Новости за 02.02.2015

Бо­рын-бо­рын за­ман­да ко­лак ишет­мә­гән, күз күр­мә­гән җир­ләр­дә бул­ган, ди, ку­ян­нар һәм кер­пе­ләр пат­ша­лы­гы. Әле бу ва­кыт­та ку­ян­нар­ның ко­лак­ла­ры кыс­ка бул­ган. Кер­пе­ләр­нең дә ар­ка­ла­рын­да энә­лә­ре бул­ма­ган. Ку­ян­нар пат­ша­лы­гын­да бер пат­ша кы­зы яшә­гән. Ул бик көй­сез, үз­сүз­ле һәм уй­нар­га гы­на ярат­кан. Шу­ңа кү­рә аның исе­ме дә Уй­нак бул­ган. Бер көн­не пат­ша ма­лае ку­ян­нар пат­ша­лы­гы янын­нан ал­ма­сын тә­гә­рә­теп бар­ган­да, аны Уй­нак кү­реп ала һәм кар­шы­сы­на йө­ге­рә. Читать дальше...

Ки­рәк юл­да тәр­тип­ле, 

Бик сак кы­на йө­рер­гә.

Мо­ны һәр ке­ше бе­лә,

Го­мер бит ул бер ге­нә!

Авыл гы­на, ди­ләр дә,

Све­то­фор­лар куй­мый­лар.

Авыл­да да ба­ла­лар

Юл­га якын уй­ный­лар.

Юл ка­гый­дә­лә­рен бел­мәү,

Дус­ла­рым, бик кур­кы­ныч.

Ә бе­лер­гә те­лә­мәү,

Ае­ру­ча кыз­га­ныч.

Игъ­ти­бар­лы бу­лы­гыз,

Ти­рә-як­ка ка­ра­гыз!

Юл­лар буш бул­са гы­на

Ал­га та­ба ат­ла­гыз. Читать дальше...

Кы­шын кош­лар­га бик кы­ен. Кыс­ка көн­нәр­дә, азык та­бып, та­мак­ла­рын туй­ды­рыр­га да өл­гер­ми­ләр, ин­де кич ки­леп җи­тә. Боз­ла­вык ва­кыт­лар­да алар­га агач кәү­сә­се буй­лап ри­зык эз­лә­ве та­гын да кы­ен­ла­ша. Шу­лай итеп, су­ык көн­нәр­дә күп ке­нә кош­лар ка­тып үлә­ләр. Мә­сә­лән, мон­дый чак­лар­да 10 пес­нәк­тән ба­ры бер ге­нә пес­нәк исән ка­ла икән. Ме­нә шу­ңа кү­рә без кош­лар­га кы­шын яр­дәм итәр­гә ти­еш­без.

Бер­көн­не уй­нар­га чык­кач, пе­си­е­без­нең чит­лек­тән кач­кан ку­ян­на­ры­быз­ны ку­а­лап йөр­гә­нен күр­дем. Әй си­ке­ре­шә­ләр, ча­бы­ша­лар. Ку­ян­нар пе­си­дән дә кур­ка икән… Рә­хәт­лә­неп кө­лә-кө­лә, егы­ла-егы­ла, мин дә чап­тым алар бе­лән. Бер­сен дә ку­ып то­та ал­ма­дым. Ме­нә шу­лай, кө­нем­нең ма­вык­тыр­гыч шө­гыль­ләр бе­лән уз­га­нын сиз­ми дә кал­дым.

Үз ит­те бит өе­без­не

Кеч­ке­нә со­ры тыч­кан.

Пе­си­е­без то­тал­ма­ды –

Ул бик ерак­ка кач­кан.

Пе­си­е­без то­тал­ма­гач,

Ал­дык җи­лем ки­бет­тән.

Һәр­көн са­ен кө­тә­без –

Ябыш­мый, ки­ре­бет­кән!

Ә бер­көн­не ир­тән тор­сак,

Күр­дек га­җә­еп хәл­не:

Тыч­кан чи­ный, пе­си мыр­лый...

Кө­леш­тек шу­шы мәл­не.

Икәү­лә­шеп ябыш­кан­нар,

Ке­ләй­гә ка­та-ка­та.

Пе­си... Читать дальше...

Ми­нем бик ша­ян һәм акыл­лы этем бар. Аның исе­ме Бар­бос. Ул бик ма­тур, ак­лы-ка­ра­лы төс­тә. Бар­бос ми­не мәк­тәп­кә бар­ган­да оза­тып ка­ла, ә кайт­кан­да шат­ла­нып кар­шы ала. Ул ми­нем сак­чым да.

