Το υψωμένο χέρι του Μασκ δεν είναι το πρώτο σημάδι της σχέσης του Τραμπ με την ακροδεξιά

Αυτό που προκάλεσε είναι η διάσημη πλέον κίνηση του  Έλον Μασκ κατά τη διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων για την ορκωμοσία.

Οι επικριτές είπαν ότι πρόκειται για ξεκάθαρο ναζιστικό χαιρετισμό, ενώ άλλοι υποστήριξαν ότι ήταν απλώς μια αμήχανη κίνηση.

Ο Μασκ μετέτρεψε τη διαμάχη για τη χειρονομία του σε κάτι σαν αστείο για τους Ναζί.

Don’t say Hess to Nazi accusations!

Some people will Goebbels anything down!

Stop Gőring your enemies!

His pronouns would’ve been He/Himmler!

Bet you did nazi that coming

— Elon Musk (@elonmusk) January 23, 2025

Ένα ακροδεξιό μοτίβο

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ ή κάποιος από το περιβάλλον του κατηγορείται ότι έστειλε φασιστικά μηνύματα, ακόμη και αν το αρνήθηκε.

Δεν είναι καν είναι η πρώτη φορά που ένα γνωστό πρόσωπο που υποστηρίζει τον Ντόναλντ Τραμπ κατηγορείται ότι χαιρετάει ναζιστικά.

Σύμφωνα με άρθρο μελετητή του ακροδεξιού εξτρεμισμού στο The Conversation, υπάρχουν συχνά περιπτώσεις κωδικοποιημένων φασιστικών συμβόλων και άλλων δεξιών μηνυμάτων που αποστέλλονται από δημόσια πρόσωπα και τους υποστηρικτές τους, ορισμένα πιο εμφανή από άλλα.

Σε κοινή θέα

• Όπως ο Μασκ, η τηλεοπτική σχολιάστρια Λόρα Ίνγκραχαμ έκλεισε μια φλογερή ομιλία που υποστήριζε τον τότε υποψήφιο Τραμπ το 2016 με ένα άκαμπτα τεντωμένο χέρι με την παλάμη της προς τα κάτω – με τον ακριβή τρόπο που οι Γερμανοί ναζί τη δεκαετία του 1930 και 1940 και οι σύγχρονοι νεοναζί εκτελούν το «Sieg Heil» ή τον ναζιστικό χαιρετισμό.

Η Ίνγκραχαμ απέρριψε την κριτική και μάλιστα το 2025 υπερασπίστηκε την ενέργεια της Μασκ.

• Το 2021, το Συντηρητικό Συνέδριο Πολιτικής Δράσης έστησε την κεντρική του σκηνή σε σχήμα ενός ωδικού ρούνου.

Πρόκειται για ένα αρχαίο παγανιστικό σύμβολο που υιοθετήθηκε από το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας και φορέθηκε σε περίοπτη θέση κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στις στολές των βάναυσων μονάδων Waffen SS.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξέσπασαν σε οργή για την ομοιότητα και οι αρθρογράφοι έχυσαν πολύ μελάνι.

Οι διοργανωτές της εκδήλωσης απέρριψαν την κριτική, χαρακτηρίζοντάς την «εξωφρενική και συκοφαντική».

• Κατά τη διάρκεια του προεδρικού ντιμπέιτ τον Σεπτέμβριο του 2020, ο Τραμπ απάντησε σε αίτημα του συντονιστή Κρις Γουάλας να καταδικάσει τις παραστρατιωτικές ομάδες της δεξιάς.

Αναφερόμενος σε μία από αυτές, είπε: «Proud Boys, μείνετε πίσω και μείνετε δίπλα».

Λίγους μήνες αργότερα, αρκετά μέλη των Proud Boys θα βοηθούσαν στην αιχμή του δόρατος της βίαιης εξέγερσης κατά της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου 2021.

Ορισμένοι από αυτούς καταδικάστηκαν για ομοσπονδιακά εγκλήματα για τις προσπάθειές τους, αν και με την ανάληψη των καθηκόντων τους το 2025, ο Τραμπ τους έδωσε χάρη.

