Çin'in ucuz ve güçlü yapay zekası DeepSeek dünya gündemine oturdu: Büyük teknoloji şirketlerini tedirgin ediyor
Çin merkezli DeepSeek'in son yapay zeka (AI) modelinin diğer yapay zeka şirketlerinkinden daha kısa zamanda ve az kaynakla yazılması büyük teknoloji şirketlerini tedirgin ederken, bu modellerin giderek seri üretilen ürünler haline geleceği tartışmasını ivmelendirdi.
Bazı uzmanlar, R1'in performansını Google ya da OpenAI gibi teknoloji şirketlerinin benzer modellerinden daha üstün bulurken, model dünya çapında uygulama mağazalarında (APP) kısa sürede ilk 10'da yer aldı.
2024'ün son haftasında piyasaya sürmüştü
DeepSeek'in yeni yapay zeka modeli bugüne kadarki en güçlü "açık kaynaklı" modellerden biri olarak kayıtlara geçerken, dünya genelinde birçok araştırmacının bu teknolojiyi kullanmasına olanak sağladı. DeepSeek'in, sunduğu yapay zeka modelinin yayınlanan teknik raporunda söz konusu modeli 2 ayda, yalnızca 2 bin Nvidia çipi ve yaklaşık 5,6 milyon dolar maliyetle geliştirdiği ortaya kondu.
DeepSeek-V3 modelini de Aralık 2024'ün son haftasında piyasaya sürmüştü.
ABD-Çin teknoloji savaşının etkisi
Donald Trump'ın ilk başkanlık döneminde, ABD'nin, dış ticaret açığını kapatmak için Mart 2018'te Çin'den ithal edilen güneş panelleri ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini artırmasıyla başlayan ABD-Çin ticaret savaşı, kısa bir süre sonra Çin'in önemli teknoloji devlerinden Huawei'ye getirilen kısıtlamaların ardından adeta teknoloji savaşına evrilmişti.
İki ülke arasında özellikle çip konusunda yaşanan çekişmeler Joe Biden döneminde de devam etti. Hatta son yıllarda ABD, yüksek teknolojili çiplerin ihracatını giderek daha fazla kısıtladı.
Yapay zeka geliştirmeyi ulusal bir öncelik olarak ilan etti
Çin, ABD'yi genel ekonomik kalkınmasını yavaşlatmak istemekle suçlayarak, Washington ile genişleyen teknoloji savaşının bir sonucu olarak, yapay zeka geliştirmeyi ulusal bir öncelik olarak ilan etti.
Çin, yapay zekada kendi kendine yeten bir ulus olma hedefiyle yapay zeka araştırma, eğitim ve uygulama alanlarında büyük ilerlemeler kaydetti. Sahip olduğu siyasi rejimin getirdiği güçle Çin, büyük veri analizi ve yüz tanıma teknolojilerinde öncü konuma gelmeyi başardı.
Rekabette yeni bir sayfa açıldı
Bazı analistler, ABD hükümetinin çip kısıtlamalarının, DeepSeek'i daha verimli bir şekilde eğitmeye zorladığını ve böylece hala rekabetçi olduğunu belirtti. Analistler, ortaya çıkan sonucun Çin'in yapay zeka alanında ciddi bir oyuncu olduğunu gösterdiğini belirtti.
Bu arada, yapay zeka modelleriyle DeepSeek, Çin pazarında da şimdiden bir fiyat savaşını tetikleyerek Alibaba, Bytedance ve Baidu gibi büyük teknoloji şirketleri üzerinde baskı oluşturdu.
"Çin'deki gelişmeleri çok ama çok ciddiye almalıyız"
Nvidia'da Yapay Zeka Kıdemli Araştırma Müdürü Jim Fan, DeepSeek'i açık kaynak dil modelleri alanındaki "en büyük siyah at" olarak tanımladı.
Bu yıl yapay zekaya yaklaşık 80 milyar dolar yatırım yapmayı planlayan Microsoft'un Üst Yöneticisi (CEO) Satya Nadella da Dünya Ekonomik Forumu'nun Davos'taki yıllık toplantısında Deepseek'in performansının verimli olması açısından "süper etkileyici" olduğunu söyledi.
Nadella, teknoloji sektörünün "Çin'in başarılarını çok ama çok ciddiye alması gerektiği" yönünde uyarıda bulundu.
Yapay zeka şimdiden temel bir ürün haline mi geliyor tartışması
Tüm bu gelişmeler yapay zeka modellerinin giderek seri üretilen ürünler haline geleceği tartışmasını da alevlendirdi.
Daha düşük bütçeli ve dolayısıyla düşük fiyatlı yapay zeka modellerinin, yüksek maliyetlerle ve fiyatla piyasaya çıkan modellerini, piyasadan silebileceği ve bu durumun da 2000'de ABD'deki teknoloji şirketlerinde yaşanan "Dotcom Balonu" krizini tekrarlatacağı tartışılıyor.
Analistler ne diyor?
Bazı analistler, Çin'den küçük bir girişimin, eski çipler kullanmasına ve çok daha az kaynağa sahip olmasına rağmen rakipleriyle benzer şekilde yapay zeka modelinde iyi bir performans elde etmesinin, sektördeki bazı önemli yatırım kararlarının sorgulanmasına yol açacağını belirtiyor.
Çinli girişim DeepSeek'in OpenAI'nin ChatGPT'si ile rekabet etmek için ücretsiz ve açık bir yapay zeka modeli piyasaya sürmesinin teknoloji dünyasında bozulma korkularını körüklediğini belirten bazı analistler de DeepSeek'in dünyanın en iyisi olabileceğine dair bir algı olduğunu vurguladı.
Mercek altında
Piyasada "ABD teknolojisinin hakimiyetine ilişkin bazı endişeler" olduğunu aktaran analistler, bunun da "teknoloji şirketlerinin yüksek değerlemesini mercek altına aldığını" kaydetti.
Çin’den yeni nesil yapay zeka teknolojisi! DeepSeek AI nedir, nasıl kullanılır?
Yapay zeka sanatı sıradanlaştıracak
Google'dan soykırıma 'yapay zeka' desteği: İsrail'e 'sınırsız erişim' açmışlar