Νικήτας Κακλαμάνης: Γαλάζιος μεν, αδέκαστος δε
Ο Νικήτας Κακλαμάνης είναι από εκείνους τους πολιτικούς που τους αρέσει να λένε ιστορίες από τα παλιά. Είναι και καλός αφηγητής. Μια από αυτές αφορά το μακρινό 1975, τη χρονιά που ως νεαρός γιατρός έκανε το αγροτικό του στα Γιάννενα.
«Οταν τελείωνα τη δουλειά, έβαζα μια φόρμα και έτρεχα στην παραλία της λίμνης. Ενα απογευματάκι βλέπω να έρχεται απ’ την απέναντι μεριά μια κουστωδία. Οσο πλησίαζα κατάλαβα ότι στη μέση είχαν τον Ευάγγελο Αβέρωφ, τότε υπουργός Εθνικής Αμυνας. Στα Γιάννενα κυκλοφορούσε μεν με το κουστούμι και το γαρίφαλο στο πέτο, αλλά πάντα με μια γκλίτσα στο χέρι. Με το θράσος της ηλικίας πάω και στέκομαι μπροστά του. “Κύριε υπουργέ, λέγομαι έτσι, κάνω το αγροτικό ιατρείο μου εδώ και ήθελα να σας γνωρίσω γιατί είμαι δικός σας”. Οπότε ο Αβέρωφ χαμογελάει και μου λέει “την πάτησες, γιατί συνήθως εσείς οι πολίτες ζητάτε ρουσφέτια από μας ενώ τώρα θα ζητήσω εγώ από σένα”. Τα έχασα. “Στην Κόνιτσα δεν υπάρχει αγροτικός γιατρός. Μπορείς, ένα Σαββατοκύριακο τον μήνα, να πηγαίνεις, να παίρνεις τις πιέσεις, να γράφεις τα φάρμακα στους γέρους και τις γερόντισσες;”». Του απάντησε ότι θα το κάνει. «Δεν με πολυπίστεψε, αλλά εγώ το έκανα».
Κάπως έτσι ξεκίνησε η πιο επιδραστική πολιτική σχέση που σφράγισε, όπως ομολογεί, όλη τη ζωή του. Κατά την ίδια αφήγηση, ο Αβέρωφ τον απέτρεψε από το να κατέβει βουλευτής πριν εκλεγεί καθηγητής στην Ιατρική. «Αν δεν έχεις πετύχει στην επαγγελματική σου ζωή θα είσαι ένας άχρηστος βουλευτής» του είπε. Οταν, πια, το είχε πετύχει, το 1989, λίγο πριν πεθάνει ο πολιτικός μέντοράς του, ζήτησε τη στήριξή του για να πολιτευτεί και την έλαβε. Στην παρθενική πολιτική εκδήλωσή του, όλοι οι δημοσιογράφοι είχαν πάει για να δουν τον Αβέρωφ και, έτσι, μαζί με τον βασιλικό ποτίστηκε κι η γλάστρα. Εγινε γνωστός σχεδόν από το πουθενά. Σχεδόν δηλαδή, καθώς ήδη συνδικαλιζόταν. Κάποιος που το βλέπει λιγότερο συναισθηματικά, βέβαια, θα έλεγε ότι ίσως ήταν ακόμη μεγαλύτερη η τιμή που του είχε κάνει η πρώην ασθενής του, Μελίνα Μερκούρη, που, όταν πολιτεύτηκε λίγο αργότερα κι αυτή στην ίδια περιφέρεια αλλά με το ΠΑΣΟΚ, συνιστούσε στους ψηφοφόρους της ΝΔ να βάλουν έναν σταυρό στον γιατρό της, αυτόν που της είχε κάνει, τότε που υπέφερε, τις χημειοθεραπείες στο Αρεταίειο.
Ο νέος πρόεδρος της Βουλής είναι, λοιπόν, τόσο παλιός στο πολιτικό κουρμπέτι. Πολλοί του χρεώνουν ότι εκτός από παλιός είναι και παλιακός, παλαιοκομματικός και όλους εν πάση περιπτώσει αυτούς τους πολιτικούς προσδιορισμούς που έχουμε με κοινό συνθετικό την παλαιότητα και πλέον χρησιμοποιούνται με αποκλειστικά αρνητική συνδήλωση. Αυτό που δεν μπορεί κανείς, ωστόσο, να του χρεώσει είναι πως δεν είναι ειλικρινής, πως δεν είναι ο εαυτός του και πως δεν τολμά να πει τη γνώμη του ελεύθερα. Δεν είναι δε καθόλου απολογητικός για όσα πιστεύει. Αυτό εξηγεί, ίσως, το γεγονός ότι, αν και δηλωμένος πούρος δεξιός και άνθρωπος που αντιπαθεί τους διάφορους πιο «ουδέτερους» αυτοπροσδιορισμούς, έχει τη συμπάθεια και των αντιπάλων του. Ενίοτε δε, έχουμε δει πολιτικούς αντιπάλους να του δείχνουν περισσότερη εκτίμηση και από κάποιους, θεωρητικά, «συντρόφους» τους. Μια βόλτα στη Βουλή, πάντως, είναι ενδεικτική. Θα τον δείτε να μιλάει με όλους, να γελάει με όλους, από τους πολιτικούς αρχηγούς ως τον τελευταίο υπάλληλο, να αστειεύεται με τους νεότερους.
