Διπλό φακέλωμα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων

Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για το φακέλωμα όλων των ακινήτων. Ωστόσο, υπάρχει ένα ερώτημα: το φακέλωμα θα αφορά δύο διαφορετικά Μητρώα ή πρόκειται για δύο μορφές του ίδιου Μητρώου;

Για την Ιστορία: το ερώτημα δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του 42ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της ΠΟΜΙΔΑ. Αρχικά ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής ανακοίνωσε τη δημιουργία Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, ενώ λίγη ώρα αργότερα, από το ίδιο βήμα, ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κώστας Κυρανάκης ανακοίνωσε τη δημιουργία του Ενιαίου Κτηματολογικού Μητρώου Ακινήτων.

Για τον λόγο αυτό ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς διερωτήθηκε – κατά τη διάρκεια του συνεδρίου – αν οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να υποβάλουν τουλάχιστον δύο φορές τα στοιχεία τους ή να τα διορθώσουν στις δύο διαφορετικές πλατφόρμες.

«ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια της τοπογράφου – πολεοδόμου Γραμματής Μπακλατσή, που ήταν ομιλήτρια στο συνέδριο αυτό, παρουσιάζουν μέσα από 10+3 ερωτήσεις – απαντήσεις όλες τις πληροφορίες που πρέπει να έχουν υπόψη τους οι ιδιοκτήτες, προκειμένου να είναι ενήμεροι για το νέο ψηφιακό σκηνικό που διαμορφώνεται στον χώρο των ακινήτων, το οποίο θα αρχίσει να εξελίσσεται το αμέσως επόμενο διάστημα.

Σημειώνεται πως με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης της χώρας που θα γίνει στο τέλος του 2025 το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα προχωρήσει στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένηςβάσης δεδομένων που θα συνδέεται με έναν ψηφιακό χάρτη, στον οποίο θα υπάρχουν όλες οι πληροφορίες για τα ακίνητα της χώρας. Σε αυτήν την ενιαία βάση δεδομένων θα συγκεντρωθούν όλα τα στοιχεία που διατηρούν οι κρατικοί φορείς για ιδιωτικά και δημόσια ακίνητα.

1) Τι θα περιλαμβάνει ο ηλεκτρονικός φάκελος κάθε ακινήτου;

Θα περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες: το είδος του ακινήτου, την επιφάνεια που καλύπτει, τον όροφο όπου βρίσκεται, εάν είναι ηλεκτροδοτούμενο, εάν είναι ημιτελές, εάν είναι κενό, εάν είναι μισθωμένο ή είναι δωρεάν παραχωρημένο.

Επιπλέον, θα περιλαμβάνει τον Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ), τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ), τα δεδομένα από τον ΔΕΔΔΗΕ, από τη ΔΕΥΑ, τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, ακόμη και τυχόν εκκρεμείς αγωγές και πολεοδομικές άδειες από το σύστημα e-adeies. Επίσης τα ενεργειακά πιστοποιητικά από το Buildingcert.gr, την πυρασφάλεια από την Πυροσβεστική, τον ψηφιακό χάρτη που θα τηρεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, τα αυθαίρετα που θα καταγράφονται από την Πολεοδομία κ.ά.

2) Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;

Ολοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο. Επιπλέον, θα πρέπει να διορθώσουν το Ε9 σε περίπτωση που έχει μεταβληθεί η περιουσιακή τους κατάσταση ή νομιμοποιήθηκαν αυθαιρέτοι και ημιυπαίθριοι χώροι. Για όσα ακίνητα δεν έχουν εντοπιστεί στο Κτηματολόγιο ή είναι δασικές εκτάσεις και διεκδικούνται από το Δημόσιο ή εγκαταλείφτηκαν και δεν ενδιαφέρονται οι ιδιοκτήτες, θα πρέπει να γίνει διαγραφή από το Ε9.

