Στην Iστορία πέρασε ο σπουδαίος ιεράρχης
Ο Καθεδρικός Ναός της Αναστάσεως του Χριστού στα Τίρανα ήταν κατάμεστος χθες το πρωί. Σε κλίμα έντονης συγκίνησης, με δάκρυα στα μάτια, εκατοντάδες άνθρωποι είχαν σπεύσει εκεί για να απευθύνουν το ύστατο χαίρε στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιο, αποχαιρετώντας, όπως έλεγαν, «έναν πατέρα και όχι απλώς έναν ποιμενάρχη». Κληρικοί όλων των βαθμίδων, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, αντιπροσωπείες από άλλες Εκκλησίες του κόσμου, ακαδημαϊκοί αλλά και εκπρόσωποι της πολιτικής ζωής από την Ελλάδα και την Αλβανία έδωσαν το «παρών» κάνοντας μνεία στην πολύτιμη παρακαταθήκη που άφησε ο Αναστάσιος για την Εκκλησία της Αλβανίας αλλά και για την Ορθοδοξία γενικότερα. Ακουμπώντας στο φέρετρό του, τον συνόδευσαν στη τελευταία του κατοικία, στην ειδική κρύπτη που βρίσκεται κάτω από το Ιερό Βήμα του Καθεδρικού Ναού, την οποία είχε προετοιμάσει ο ίδιος για να ταφεί μετά τον θάνατό του.
Η νεκρώσιμη ακολουθία τελέστηκε προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, με τους ύμνους να αποδίδονται στην αλβανική και ελληνική γλώσσα, όπως και το Ευαγγέλιο το οποίο αναγνώστηκε στην ελληνική από τον Οικουμενικό Πατριάρχη και στην αλβανική από τον Μητροπολίτη Κορυτσάς Ιωάννη, ο οποίος φέρεται ως ο επικρατέστερος διάδοχος του Αναστάσιου. Εξω από τον Καθεδρικό Ναό είχε στηθεί γιγαντοοθόνη από την οποία μεταδιδόταν η εικόνα από το εσωτερικό του ναού ενώ δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο κάλυψαν την τελετή.
Συγκινημένος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος χαρακτήρισε «αναντικατάστατο» τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο λέγοντας πως «η στέρησή του συνιστά σεισμό για την τοπική Εκκλησία». «Καθήκον θλιβερό μάς συγκέντρωσε σήμερα στην αλβανική πρωτεύουσα. Ο στύλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αλβανία έπεσε… Υπήρξε υπηρέτης τής εκ των νεκρών αναστάσεως της τοπικής Εκκλησίας», ανέφερε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο Παναγιότατος αναφέρθηκε στη συνέχεια στην αποστολή που ανέθεσε η Εκκλησία στον Αναστάσιο για την Αλβανία λέγοντας, μεταξύ άλλων, πως «είχε το χάρισμα να ανοίγει δρόμους εκεί όπου υπήρχαν αδιέξοδα» αλλά και στο «θαύμα» με το οποίο ξεκίνησε η ζωή του Αρχιεπισκόπου, καθώς η μητέρα του δεν εισάκουσε τις εισηγήσεις των γιατρών να προχωρήσει σε άμβλωση. «Και σήμερα εις ηλικίαν 95 ετών κείται άπνους», είπε ο Πατριάρχης.
Μητσοτάκης: Ξεχωριστή προσωπικότητα
Επικήδειο λόγο εκφώνησε, επίσης, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος σημείωσε πως «υποκλινόμαστε σε αυτό το μεγαλείο μιας ξεχωριστής προσωπικότητας, γιατί ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας ήταν ταυτόχρονα ένας διανοούμενος της πίστης, αλλά και ένας απλός υπηρέτης του πλησίον του. Με άλλα λόγια, ένα φωτεινό παράδειγμα σοφίας, αλλά και δράσης. Σήμερα τον θρηνούν Ελληνες και Αλβανοί, αλλά παντού όπου υπάρχει άνθρωποι».
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Εντι Ράμα ανέφερε πως «Η αλβανική κοινότητα, η Αλβανική Εκκλησία έχει σήμερα πένθος. Ο Αναστάσιος ως διάδοχος των Αποστόλων ήταν στην υπηρεσία της Αλβανίας. Τριάντα χρόνια ευλόγησε, εργάστηκε, για να αναστηλώσει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας. Μετά από 33 χρόνια τον αποχαιρετούμε ως Αναστάσιο της Αλβανίας» και τόνισε ότι ο Αναστάσιος εκτιμούσε ότι ο διάδοχός του θα ήταν αλβανός πολίτης.
Ο Μητροπολίτης Κορυτσάς και Τοποτηρητής του Θρόνου Ιωάννης ανέφερε από την πλευρά του πως το έργο του Αναστάσιου είναι ζωντανό παράδειγμα έμπνευσης για τις επόμενες γενικές. «Δεν έκανε διακρίσεις. Αγαπούσε τους πάντες», τόνισε. «Η αγάπη αποτέλεσε το θεμέλιο του έργου του, ένα θεμέλιο το οποίο συνέβαλε σε μια δίκαιη κοινωνία. Εδειξε το φως εκεί όπου κυριαρχούσε το σκοτάδι», πρόσθεσε. Ανέφερε ακόμη ότι «Η χώρα μας είχε ανάγκη το πνεύμα και το έργο του Αρχιεπισκόπου με βάση τα θεμέλια που έθεσε. Δίδαξε τη σημασία του διαλόγου» και στάθηκε ιδιαίτερα στην ακλόνητη πίστη στον Θεό που είχε ο Αρχιεπίσκοπος. «Ευχαριστώ τον Θεό για αυτό το δώρο που μας έκανε με το να μας φέρει τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο. Το έργο του θα είναι ένα ζωντανό παράδειγμα έμπνευσης για τις επόμενες γενιές. Παρά την ανθρώπινη λύπη μας, δεν μας εγκατέλειψε», κατέληξε. Επικήδειους λόγους εκφώνησαν, επίσης, ο συντονιστής του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών Επίσκοπος Heinrich Bedform-Strohm, ο οποίος κάλεσε «να συνεχίσουμε με έμπνευση και αποφασιστικότητα το έργο του», και η ανιψιά του Αναστάσιου Ρωξάνη Γιαννουλάτου, η οποία ευχαρίστησε τον αλβανικό λαό για την αγάπη με την οποία περιέβαλε τον θείο της για περισσότερα από 30 χρόνια.
Από την Ελλάδα στην κηδεία του Αναστάσιου παραβρέθηκαν, επίσης, μέλη της κυβέρνησης και οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ανδρουλάκης και Σωκράτης Φάμελλος.