Новости за 23.11.2021

په کندز ښار کې یو شمېر ټین جوړونکي وايي، که څه هم نورکلونه به د ژمې په را رسېدو سره د دوی بازار ښه تود وو او د خلکو فرمایشونه به دومره زیات وو چې ان د سرګرولو ته به نه وزګارېدل، خو سږکال د فرمایشونو کچه چندانې خوند او رنګ نه لري. پنځه څلویښت کلن عبدالله چې له ۲۵ کالو راهیسې په کندز ښار کې د ټین جوړولو هټۍ لري وايي: "نور کلونه یوازې ما د ژمي لپاره له ۴۰۰ دانو زیاتې بخارۍ جوړولې، خو سږکال مې ۳۰ دانې بخارۍ جوړې کړې، ځکه زیات شمېر خلک بې کاره شوي دي، خلک له اقتصادي ستونزو سره مخ دي پیسې ورکې دي. نو... Читать дальше...

داعش په افغانستان کې سترتهدید دی؟ ولې نړیوال د طالبانو حکومت په رسمیت نه پيژني؟ د دې او یوشمیر نورو سوالونو د ځواب ترلاسه کولو لټه مو په دې مرکه کې له ذبیح اله مجاهد څخه کړې ده

د بشري حقونو څار سازمان د طالبانو له‌خوا پر رسنیو وروستیو وضع شویو محدويتونو، د خبریالانو ګواښلو، رسنیو، بیان ازادۍ او خبریالانو د وضعیت په اړه اندېښنه ښودلې. دې سازمان یوه خپره کړې خبرپاڼه کې لیکلي، له رسنیو د طالبانو د حکومت وروستيو غوښتنې خبریالانو، په ځانګړي ډول ښځو ته زیان رسوي. اعلامیه کې راغلي، طالبانو هغه خبریالان په مرګ ګواښلي چې پر دوی یې نیوکه کړې. ترڅنګ‌یې د دوی حکومت له خبریالانو غوښتي چې خپل راپورونه له خپرېدو وړاندې، له طالب چارواکو سره شریک کړي. د بشري حقونو د څار سازمان د اسیا... Читать дальше...

دا فیصله د ګل په ورځ (نومبر ٢٢) په اسلام آباد کې د وزيراعظم عمران خان په مشرۍ کې د افغانستان لپاره په خصوصي توګه جوړې ايپكس كمېټۍ کې شوې ده.

د کابل په قوای مرکز سیمه کې د نن ماسپښین په چاودنه کې، دوه عسکر او درې کسه ملکیان تپیان شوي دي.  دا خبره د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند بلال کریمي ازادي راډیو ته کړې ده او ویلي چې چاودنه په یو رېنجر موټر شوې ده. خو د کورنیو چارو وزارت ویاند سعید خوستي ازادي راډیو ته په رالېږلي پیغام کې ویلي چې یوازې دوه کسه عسکر تپیان شوي دي. د پېښې مسؤلیت تر اوسه چا نه‌دی منلی. خو مخکې تر دې د ډېرو داسې پېښو مسؤلیت چې طالبان په‌کې هدف ګرځي داعش وسله‌والې ډلې منلې دی. د عیني شاهدانو په خبره، چاودنه درې نیمې بجې شااوخوا وشوه. Читать дальше...

د بلوچستان په مرکزي ښار کوټه کې د پوهنتون د دوو زده کوونکو د لادرکه کیدو پرضد احتجاجي مظاهرې دوام لري. حکومت په دغه اړه یو درې کسیزه کمیټي جوړه کړې او د بلوچستان اسمبلۍ په غونډه کې ورباندې خبرې هم شوي دي. بلخوا د طالب علمانو د سازمانونو مشران وايي چې د حکومتي کارکردګۍ څخه خوشاله نه دي او پرېکړه یې کړې ده چې خپل احتجاجونه د صوبې نورو سیمو ته هم وغځوي. د کرښې پر غاړه کې په دغه موضوع بحث کوو. کوربه شاهین بونېری دی.

د سعودی عرب ملاتړ لرونکي یمني حکومتي ځواکونه ادعا کوي چې په یوه ورځ کې یې د ۱۳۰ حوثي یاغیانو وژلي او ۱۶ پوځي ګاډي یې ورله تباه کړي دي. خو حوثي یاغیانو په دې اړه تر دا دمه څه نه دي ویلي.  په یمن کې له ۲۰۱۴ز کال راهیسې پیل شوې جګړه کې تر اوسه په زرګونو کسان وژل شوي او په لکونو بې کوره شوي دي.   نور حال په دې ویډیويي راپور کې. ویډیو: اې اېف پي  ایډېټ او راپور: منورشاه

دا خبره د اروپايي ټولنې د بهرني سیاست مشر جوزېف بورېل د نومبر پر ۲۲مه دوشنبې د تاجکستان په پلازمېنه دوشنبې کې د منځنۍ اسیا د پنځو هېوادونو د بهرنیو چارو له وزیرانو سره له خبرو وروسته وکړه.

امریکا څلور افغانان د داعش – خراسان څانګې د مشرانو او دې ډلې ته د مالي اسانتیاوو د برابرولو په تور نړیوال ترهګر نومولي او تر خوا یې د دوی نومونه د ترهګرو په تور‌ نوم‌لړ کې ځای کړي دي.

د نواب اسلم ریساڼي پرغوښتنه د اعلا وزیر میرعبدالقدوس بزنجو په ګډون ټول حکومتي او د حزب اختلاف غړي له خپلو څوکیو راولاړ شول او په یوه خوله یې په صوبه کې د خلکو جبري ورکولو پېښې وغندلې.

بښنې نړیوال سازمان په خپل بیان کې د یوې داسې کورنۍ ذکر هم کړی چې ۱۰ تنه یې لادرکه دي او د کورنۍ غړي یې تر ذهني فشار او سخت خپګان لاندې تېرېږي.

افغان سوک وهونکی حسيب احمدي له خپل پاکستاني سيال سره لوبې ته چمتوالی نيسي.   ښاغلی احمدي چې اوسمهال په متحده عربي اماراتو کې په تمرين بوخت دی ازادي راډيو ته وويل، ټاکل شوې چې د دسمبر مياشتې په دولسمه نېټه له خپل تور اسيايي کمربند څخه د دفاع لپاره له پاکستاني سوک وهونکي نادر بلوچ سره لوبه وکړي.   دا سيالي د (دي فور جي پروموشن) بنست له خوا په متحده عربي اماراتو کې ترسره کيږي.   افغان لوبغاړي حسيب احمدي تراوسه د سوک وهنې  ۱۳ حرفه يې لوبې کړي او ټولې يې ګټلې دي.   هغه وايي چې پاکستاني سيال يې... Читать дальше...

د بلخ ولايت د بدني روزنې او ورزش امريت په روانه اوونۍ کې په دغه ولايت کې د وزلوبې سيالۍ د ترسره کېدو خبر ورکوي.   د بلخ د بدني روزنې او ورزش د عامه پوهاوي د برخې مسوول سهراب عثماني نن ازادي راډيو ته وويل چې دا سيالۍ په شمالي ولايتونو کې د وز لوبې ورزش د ودې او د وزلوبې د غوره ليګ سياليو ته د ورزشکارانو د چمتو کولو په موخه ترسره کېږي.   د ښاغلي عثماني په خبره، په دغو سياليو کې د بلخ له ولسواليو او شمالي ولايتونو څخه لسګونه لوبغاړي ګډون کوي.   د ده په خبره يادې سيالۍ هرکال د هوا په سړېدو سره... Читать дальше...

د ښځو د ټېنس نړيوالې ټولنې ويلي چې د چين د ټېنس د مشهورې څېرې پنګ شوای او د المپيک نړيوالې کمېټې د رييس ترمنځ خبرو د اغلې شوای د امنيت په تړاو د دوی اندېښنې نه دي حل کړي.   پنګ شوای درې اوونۍ دمخه د چين حکومت پر يو لوړ پوړي غړي او د دغه هېواد د کمونېست ګوند پر یو غړي د جنسي زورونې تور پورې کړ او له دې تورونو وروسته هغه نه وه ليدل شوې.   د اغلي شوای تري تم کېدو د ورزش نړيوالو بنسټونو او حکومتونو اندېښنې راوپارولي او دوی له چينه وغوښتل چې د ټېنس د دغه مشهورې لوبغاړې د ژوندون په اړه دې دوی ته ډاډ ورکړي. Читать дальше...

پي ټي اېم د عوامې نيشنل ګوند او پښتونخوا ملي عوامي ګوند په مرسته په کراچۍ، پېښور او کوټه کې لويې احتجاجي مظاهرې وکړې او د پاکستان له حکومته يي غوښتي  چې د قامي اسمبلۍ  غړي علي وزیر په ګډون د غورځنګ ټول نيول شوي کارکنان او پلویان دې ژر تر ژره خوشې کړل شي.

د کابل ښار یو شمېر اوسېدونکي د خپل خصوصي حریم د خوندیتوب په اړه اندېښمن دي. دوی ادعا کوي چې طالبان په زور د ځینو موبایلونه پلټي، دوی د ټیلیفونونو د معلوماتو پاکولو ته اړ باسي او په ځینو مسایلو کې هم وهل ډبول کېږي. ازادي راډیو په خپل دغه راپور کې د کابل ښار یو شمېر هغو اوسېدونکو سره خبرې کړي چې له دغو ډول پېښو سره مخ شوي دي . د کابل ښار یو اوسېدونکی چې د موضوع د حساسیت له امله نه غواړي نوم یې په راپور کې واخیستل شي، ده سره د طالبانو د چلند په اړه ازادي راډیو ته وویل: "یوه شپه چې له دوکانه کور... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت په سلو ورځو کې د افغانستان د رسنیز ډګر رنګونه ډېر پیکه شول او د اکثرو رسنیو چارې په ټپه ودرېدې. د خبریالانو ملاتړي بنسټونه وایي، د طالبانو له راتګ وروسته ۷۰ په سلو کې رسنۍ تړل شوي او پاتې نور یې هم تر محدودیتونو، سانسور او ننګونو لاندې فعالیت کوي. طالبانو تازه رسنیو ته یوه بله تګلاره لېږلې چې دوی یې اصلاحي خو د رسنیو ملاتړي بنسټونه یې د محدودیت او سانسور هڅه بولي. د رسنیو عمومي وضعیت طالبان د اګسټ په پنځلسمه کابل ته ننوتل او ماښام مهال یې د ارګ د نیولو اعلان هم پر الجزیزې ټلویزیون وکړ. Читать дальше...

د ساړه ژمي په را رسېدو او په افغانستان کې د خوراکي توکو د بیو په لوړېدو سره یو شمېر کارګر ځوانان د کار له نشتوالي او اقتصادي ستونزو شکایت کوي.   دا ځوانان چې سړکونو ته د کار پیداکولو لپاره راوتلي وایي، په اوونۍ کې یوازې یوه یا دوه ورځې ورته کار پیدا کېږي او نورې ورخې یې بې کاره وي.   د دې ځوانانو له ډلې شفیع الله نن ازادي راډیو ته وویل، پخوا یې په کابل کې په یوه موسسه کې کار کاوه، خو د طالبانو په راتلو او د دغې موسسې په تړل کېدو سره په تېرو څو میاشتو کې بې کاره دی.   مصطفی بل کارګر دی چې ورته... Читать дальше...

د کونړ په مرکزي لوبغالي کې د رسنیو د استازو ترمنځ  د کرکټ لس اوورېزه سیالۍ تېره ورځ ترسره شوې. په دې سیالۍ کې دوه لوبډلو ګډون کړی وو چې لوبه د ملي راډیو ټلوېزیون د لوبډلې په بریا پای ته ورسېده. په لسګونو کسان د دغه لوبې لیدلو ته ورغلي وو چې هر یو لوبډلو هڅولو لپاره لاسونه پړقول او خوښې يې کوله. یاده سیالۍ په هېواد کې د بیان ازادۍ په ملاړ جوړه شوې وه. په کونړ کې په داسې حال کې د بیان ازادۍ پر ملاتړ د کرکټ لس اوورېزې سیالۍ ترسره کېږي چې په هېواد کې د نوي بدلون راتګ او د نړیوالو د مرستو بندیدو... Читать дальше...