3) Τι ισχύει για τους ιδιοκτήτες που είναι κάτοχοι αυθαιρέτων και κτισμάτων που βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων;

Οσοι ιδιοκτήτες είναι κάτοχοι αυθαιρέτων θα πρέπει να τα τακτοποιήσουν άμεσα. Σε ό,τι αφορά τα κτίσματα που βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων και δεν δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κτηματολογίου που έκλεισε στις 31 Μαρτίου 2023, αυτά θα πρέπει να δηλωθούν αμέσως μόλις ανοίξει το σύστημα με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

4) Πώς θα παρακολουθούνται τα ακίνητα μέσω του ψηφιακού χάρτη;

Με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα καταγράφονται πλέον τα ακίνητα σε σύγχρονους δορυφορικούς χάρτες και θα εντοπίζεται κάθε αλλαγή στη δόμησή τους. Οσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων αποδείξουν ότι τα έχτισαν πριν από το 2011 θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε μηχανικό, προκειμένου να υπαχθούν στον τελευταίο νόμο περί αυθαιρέτων και να τα τακτοποιήσουν, ώστε να γλιτώσουν επιπλέον πρόστιμα.

5) Τι ισχύει για τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά την 27η Ιουλίου 2011;

Τα αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν μετά τις 27 Ιουλίου του 2011 θα κατεδαφίζονται, ενώ θα επιβάλλονται και πρόστιμα, ποινικές κυρώσεις και διακοπή ρευματοδότησης. Επίσης, με τη διασύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα έχουν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και θα μπορούν να εντοπίζουν άμεσα όλα τα ακίνητα που έχουν δηλωθεί, τόσο οικόπεδα και σπίτια, όσο και χωράφια, στις εκτός σχεδίου περιοχές και τα οποία δεν είναι δηλωμένα στο έντυπο Ε9.

Επίσης, μπορούν να εντοπίζονται ακίνητα που, ενώ έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, δεν έχουν δηλωθεί με το «σωστό» εμβαδόν στο Περιουσιολόγιο (Ε9) στην Εφορία. Στόχος είναι να αποκαλυφθούν αδήλωτα σπίτια, χωράφια και άλλες αυθαίρετες κατασκευές, όπως πισίνες, καθώς επίσης και αδήλωτα «κρυμμένα» τετραγωνικά σε διαμερίσματα και κατοικίες.

6) Ποια η διαφορά του Ενιαίου Μητρώου Ακινήτων του Κτηματολογίου από το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων της ΑΑΔΕ;

Το Μητρώο Ακινήτων που θα λειτουργήσει με ευθύνη του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω του Κτηματολογίου αποτελεί ένα σύστημα στο οποίο θα «κουμπώσουν» όλα τα επιμέρους συστήματα που εμπεριέχουν στοιχεία που αφορούν τα ακίνητα. Σημειώνεται πως ένα από τα συστήματα που θα παίρνουν και θα δίνουν πληροφορίες στο Μητρώο του Κτηματολογίου για τα ακίνητα είναι και αυτό που θα ενεργοποιήσει η ΑΑΔΕ και το οποίο ουσιαστικά είναι ένα ηλεκτρονικό Περιουσιολόγιο.

7) Ποιες θα είναι οι πρώτες ενέργειες;

Θα είναι ο συσχετισμός των Κωδικών Αριθμών Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) των ακινήτων με τους Αριθμούς Ταυτότητας Ακινήτων (ΑΤΑΚ). Στη συνέχεια, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να δώσουν τη χρήση του κάθε ακινήτου, δηλαδή αν είναι κενό, ιδιοκατοικείται ή μισθώνεται (είτε μακροχρόνια είτε βραχυχρόνια).

8) Ποια στοιχεία θα καταγράφονται στο Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων της ΑΑΔΕ;

Η ΑΑΔΕ θα αντλεί δεδομένα από διάφορες πηγές, όπως είναι το Περιουσιολόγιο, η πλατφόρμα δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μισθώσεων, που θα σχεδιαστεί από την αρχή, καθώς και το έντυπο Ε2 όπου δηλώνονται τα μισθώματα.

