίνονται τέτοιες προσπάθειες στο κενό;

Αυτό που θα έπρεπε να προηγηθεί πάντων είναι η διενέργεια δημοψηφίσματος στην Κύπρο για το είδος της λύσης που προκρίνεται. Είναι αποδεκτή μια Κύπρος με σημαντικά δικαιώματα Ελλήνων και Τούρκων; Αν η αντίληψη είναι πως δεν θέλουμε καθόλου Τούρκους, κάθε προσπάθεια πάνω στη σημερινή γραμμή είναι χωρίς αποτέλεσμα. Αν μοναδική επιδίωξη του ελληνοκυπριακού στοιχείου είναι μια καθαρή εθνικά λύση, τότε θα πρέπει να αλλάξει εντελώς ο προσανατολισμός. Είτε να αναζητηθεί λύση δύο χωριστών εθνικών κρατών είτε να περιμένουμε κάποια μελλοντική καινούργια αναμέτρηση όπου να δώσουν τη λύση τα όπλα. Για να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Και να μη ζούμε με αυταπάτες…