Η γενικευμένη κρίση και η μάχη στους δρόμους
Η μαζική κινητοποίηση και η εντυπωσιακή επίδειξη δύναμης που έκανε την Τετάρτη το αντιφασιστικό και αντιρατσιστικό κίνημα της Βρετανίας μοιάζει να πέτυχαν, έστω και προσωρινά, αυτό που δεν είχε καταφέρει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ με τις εξαγγελίες της για ένταση της καταστολής. Από το Λονδίνο μέχρι το Νιούκαστλ και το Μπρίστολ, δεκάδες χιλιάδες διαδήλωσαν μαζικά και αποφασιστικά, αναγκάζοντας τους ακροδεξιούς χούλιγκαν να τραπούν σε άτακτη φυγή, μην τολμώντας να αναμετρηθούν δημοσίως με το κύμα της οργής και της αλληλεγγύης σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι το πρόβλημα έπαψε να υπάρχει, ούτε ότι δεν θα επαναληφθούν επεισόδια, επιθέσεις και βανδαλισμοί, όπως αυτά που ακολούθησαν τη δολοφονία των τριών ανήλικων παιδιών στο Σάουθχολ. Εξάλλου, οι αιτίες που το γεννούν παραμένουν παρούσες – και είναι αυτές, όπως σημειώνουν αναλυτές, που – μαζί με τη μαζική διασπορά fake news (στα οποία πρωταγωνιστεί και ο Ιλον Μασκ) για την προέλευση του δράστη της τριπλής δολοφονίας και άλλες θεωρίες συνωμοσίας – ευθύνονται για την εκρηκτική αύξηση της επιρροής των πάσης φύσεως ακροδεξιών θεωριών. Καθώς, μάλιστα, είναι πλέον φανερό ότι το Brexit δεν έδωσε τις απαντήσεις που πολλοί ανέμεναν και είχαν υποσχεθεί, οι υπαίτιοι των δεινών πρέπει να αναζητηθούν αλλού. Οπως, δε, έχει αποδειχθεί και σε άλλες χώρες, οι πιο αδύναμοι και κατατρεγμένοι, όπως οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, αποτελούν τον εύκολο στόχο.
Σε αυτούς, λοιπόν, επιχειρούν να ρίξουν το βάρος ο Νάιτζελ Φάρατζ και οι ομοϊδεάτες του, εκμεταλλευόμενοι τον δρόμο που φρόντισε να τους ανοίξει ο τέως πρωθυπουργός και ηγέτης των Συντηρητικών Ρίσι Σούνακ, με την επαίσχυντη συμφωνία την οποία υπέγραψε με τη Ρουάντα. Πιστεύοντας ότι με τον τρόπο αυτό θα κεφαλαιοποιήσει πολιτικά τόσο τη φτώχεια που μαστίζει μεγάλο μέρος της κοινωνίας όσο και την κατάντια του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS), που κάποτε αποτελούσε ένα από τα πιο πολύτιμα διαμάντια στην «κορόνα» της βρετανικής κοινωνίας.
«Επειτα από 14 χρόνια διακυβέρνησης των Συντηρητικών, οι ψηφοφόροι κατηγορούν το κόμμα για τον καταιγισμό των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, από τις διαρροές λυμάτων και τους αναξιόπιστους σιδηροδρόμους μέχρι το κόστος ζωής, την εγκληματικότητα και την αύξηση του αριθμού των μεταναστών που εισέρχονται παράτυπα στη χώρα διασχίζοντας τη Μάγχη σε σαπιοκάραβα. Ομως, καμία δημόσια υπηρεσία δεν διαδραματίζει τόσο κεντρικό ρόλο στη ζωή στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο το NHS – και αυτό αποτυγχάνει να τηρήσει τη δέσμευσή του για παροχή δωρεάν υπηρεσιών υγείας σε όλους», σημειώνει χαρακτηριστικά σε ανάλυσή του το Associated Press.
Πανδημία και πολιτική
Τα επίσημα στοιχεία αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: όσον αφορά τη φτώχεια, τρία στα δέκα παιδιά, ένας στους έξι συνταξιούχους και δύο στους δέκα ενηλίκους σε ηλικία εργασίας ζουν σήμερα σε συνθήκες φτώχειας στη Βρετανία. Και σαν να μην έφτανε αυτό, έχουν περάσει περίπου 20 χρόνια και έξι πρωθυπουργοί από την Ντάουνινγκ Στριτ από τότε που καταγράφηκε μια ουσιαστικά μεγάλη περίοδος περιορισμού της φτώχειας και μείωσης των σχετικών ποσοστών στη χώρα.
Η αλήθεια, μάλιστα, είναι ότι στο επίπεδο του NHS τα πράγματα δείχνουν να είναι ακόμη χειρότερα, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιμένουν πως η πανδημία και οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν στη διάρκειά της από την τότε κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον έδωσαν στο Σύστημα τη χαριστική βολή και το έφεραν σε ένα σημείο από το οποίο θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανακάμψει. Το γεγονός, δε, ότι η – συνειδητή – απαξίωσή του αποτέλεσε έναν από τους βασικούς λόγους για τους οποίους οι Βρετανοί τιμώρησαν τους Τόρις, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να οδηγεί στο συμπέρασμα πως έχουν δώσει λευκή επιταγή στους Εργατικούς, παρά τις σχετικές – αλλά μάλλον αόριστες – προεκλογικές εξαγγελίες τους για στήριξή του.
«Εχοντας ιδρυθεί από μια κυβέρνηση των Εργατικών το 1947 προκειμένου να εκπληρώσει τη δέσμευση που είχαν αναλάβει οι Συντηρητικοί στη διάρκεια του Πολέμου να οικοδομήσουν μια πιο δίκαιη κοινωνία για τους άνδρες και τις γυναίκες που πολέμησαν για να προασπίσουν τη δημοκρατία, το NHS βρίσκεται σε ένα καθεστώς που το καθιστά θεωρητικά αλώβητο», τονίζει επίσης η ανάλυση του AP, για να καταδείξει τον κομβικό ρόλο που παίζει συνολικά η κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Σύστημα Υγείας. Και καταλήγει: «Ακριβώς επειδή το NHS κατέχει τόσο κεντρική θέση στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, αποτελεί και το πιο εύγλωττο παράδειγμα για τη διάρρηξη του κοινωνικού συμβολαίου στη Βρετανία».
Χαράς ευαγγέλια για την Ακροδεξιά…