9) Πώς θα γίνει η συμπλήρωση του Μητρώου της ΑΑΔΕ;

Τα δεδομένα του ηλεκτρονικού Περιουσιολογίου θα μεταφερθούν αυτόματα στο Μητρώο χωρίς καμία ενέργεια από τους φορολογούμενους. Εφόσον οι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν διαφορές ή παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους, θα μπορούν να προβούν σε διορθώσεις.

Τα στοιχεία των μισθώσεων θα καταχωριστούν από τους εκμισθωτές, ώστε να μεταφερθούν μόνο οι ενεργές μισθώσεις. Επιπλέον (από δήμους κι άλλους φορείς) θα υπάρχει πλήρης εικόνα με τα στοιχεία των ακινήτων, όπως επιφάνεια, θέση, όροφος, ηλεκτροδοτούμενο, ημιτελές, κενό, ποσό συνιδιοκτησίας, ενώ η διασύνδεση με το Κτηματολόγιο θα επιτρέπει στην ΑΑΔΕ να προχωρά σε ταχύτατες διασταυρώσεις για αδήλωτα ακίνητα, ψευδή στοιχεία ή και αδήλωτα ενοίκια.

10) Και πώς θα ενημερώνεται το Μητρώο;

Το Μητρώο θα ενημερώνεται αυτόματα κάθε φορά που θα υποβάλλεται δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης από ιδιοκτήτη ακινήτου που θα γίνεται αποδεκτή ρητά ή και σιωπηρά από τον ενοικιαστή, ενώ θα ενημερώνεται, επίσης αυτόματα, οποτεδήποτε ένας ιδιοκτήτης θα δηλώνει τη λύση της μίσθωσης ενός ακινήτου του. Ετσι, η ΑΑΔΕ θα έχει την πλήρη και ακριβή εικόνα για το ποιοι και πόσα εισπράττουν από ενοίκια κατοικιών.

11) Θα έχουν πρόσβαση οι ενοικιαστές;

Οι ενοικιαστές θα έχουν πρόσβαση στη νέα ειδική εφαρμογή και θα μπορούν να ελέγχουν τα στοιχεία των ακινήτων που νοικιάζουν. Σε περίπτωση διαφορών, όπως χαμηλότερο ενοίκιο από αυτό που καταβάλλεται, θα είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν τις πραγματικές τιμές.

12) Τι θα κερδίσουν ιδιοκτήτες και ενοικιαστές;

Η διασύνδεση του Μητρώου με το ηλεκτρονικό αρχείο των φορολογικών δηλώσεων φυσικών και νομικών προσώπων θα δώσει τη δυνατότητα τα εισοδήματα που αποκτούν οι ιδιοκτήτες από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας τους να προσυμπληρώνονται από την Ανεξάρτητη Αρχή στα έντυπα Ε1 και Ε2 των δηλώσεών τους, και οι δαπάνες των ενοικιαστών για πληρωμές μισθωμάτων να προσυμπληρώνονται στο έντυπο Ε1.

13) Ο στόχος;

Η διασύνδεση με το Κτηματολόγιο θα επιτρέπει την ταυτοποίηση και διόρθωση πιθανών αποκλίσεων στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων, εξασφαλίζοντας τη συνοχή και την ακρίβεια των δεδομένων τόσο από τους ιδιώτες όσο και από το Δημόσιο.

Ετσι, η ΑΑΔΕ θα μπορεί να τα αντιπαραβάλλει με το Ε9 αλλά και με το Ε1, δίνοντας τη δυνατότητα για εξπρές διασταυρώσεις από τις ελεγκτικές Αρχές για τον εντοπισμό φορολογουμένων που υποβάλλουν πλασματικές δηλώσεις Ε9 για να έχουν φοροαπαλλαγές ή καταβάλλουν λιγότερα ποσά φόρου από αυτά που αναλογούν στην πραγματική αξία της ακίνητης περιουσίας ή και εισπράττουν παράνομα κοινωνικά επιδόματα.