Ο άλλος Τρίτος Δρόμος
Εμάς βέβαια η σύνοδος του Παρισιού μας ενδιέφερε επειδή ο Πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να συναντηθεί με τον γάλλο πρόεδρο και να του γκρινιάξει (λέμε τώρα) για τους Meteor. Ομως το πραγματικό αντικείμενο της συνόδου, η ευρωπαϊκή απάντηση δηλαδή στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Πρώτον, για λόγους επικοινωνιακούς. Βρέθηκε επιτέλους ένας ηγέτης, ο Εμανουέλ Μακρόν, να μιλήσει στον Τραμπ στη γλώσσα που καταλαβαίνει. «Εχω έναν καλό φίλο στην άλλη πλευρά του ωκεανού», είπε, «που λέει «τρύπα, μωρό μου, τρύπα». Εδώ δεν χρειαζόμαστε κάτι τέτοιο. Εδώ λέμε «στην πρίζα βάλτο, μωρό μου, στην πρίζα”».
Δεύτερον, και σπουδαιότερο, για λόγους ουσιαστικούς. Η επανάσταση της ΑΙ αλλάζει τη ζωή μας. Και, όπως λέει ο γάλλος επιχειρηματίας Ξαβιέ Νιελ στη «Repubblica», τα οφέλη αυτής της επανάστασης είναι μεγαλύτερα από τους κινδύνους. «Δεν θα μας αντικαταστήσει η τεχνητή νοημοσύνη», τονίζει, «μπορεί όμως να μας αντικαταστήσει αυτός που θα ξέρει να τη χρησιμοποιήσει. Γι’ αυτό έχει σημασία να κατανοήσουμε τα εργαλεία. Η ΑΙ δεν είναι μαγεία: οργανώνει απλώς τα δεδομένα που της δίνουμε για να απαντήσει στις ερωτήσεις μας. Δεν είναι ικανή να εφεύρει κάτι. Δεν έχει αίσθηση του χιούμορ, δεν μπορεί να επινοήσει διασκεδαστικά αστεία. Θα απλοποιήσει τη ζωή μας, θα οδηγήσει σε τεράστιες προόδους στην ιατρική και την επιστήμη, αλλά δεν θα υποκαταστήσει ποτέ τον εγκέφαλό μας».
Δισεκατομμυριούχος, ιδρυτής της εταιρείας Iliad, μέτοχος της «Monde», ο Νιελ έχει επενδύσει 3 δισεκατομμύρια ευρώ στην ευρωπαϊκή ΑΙ. Και δεν το έκανε φυσικά για να πετάξει τα λεφτά του. «Οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν σημειώσει πολλές προόδους», λέει στην ιταλική εφημερίδα, «αποτελούν όμως δύο ασυμφιλίωτα μπλοκ: τα αμερικανικά μοντέλα δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ στην Κίνα, και αντιστρόφως. Η Γαλλία και η Ευρώπη μπορεί να προσφέρουν τον Τρίτο Δρόμο στο πεδίο αυτό. Εχουμε πολλά δυνατά σημεία, μεταξύ των οποίων το ταλέντο που έχει αναπτυχθεί στα καλύτερα ευρωπαϊκά σχολεία. Αν δεν είμαστε αισιόδοξοι, δεν θα έχουμε καμιά πιθανότητα να προχωρήσουμε».
Η αλήθεια είναι ότι με όλα αυτά που μας συμβαίνουν, το μόνο που μας μένει είναι η αισιοδοξία. Κι αν ο Τρίτος Δρόμος απέτυχε στην πολιτική (ο Μπλερ, ο Κλίντον, o Ρέντσι και οι άλλοι υπέρμαχοι αυτής της θεωρίας φέρουν μεγάλη ευθύνη για τη σημερινή επέλαση του λαϊκισμού), μπορεί στην τεχνητή νοημοσύνη να έχει καλύτερη τύχη. Χρειάζονται βέβαια ανταγωνιστικά προϊόντα: το Le Chat, για παράδειγμα, η εφαρμογή της γαλλικής εταιρείας Mistral, είναι εξοπλισμένο με τους πιο γρήγορους μηχανισμούς εξαγωγής συμπερασμάτων.
Και ο Μασκ; Θα μας καταπιεί όλους; «Είναι ο μεγαλύτερος επιχειρηματίας του κόσμου. Αλλά λέει πολλές ανοησίες. Και η ενασχόλησή του με την πολιτική δεν του κάνει καλό: οι πωλήσεις της Tesla, ας πούμε, δεν πάνε και τόσο καλά τελευταία…».