Җәй­ге ка­ни­кул­да бул­ган бер кы­зык­лы ва­кый­га ту­рын­да сез­гә дә җит­ке­рим әле. Авыл­да яшә­гәч, әл­бәт­тә, сы­е­ры да, бо­за­вы да, кош-кор­ты да бу­ла. Ә сы­е­ры бул­гач, аны җә­ен кө­тү­гә чы­гар­мый­ча, аб­зар­да ас­рап бул­мый. Һәр­кем бе­лә: сөт­ле­би­кә сөт­не кы­шын тү­гел, ә җә­ен мул­рак би­рә. Лә­кин  сы­ер­ны һәр­көн ир­тән кө­тү­гә ку­дың да, җәй буе ял итеп ят­тың гы­на тү­гел әле. Чи­ра­ты бе­лән үзе­ңә дә кө­тү кө­тәр­гә ту­ры ки­лә. Җәй ур­та­ла­рын­да, кө­тү чи­ра­ты та­гын ки­леп җит­те. Читать дальше...

Уку­ым­да бу­лы­ша

Әни­ем ми­нем бик уң­ган,

Аш-су сер­лә­рен бе­лә.

Без со­ра­ган әй­бер­ләр­не 

Тәм­ле итеп пе­ше­рә.

Бик бе­лем­ле дә әле ул,

Уку­ым­да бу­лы­ша.

Мин «биш­ле»­гә укы­сын дип,

Кө­не-тө­не ты­ры­ша.

Дә­ниф Әх­мә­дул­лин, Ар­ча ра­йо­ны, Хә­сән­шә­ех мәк­тә­бе.

Баш­лан­гыч сый­ныф­лар 

Баш­лан­гыч сый­ныф­лар 

Йө­рә­гем­дә кал­ды.

Бер­гә­ләп шат­лан­дык,

Бер­гә­ләп уй­на­дык. Читать дальше...

Дөнь­я­да бик күп ки­рәк­ле һө­нәр­ләр бар. Шу­лар­ның бер­се – ян­гын сүн­де­рү­че һө­нә­ре. Ян­гын сүн­де­рү­че­ләр бер­нәр­сә­дән дә ку­рык­мый­лар. Бу эш­кә бө­тен ке­ше­не дә ал­мый­лар. Ян­гын сүн­де­рү­че бу­лып эш­ләр өчен бик җи­тез һәм көч­ле бу­лыр­га ки­рәк. 

Пил­мән, ман­тый, төр­ле ка­мыр ри­зык­ла­ры... Бо­лар ба­ры­сы да ашар­га пе­ше­рү­че һө­нә­ре­нең бер өле­ше.

Шәф­кать­ле һәм мәр­хә­мәт­ле бу­лу –

Иң хас сый­фат та­биб ке­ше­гә.

Гип­пок­рат ан­ты­на туг­ры бу­лып,

Яр­дәм ку­лы су­зу һәр­кем­гә.

Бу һө­нәр бит күп­ме жа­вап­лы­лык, 

Кур­ку бел­мәү со­рый ос­та­лык.

Ак ха­лат­лы та­биб яр­дәм итә,

Без авыр­сак, кил­сә хас­та­лык.

Сау-сә­ла­мәт бу­лу өчен та­гын,

Ки­рәк һәр­чак та­биб ки­ңә­ше.

Һө­нәр­ләр күп, әм­ма бар­мы икән

Та­биб­лар­га аның тиң­дә­ше? Читать дальше...

Без, 2Г сый­ны­фы уку­чы­ла­ры, ААҖ «Чал­лы ик­мә­ге» предп­ри­я­ти­е­се­нә экс­кур­си­я­гә бар­дык. Ан­да­гы эш­че­ләр без­не шат­ла­нып кар­шы ал­ды­лар. Экс­кур­си­я­не ин­же­нер-тех­но­лог алып бар­ды. Ул без­гә ипи­нең һәм төр­ле ашам­лык­лар­ның җи­теш­те­ре­лүе ту­рын­да сөй­лә­де. Ипи­нең ни­чек пе­ше­ре­лү­ен үз кү­зе­без бе­лән кү­рер өчен цех­ка ча­кыр­ды.

Күп­тән тү­гел гим­на­зи­я­без­дә «Һө­нәр­ләр дөнь­я­сын­да» ди­гән те­ма­га  ба­гыш­лан­ган бәй­ге уз­ды­рыл­ды. Би­ре­дә һәр сый­ныф уку­чы­ла­ры үзе­нә оша­ган һө­нәр ту­рын­да кы­зык­лы итеп сөй­ләр­гә ти­еш иде. Биг­рәк тә, Флү­зә Фәй­зул­ли­на җи­тәк­че­ле­ген­дә­ге 3В сый­ны­фын бил­ге­ләп үт­ми­чә мөм­кин тү­гел. Җи­тәк­че апа­ла­ры уку­чы­лар­га аш-су ос­та­сы ту­рын­да ши­гырь би­реп ке­нә тү­гел, ә шул һө­нәр­нең асы­лын ачып би­рер­лек итеп сүз­лә­рен дә тап­кан. Ба­ла­лар сән­гать­ле... Читать дальше...

26нчы гыйн­вар көн­не Ка­зан­да «Мисс Та­тарс­та­на – 2015» бәй­ге­се уз­ды. Ан­да ми­нем апам – Ләй­лә Шә­ри­по­ва да кат­наш­ты. Ул КФУ­да укый. Аңа 20 яшь. Ләй­лә апам озын ка­ра чәч­ле, бик чи­бәр hәм тәр­тип­ле, укуы да гел 4-5 ке­нә. Төр­ле як­тан бул­ган ул. Шу­ңа кү­рә дә үзе­нең сә­ләт­лә­рен сы­нап ка­ра­мак­чы бул­ды. Бәй­ге­дә кат­на­шу­чы кыз­лар ба­ры­сы да бик ма­тур иде. Тик мон­да ма­тур­лык кы­на тү­гел, үзең­нең бе­лем­нә­рең­не дә күр­сә­тер­гә ки­рәк иде. Без га­и­лә­без бе­лән апам өчен җан атып утыр­дык. Читать дальше...

Бы­ел Җи­ңү­нең 70 ел­лы­гын бәй­рәм итәр­гә әзер­лә­нә­без. Мо­ның өчен шә­һә­ре­без­дә дә, мәк­тә­бе­без­дә дә бик күп ча­ра­лар үт­кә­ре­лә. Сый­ныф сә­гать­лә­ре, ве­те­ран­нар­ның өй­лә­рен­дә бу­лу, төр­ле оч­ра­шу­лар, вик­то­ри­на­лар үт­кә­рү ке­бек ча­ра­лар уза. Күп­тән тү­гел шә­һә­ре­без­нең ба­ла­лар ки­тап­ха­нә­сен­дә  «Җи­ңү­нең 70 ел­лы­гы»­на һәм «Ле­нинг­рад бло­ка­да­сы­ның 71 ел­лы­гы»­на ба­гыш­лан­ган те­ма­тик ки­чә бул­ды. Ки­чә­не ки­тап­ха­нә хез­мәт­кәр­лә­ре Фә­ния... Читать дальше...

Чал­лы­ның Мул­ла­нур Ва­хи­тов исе­мен­дә­ге 2нче гим­на­зи­я­сен­дә та­тар гим­на­зи­я­лә­ре җи­тәк­че­лә­ре­нең рес­пуб­ли­ка ки­ңәш­мә­се бу­лып уз­ды. Ки­ңәш­мә­гә Та­тарс­тан­ның төр­ле шә­һәр-ра­йон­на­рын­нан та­тар мил­ли гим­на­зи­я­лә­ре ли­дер­ла­ры җы­ел­ган иде. Алар Чал­лы­да эш­ләп кил­гән мил­ли ста­тус­лы уку йор­ты­ның та­ри­хы һәм бү­ген­ге көн­дә гим­на­зи­я­дә уку­чы­лар­ны төр­ле як­тан үс­те­рү өчен ту­ды­рыл­ган мөм­кин­лек­ләр бе­лән та­ныш­ты­лар. 

Парк­лар­ның без яшә­гән өй­гә, без укы­ган мәк­тәп­кә якын ур­на­шуы үзе бер бә­хет.  Чал­лы­ның 10нчы мәк­тә­бе  ГЭС бис­тә­се­нә, төп-төз на­рат­лар­га кү­мел­гән ял пар­кы­на те­рә­леп үк ур­наш­кан. Парк кыш кө­не физ­куль­ту­ра дә­ре­се өчен ме­нә ди­гән мәй­дан – мәк­тәп­нең чаң­гы­чы­ла­ры юк­ка гы­на рес­пуб­ли­ка­да алдынгы урыннарны яу­лап ки­ләләр­ме­ни? Та­би­гать­нең бу ма­тур уры­ны уку­чы­лар­га яз җит­кә­нен дә, мө­га­ен,  иң ал­да сиз­де­рә­дер.