Πυρετός στη Λευκωσία για την αποστολή στη Γενεύη
Σε φάση εγρήγορσης μπαίνουν οι προετοιμασίες για την πενταμερή σύνοδο για το Κυπριακό στη Γενεύη, μετά και την προσκλητήρια επιστολή σε Κύπρο, Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, αλλά και την επίσημη ανακοίνωση της άτυπης διάσκεψης για το διήμερο της 17ης και 18ης Μαρτίου. Στην Αθήνα, εκτάκτως, το Σάββατο φτάνει ο κύπριος πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, για να συντονιστεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ μαζί του θα έρθει και ο υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, ο διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς Μενέλαος Μενελάου και άλλοι συνεργάτες του, οι οποίοι θα κάνουν σύσκεψη με την ελληνική ομάδα επί όλων τα πιθανών σεναρίων που μπορεί να προκύψουν στη Γενεύη. Παράλληλα, σήμερα το απόγευμα φτάνει στη Λευκωσία και ο υφυπουργός Ευρώπης της Βρετανίας (αρμόδιος για το Κυπριακό) Στίβεν Ντάουτι που θα έχει αύριο, Παρασκευή, διαδοχικές επαφές με τον Χριστοδουλίδη και με τον Ερσίν Τατάρ. Οι εξελίξεις στο Κυπριακό, βρέθηκαν στην ατζέντα και της χθεσινής τηλεφωνικής επικοινωνίας του κύπριου ΥΠΕΞ Κωνσταντίνου Κόμπου με τον νέο αμερικανό ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο.
Κινήσεις συναίνεσης
Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: Ο Χριστοδουλίδης, κατά την τελευταία συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου, ανέφερε ότι όσα μέλη του επιθυμούν να παρευρεθούν στην πενταμερή της Γενεύης είναι ευπρόσδεκτα. Κάλεσε, δηλαδή, και τους πολιτικούς αντιπάλους του, τους αρχηγούς των άλλων κομμάτων. Δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη ποιοι θα παραστούν. Ο μόνος που έχει επιβεβαιώσει είναι ο τέως πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης.
Κυρίαρχο κράτος θέλει ο Τατάρ
Πάντως, τα σήματα που μας έρχονται από τα Κατεχόμενα δεν επιτρέπουν αισιοδοξία. Ο Ερσίν Τατάρ, πιεσμένος και από την προεκλογική περίοδο που αντιμετωπίζει, προτάσσει συνεχώς την απαίτηση για αναγνώριση των Κατεχόμενων ως ξεχωριστό κράτος, με πλήρη εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Στις τελευταίες δηλώσεις του υποστήριξε πως η «ΤΔΒΚ» πρέπει να αναγνωριστεί ως κυρίαρχο κράτος, με συνέχιση, όμως, της συνεργασίας με την Τουρκία.
Στη Σύνοδο για διευκρινίσεις
Διευκρινίσεις σε σημαντικές παραμέτρους του σχεδίου ενίσχυσης της άμυνας της ΕΕ θα ζητήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής, ξεκαθαρίζοντας ότι η Ελλάδα επί της αρχής στηρίζει το πακέτο για ReArm Europe της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τα αγκάθια, ωστόσο, που πρέπει να ξεκαθαρίσουν είναι αυτά που αφορούν την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τις ρήτρες για το έλλειμμα στους εθνικούς προϋπολογισμούς. Η θέση της Ελλάδας, εξαρχής είναι ότι η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής πρέπει να αφορά όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ, ανεξαρτήτως από το αν ήδη καλύπτουν τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες που φτάνουν ή ξεπερνούν το 2% του ΑΕΠ. Αντιθέτως, άλλα κράτη – μέλη έχουν εισηγηθεί η ρήτρα να ενεργοποιείται σε εθνικό επίπεδο και μόνο στις χώρες που το έχουν άμεσα ανάγκη για να φτάσουν το πλαφόν του 2% χωρίς δημοσιονομικές συνέπειες. Σημαντικό κρίνεται, επίσης, να διευκρινιστεί επακριβώς ποιες αμυντικές δαπάνες θα εξαιρούνται από την προσμέτρηση τους στο έλλειμμα, αν, δηλαδή, θα αφορά το σύνολο των δαπανών ή μόνο όσα αφορούν εξοπλιστικά, υποδομές κλπ.
Η «ειδική σχέση»
Ερωτηματικά και προβληματισμό έχει η Αθήνα και για την «ειδική σχέση» που αναπτύσσεται μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας στο ζήτημα της άμυνας. Και θεωρείται βέβαιο ότι ο ρόλος της Αγκυρας στην Ουκρανία και την Ευρώπη θα συζητηθεί στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου. Το κακό σενάριο για την Ελλάδα είναι αυτό που θέλει την τουρκική αμυντική βιομηχανία να επωφελείται, ευθέως ή εμμέσως, από τους πόρους του ευρωπαϊκού ταμείου για τις αμυντικές επενδύσεις. Από την πλευρά του ο Μητσοτάκης θα προκρίνει τις επενδύσεις και συνέργειες εντός ΕΕ.
Πλήρης δημοκρατία, με προβλήματα
Στην 25η θέση της κατάταξης του Δείκτη Δημοκρατίας 2024 (Democracy Index 2024) του «Economist» βρίσκεται η Ελλάδα, που χαρακτηρίζεται ως «πλήρης δημοκρατία», με καλύτερο σκορ από τη Γαλλία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ. Ακόμη και σε αυτή την έρευνα, ωστόσο, τα προβλήματα δεν γίνεται να κρυφτούν αφού η Ελλάδα σημείωσε πτώση πέντε θέσεων σε σχέση με το 2023. Σύμφωνα με την ανάλυση του «Economist», η Ελλάδα παίρνει βαθμό άριστα 10 στην κατηγορία «Εκλογική διαδικασία και πλουραλισμός». Το μεγάλο πρόβλημα καταγράφεται στην κατηγορία «Λειτουργία της κυβέρνησης», όπου η βαθμολογία 6,79 αντικατοπτρίζει προβλήματα στη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την αποτελεσματικότητα της διοίκησης. Η πολιτική κουλτούρα αξιολογήθηκε με 7,50, ενώ στις πολιτικές ελευθερίες, η Ελλάδα κατέγραψε βαθμολογία 8,82. Ο βαθμός είναι καλός, αλλά δείχνει ότι η χώρα χρειάζεται βελτιώσεις στα θέματα που αφορούν την ελευθερία του Τύπου, τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, τις κρατικές παρεμβάσεις κ.ά.