Συνεπώς, η εκλογή του με πλειοψηφία 247 ψήφων στο αξίωμα του Προέδρου της Βουλής είναι μάλλον το λογικό επιστέγασμα μιας μακράς καριέρας. Το ρεπορτάζ λέει, άλλωστε, πως αν η εκλογή είχε γίνει σε μια πιο ουδέτερη, πολιτικά, συγκυρία, είναι πιθανό να πλησίαζε πιο κοντά στο απόλυτο ρεκόρ των 297 ψήφων με τις οποίες είχε εκλεγεί αντιπρόεδρος του σώματος (κι αν αναρωτιέστε, οι υπόλοιποι τρεις απλώς δεν ήταν παρόντες σε εκείνη την ψηφοφορία). Η αντιπολίτευση έχει να του πιστώσει πως τους δικαίωσε, τότε, ασκώντας αδέκαστος τα καθήκοντά του χωρίς να χαρίζεται σε βουλευτές ή υπουργούς της δικής του παράταξης αν ξέφευγαν.
Η πικρή αλήθεια είναι ότι στο διάστημα ανάμεσα στην αντιπροεδρία και την προεδρία της Βουλής, ο Κακλαμάνης είχε βρεθεί εκτός προεδρείου. Είχε βρεθεί «εκτός» γενικώς.
Ο Κακλαμάνης, βλέπετε, έχει μακρά ιστορία «γαλάζιων αντάρτικων». Το 1990, λίγο αφότου εξελέγη βουλευτής, ακολούθησε τον Αντώνη Σαμαρά στην Πολιτική Ανοιξη. Το 2012, όταν και οι δύο είχαν επιστρέψει, πια, στη ΝΔ στράφηκε εναντίον του παλιού φίλου και συντρόφου του διεκδικώντας τη θέση του γραμματέα του κόμματος κόντρα στη γραμμή Σαμαρά. Λίγο αργότερα διαγράφηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ γιατί ψήφισε «παρών» στο πρώτο άρθρο ενός μνημονιακού πολυνομοσχεδίου. Οι πολιτικές διαφωνίες του με τον Σαμαρά ήταν ακόμη βαθύτερες. Το 2014 στις δημοτικές εκλογές έθεσε υποψηφιότητα στον Δήμο Αθηναίων (τέσσερα χρόνια μετά την προηγούμενη ήττα του, δηλαδή) ως ανεξάρτητος υποψήφιος απέναντι στον επίσημο υποψήφιο της ΝΔ, Αρη Σπηλιωτόπουλο, ξεκαθαρίζοντας πως οι διαφωνίες με τη γραμμή του Σαμαρά είναι ιδεολογικές και δεν θα στήριζε τον συνυποψήφιό του ούτε στον δεύτερο γύρο.
Κάπως έτσι και στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη είχε καταγράφει στους «αντάρτες» βουλευτές, έπειτα από μια σειρά δημόσιων τοποθετήσεων και κοινοβουλευτικών ερωτήσεων που είχαν ασκήσει ευθεία κριτική σε κυβερνητικές πράξεις και παραλείψεις. Χαρακτηριστικά ζητήματα στα οποία είχε διαφοροποιηθεί ήταν η υπόθεση των υποκλοπών, τα κόκκινα δάνεια, ενώ, αν και στήριξε κάθε νομοσχέδιο φιλελεύθερης πνοής, ήταν εξ αυτών που ζήτησαν τη στροφή της ΝΔ σε περισσότερη κεντροδεξιά παραταξιακή «καθαρότητα». Θέλει να γίνεται δυσάρεστος λέει, προκειμένου να είναι χρήσιμος στην παράταξή του.
Αντικειμενικά μιλώντας, η εξέλιξη των πραγμάτων δείχνει να τον δικαιώνει υπό την έννοια ότι πολλά από όσα ζήτησε από τον Πρωθυπουργό εισακούστηκαν, τουλάχιστον στο ιδεολογικό τους μέρος.
Το μόνο που μένει γι’ αυτόν προσωπικά είναι να δικαιώσει τους 247 που τον εξέλεξαν. Δείχνουν αισιόδοξοι.