Μικρά αλλά… θαυματουργά για το περιβάλλον
Προσφέρουν ανάσα δροσιάς αλλά και… χρώμα σε πυκνοδομημένες περιοχές που στερούνται πράσινου ελεύθερου χώρου. Μπορεί να τα ανακαλύψει κανείς ανάμεσα στις γκρίζες πολυκατοικίες, εκεί που άλλοτε ήταν σκουπιδότοποι και εγκαταλελειμμένοι χώροι. Τα πάρκα τσέπης έχουν αρχίσει τα τελευταία χρόνια να κάνουν την εμφάνισή τους. Αρκούν, όμως, τα μικρά αυτά πάρκα για να πρασινίσουν οι πόλεις;
Μόλις την περασμένη εβδομάδα ο Δήμος Πειραιά εγκαινίασε ένα πάρκο τσέπης στην Πειραϊκή, αναβαθμίζοντας, όπως ανέφερε στην ανακοίνωσή του, ένα ακόμη σημείο της πόλης προς όφελος της γειτονιάς.
Πρόκειται για ένα μικρό, λειτουργικό πάρκο στη συμβολή των οδών Ιωάννου Μάνου και Ρεδιάδη Δευκαλίωνος, που μεταμορφώθηκε από τη Διεύθυνση Πρασίνου του δήμου με την ευγενική χορηγία της ΔΕΗ.
Στον χώρο πραγματοποιήθηκε συνολική ανάπλαση, φυτεύτηκαν δέντρα και αρωματικά φυτά, τοποθετήθηκαν νέα παγκάκια και νέα πέργκολα, κάδοι, βρύσες καθώς και θύρες για τη φόρτιση κινητών τηλεφώνων, ενώ έγινε πλήρης αναβάθμιση του αστικού εξοπλισμού και τοποθετήθηκε νέος φωτισμός.
«Αξιοποιούμε μέχρι και το τελευταίο εκατοστό του δημόσιου χώρου. Στόχος μας είναι να δίνουμε χρώμα και ποιότητα ζωής στις γειτονιές, ενισχύοντας το πράσινο στις συνοικίες, έτσι ώστε να είναι ο Πειραιάς μια πιο φιλική και βιώσιμη πόλη», δήλωσε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης.
Ο ένας δήμος μετά τον άλλο «επενδύουν» στα πάρκα τσέπης, σε χώρους, δηλαδή, πολύ μικρότερους από 2.000 τετραγωνικά μέτρα, σε μια προσπάθεια να μειώσουν στο μέτρο του δυνατού τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
10 πάρκα τσέπης
Στον Δήμο Αθηναίων, τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί ένα μικρό δίκτυο τέτοιων πράσινων χώρων, που μετρά τουλάχιστον 10 πάρκα τσέπης κυρίως από δωρεές.
Οπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Πρασίνου Γιώργος Αποστολόπουλος, τα πάρκα τσέπης δίνουν τη δυνατότητα να αναπτύσσονται νησίδες πρασίνου ακόμα και στις πιο δύσκολες περιοχές της πόλης. Ευνοούν, επίσης, όπως εξηγεί, την ανάπτυξη του τοπικού μικροκλίματος και της βιοποικιλότητας.
«Ωστόσο, ο μικρός τους αριθμός και το περιορισμένο τους μέγεθος αμβλύνουν τις θετικές επιδράσεις. Παρ’ όλα αυτά, αποτελούν θετικό εργαλείο για μια πράσινη πόλη. Μαζί με τα “συμπυκνωμένα δάση”, τους “κάθετους κήπους” και τους “κήπους της βροχής” συμβάλλουν στο θετικό πρόσημο των μαζικών φυτεύσεων που κάνουμε στην Αθήνα».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος στο ΕΚΠΑ Κωνσταντίνο Καρτάλη, η επίδραση των πάρκων τσέπης στις θερμικές συνθήκες αστικών περιοχών εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το εμβαδόν τους, το είδος και την πυκνότητα της βλάστησης που περιλαμβάνουν.
«Ενα πυκνά φυτεμένο με δέντρα πάρκο τσέπης, με εμβαδόν περίπου 1 στρέμμα, μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία του αέρα μέχρι 0,5 βαθμό Κελσίου, ενώ η δροσιστική επίδραση είναι μάλλον τοπική καθώς εκτείνεται από 20 έως 80 μέτρα από το πάρκο, ανάλογα με την πυκνότητα δόμησης της περιοχής ή τη δυνατότητα να διαμορφωθεί διάδρομος αερισμού», τονίζει στα «ΝΕΑ».
Ενα άλλο όφελος από τα πάρκα τσέπης, όπως προσθέτει ο καθηγητής, είναι ότι παραμένει άκτιστη η περιοχή που καταλαμβάνουν και κατά συνέπεια αποφεύγεται μια νέα πηγή θερμότητας στην περίπτωση που η έκταση καλυφθεί από κάποιο κτίριο.
«Σε αρκετές πόλεις επιχειρείται να μετατραπούν σε πάρκα τσέπης οι αυλές των σχολείων ώστε να αντιμετωπίζονται περίοδοι με αυξημένες θερμοκρασίες και καύσωνες (στην περίπτωση αυτή αποκαλούνται κλιματικά καταφύγια).
Η τοποθέτηση βλάστησης συνοδεύεται από σκίαστρα και ημιδιαπερατές επιφάνειες που συγκρατούν μέρος του νερού της βροχής και διευκολύνουν τον δροσιστικό μηχανισμό της εξάτμισης.
Αν αναλογιστούμε ότι το καλοκαίρι του 2024 η Αθήνα σημείωσε 45 συνεχόμενες ημέρες με μέγιστες θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 37 βαθμούς Κελσίου και αν λάβουμε υπόψη μας τη σοβαρή δυσκολία εξεύρεσης χώρων για τη δημιουργία μεσαίων και μεγάλων πάρκων, η διαμόρφωση πάρκων τσέπης, ιδιαίτερα όταν αναπτύσσονται σε δίκτυο ώστε να “επικοινωνούν” μεταξύ τους, είναι η καλύτερη δυνατή λύση, με επόμενη καλύτερη λύση τις πράσινες οροφές», καταλήγει.