خالد در رمانهای احمد محمود
بازخوانی انتقادی رمانهای احمد محمود سبب خواهد شد که رابطهای تازه میان ادبیات و تاریخ در فضای نقد ادبی ایران امروز ایجاد شود. از بحثهای سیاسی و شعارهایی مثل «صنعت نفت باید ملی شود» و همچنین زندانی شدن افراد به جرم فعالیتهای پنهانی بر ضد انگلیسیها و عضویت در حزب توده بهسادگی میتوان دریافت که رمان دوره زمانی ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۲ را در بر میگیرد. حضور سرکوبگر انگلیسیها در خوزستان و اوضاع ناگوار اقتصادی خانوادهها دو درونمایه اصلی رمان «همسایهها» به شمار میآید. اگر خالد در رمان «همسایهها» در مسیر حیات / حیاطِ خانه تا زندان به شخصیتی سیاسی تبدیل میشود، خالد در رمان «داستان یک شهر» شخصیتی مأیوس و ترسیده و بسیار غیرسیاسی است. فضای داستان فضای افسرده پس از کودتاست و ماجرای دستگیری و محاکمه و اعدام اعضای شاخه نظامی حزب توده را بازگو میکند.