• Πιο ανοιχτά, τον Νοέμβριο του 2022 ο Τραμπ προσκάλεσε τον Κάνιε Γουέστ σε δείπνο στο Μαρ-α-Λάγκο, παρά το γεγονός ότι ο Γουέστ είχε δημοσιεύσει πρόσφατα αντισημιτικά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στο δείπνο συμμετείχε επίσης ο γνωστός αντισημίτης και λευκός ρατσιστής Νικ Φουέντες, για τον οποίο ο Τραμπ αρνήθηκε ότι γνώριζε κάτι εκ των προτέρων, λέγοντας ότι έφτασε «απροσδόκητα» μαζί με τον West.

Κωδικοποιημένα μηνύματα

Σε άλλα πιο αφηρημένα και λιγότερο γνωστά περιστατικά, ο Τραμπ μπορεί να κάνει γνωστή τη συμπάθειά του χωρίς να κάνει ο ίδιος άμεσες δηλώσεις.

• Τον Φεβρουάριο του 2018, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ ως προέδρου, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας εξέδωσε ένα δελτίο Τύπου 14 λέξεων με τίτλο «Πρέπει να ασφαλίσουμε τα σύνορα και να χτίσουμε το τείχος για να κάνουμε την Αμερική ξανά ασφαλή».

Τότε, πολλοί ερευνητές του ακροδεξιού εξτρεμισμού διάβασαν τη χρήση αυτής της φράσης ως αναφορά σε μία φράση των λευκών ρατσιστών που είναι γνωστή ως «οι 14 λέξεις: πρέπει να διασφαλίσουμε την ύπαρξη του λαού μας και ένα μέλλον για τα λευκά παιδιά».

• Τον Ιούνιο του 2020, το Facebook αφαίρεσε τις διαφημίσεις της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ για εικονογράφηση που επικαλείται τα σύμβολα των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης και «παραβιάζει την πολιτική μας κατά του οργανωμένου μίσους».

• Τον Σεπτέμβριο του 2024, η εταιρεία MyPillow του διευθύνοντος συμβούλου του Μάικ Λίντελ που τάσσεται υπέρ του Τραμπ πραγματοποίησε μια πώληση με έκπτωση σε ένα μαξιλάρι από 49,98 δολάρια σε 14,88 δολάρια.

Οι επικριτές επισήμαναν γρήγορα ότι αυτό ευθυγραμμίστηκε με το σύνθημα των 14 λέξεων των λευκών ρατσιστών και την αριθμητική αναφορά «88» που χρησιμοποιούν οι λευκοί ρατσιστές για να δηλώσουν «Χάιλ Χίτλερ», επειδή το Η είναι το όγδοο γράμμα του αλφαβήτου.

Ο Λίντελ αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση μεταξύ της τιμής και των ακροδεξιών μηνυμάτων.

• Και την ίδια ημέρα που ορκίστηκε για τη δεύτερη θητεία του, ο Τραμπ έδωσε χάρη σε περισσότερους από 1.500 ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον δύο φερόμενων μελών των Proud Boys, για τις πράξεις τους στις 6 Ιανουαρίου 2021.

Επίσης μετέτρεψε τις ποινές 14 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων μελών των Proud Boys.

Σηματοδότηση του φασισμού

Η αποστολή τέτοιου είδους φασιστικών λαϊκιστικών μηνυμάτων επιτρέπει στον Τραμπ και τους υποστηρικτές του να προσεταιρίζονται ακροδεξιούς υποστηρικτές, ενώ παράλληλα ισχυρίζονται ότι είναι αθώοι μπροστά στη δημόσια αγανάκτηση.

Αλλά η αποτυχία να αρνηθούν άμεσα τους ισχυρισμούς περί φασισμού είναι μια κοινή στρατηγική που χρησιμοποιείται από ακροδεξιά και ριζοσπαστικά συντηρητικά κινήματα που επιδιώκουν να αποκρύψουν βαθύτερους δεσμούς με εξτρεμιστικές ομάδες.

Η έλλειψη ρητής παραδοχής μπορεί να καταλήξει να αφήνει αυτές τις ενέργειες και τα σύμβολα ανοιχτά σε ερμηνείες.

Ταυτόχρονα τα μέλη του κινήματος MAGA του Τραμπ, έχουν επιδιώξει σταθερά να χρησιμοποιήσουν την οργή και την αγανάκτηση για να δημιουργήσουν πρόσθετη δυναμική και προσοχή για την ατζέντα τους.

Όμως, όπως λέει και το παλιό ρητό, «όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά».