Açıklandı: Türkiye Somali’ye 1 milyar dolarlık uzay görevi planlıyor

Hükümetin planına aşina bir Türk kaynağa göre, Türkiye’nin 2028’de aya sorunsuz bir iniş yapmayı amaçlayan yakın zamanda duyurulan uzay programı, Somali’de bir roket fırlatma sahası inşa etmenin 1 milyar dolara mal olacağını söyledi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Geçen hafta açıklandı İnsansız görevlerde ay ile etkileşime girmeyi amaçlayan iki ayrı pozisyona sahip iddialı bir zaman çizelgesi.

Ankara, cumhuriyetin yüzüncü yılı olan 2023’te uluslararası işbirliği ile yörüngeye fırlatılacak yerli yapımı hibrit bir roketle aya iniş yapmayı planlıyor.

İkinci aşama, 2028’de Türkiye’nin kendi imkanlarıyla, Dünya’nın doğal uydusu üzerinde bilimsel araştırmalar yapan bir uzay aracını da içerecek şekilde aya düzgün bir iniş yapmayı hedefliyor.

Ancak hükümet şimdiye kadar projenin maliyeti ve nasıl ilerleyeceği ile ilgili sorulardan kaçındı.

Bütçe sorguları

Türk muhalefeti, bu görev için hükümet tarafından tanınan bir kurum olan Türk Uzay Ajansı’nın (TUA) yıllık 40 milyon dolarlık bir bütçesi olduğuna dikkat çekti ve bu da bu kadar yüksek amaçlar için yeterli değil.

MEE’nin Türkiye bölgesi sadece tüm TUA projesini koordine etme sürecindedir, bu nedenle büyük bir bütçeye sahip olmaması doğaldır.

‘Böyle bir hedefe sahip olmak, Türkiye’nin nihayet uzay misyonuna odaklanmasına yardımcı olacak’

– Türkçe kaynak

Kaynak, “Bu maliyetler, devlete ait büyük savunma şirketleri gibi çeşitli devlet kurumları tarafından karşılanacaktır.” Dedi. “Savunma Bakanlığı da tahsis edecek.”

Erdoğan’a birkaç yıl önce sunulan ilk planlar, 600 milyon dolardan fazla bütçeye sahip, az tanınan bir Türk cumhurbaşkanlığı yan kuruluşu olan Delta’nın (Uzay Teknolojileri A.Ş.’nin bir yan kuruluşu) maliyetin büyük kısmını karşılayacağını gösteriyor.

Delta Başkanı Arif Karabioğlu, Geçen yıl açıklandı Şirket halihazırda, uzay programlaması için önemli bir yetenek olan sıvı oksijen ve parafin kullanan bir roket motoru geliştirdi.

MEE’nin kaynağına göre hükümete en az 1,1 milyar dolara mal olması beklenen proje, uzay altyapısına yönelik agresif yatırımı içeriyor.

Somali’den roket

Hükümet, Türkiye’nin en büyük eğitim üssü olan ve aynı zamanda dünyanın en büyük eğitim üssüne sahip olan Somali’de 2011 yılından bu yana bir roket fırlatma sahası kurmayı planlıyor.

Somali uzay meraklılarına yabancı değil: Fransa Ekvatora olan yakınlığı nedeniyle, ülkenin 1960’larda bir uzay uçuşu yapmak için kullanılması da düşünüldü ve bu da onu roket fırlatmaları için daha uygun hale getirdi.

Türk Uzay Ajansı Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım Yorum yapmayı reddetti BBC Türkiye’ye 12 Şubat’ta Somali’de verdiği röportajda, ev sahibi ülke ile önemli görüşmelere atıfta bulunarak isim vermedi.

Ancak MEE’deki Türk kaynakları, Libya gibi başka bir alternatif olmadığını, çünkü Türkiye’nin Somali’de o kadar etkili olduğunu ve bilimsel olarak çok olumlu olduğunu söyledi.

Hükümetin taslak tahminleri, Somali’de yer kurma ve bakım maliyetinin 350 milyon dolardan fazla olduğunu gösteriyor.

Hükümet ayrıca Türk doktora öğrencilerine astronomi eğitimi almaları için yurtdışında hibe ayırmayı ve Türk üniversitelerine toplamda yaklaşık 150 milyon dolarlık araştırma ve geliştirme fonu sağlamayı hedefliyor.

Yıldırım, bir dizi röportajda medyaya verdiği demeçte, uzay programının ülkeyi uzun vadede daha rekabetçi hale getirip Türkiye’nin teknolojisini geliştireceğini ve sektöre önemli yatırımlar yapacağını söyledi.

Hükümet hala Öğrenmek istiyorum 2023’te bir Türk roketini uzaya fırlatabilen yabancı bir şirket, orada Dünya’nın altındaki yörüngeye ulaştıktan sonra, roketi Ay’a gönderecek.

Yildrim dedi Türk gazetesi Uzay projeleriyle ilgilenen birçok taraf olduğu için, proje için finansman uluslararası bağışçılar tarafından finanse edilebilir.

Ancak MEE’nin kaynağı, projenin füzelerin geliştirilmesini gerektireceği için yabancı yatırımın mümkün olmadığını söyledi.

Kaynak, “2023 ve 2028 hedefleri çok agresif ve değişebilecek çok fazla değişken olduğu için planlar zamanla gelişecek,” diye ekledi. “Yine de, böyle bir hedefe sahip olmak, Türkiye’nin nihayet uzay misyonuna odaklanmasına yardımcı olacaktır.”