برېښنا  شرکت وایي، د برېښنا له پوروړو د پورونو د راټولولو لپاره یې یو نوی طرزالعمل جوړ کړی.   د برېښنا  شرکت ویاند حکمت الله نورزي نن سې شنبه (د لېندۍ ۲مه) ازادي راډیو ته وویل چې دغه طرزالعمل یې د طالبانو د حکومت له رییس الوزرا مولوي محمد حسن اخُند سره هم شریک کړی او د هغه له تایید وروسته به د همدغه طرزالعمل له مخې له هغو  کسانو سره چلند کېږي چې د برېښنا د بلونو پوروړي دي.   ښاغلی نورزی وایي، هغو کسانو چې په تېرو ورځو کې خپل پورونه پری کړي، د برېښنا مزي یې بېرته وصل شوي، خو هغه دا ونه ویل چې... Читать дальше...

د امریکا متحده ایالاتو ۴ افغانان د داعش د خراسان څانګې د مشرانو او دې ډلې ته د مالي اسانتیاوو د برابرولو  په تور د ترهګرو په تور نوم‌لړ کې ځای کړي دي. متحده ایالاتو ۴ افغانان د داعش – خراسان څانګې د مشرانو او دې ډلې ته د مالي اسانتیاوو د برابرولو په تور نړیوال ترهګر نومولي او تر خوا یې د دوی نومونه د ترهګرو په تور‌ نوم‌لړ کې ځای کړي دي. ثناالله غفاري، سلطان عزیز عزام او مولوي رجب د داعش- خراسان څانګې په مشرتابه کې د دوی د رول په خاطر نړیوال ترهګر نومول شوي او پر عصمت‌الله خلوزی بیا دې ډلې ته... Читать дальше...

پر افغانستان د طالبانو تر ولکې وروسته، د موسیقۍ ملي‌ انسټيټوټ هنرمندان هېواد پريښودو ته مجبوره شوي دي. له ځينو دې هنرمندانو خپل د موسیقۍ اوزار پاتې شوي خو د وطن درد یې د ځان سره وړی چې په نغمو کې یې تر نړيوالو رسوي. په دوحه کې د دوی کنسرټ ته د قطر د بهرنيو چارو مرستياله وزیره هم ورغلې وه. دا هنرمندان وايي کوښښ کوي چې د افغانستان موسیقي مړه نه شي او د هېواد نوم لوړ وساتي. بشيرګواښ په دې اړه د اې ايف پي خبري اژانس له ويډيو راپور جوړ کړی. دلته یې وګورئ.

د نوومبر په ۲۳مه د خوست یو شمېر اوسیدونکو د یو لاریون په ترڅ کې د ملګرو ملتونو له سازمان وغوښتل، چې د افغانستان د کنګل شوې شتمنۍ په خلاصولو کې همکاري وکړي. لاریونوالو وویل، د امریکا له خوا د افغانستان د شتمنۍ په کنګل کېدو سره په دې هېواد کې خلک له لوږې، بې کارۍ او نورو ستونزو سره مخامخ شوي دي. خوستیو لاریونوالو له طالبانو هم وغوښتل چې د افغانستان د نجونو پر مخ ښوونځي پرانیزي او د هغوی د زده کړو په مخکې دې خنډونه لېرې کړي. د اګسټ په ۱۵مه نېټه د طالبانو په لاس په افغانستان کې د جمهوریت له سقوط... Читать дальше...

د افغان جاپان روغتون رییس ډاکټر زلمی رښتین وایي، د کووېډ ـ ۱۹ ناروغانو د درملنې لپاره د دوی روغتیایي وسایل او درمل په خلاصېدو دی او که ورسره ژر مرسته ونه شي نو به ونه شي کولی چې نور د کووېډ ـ ۱۹ ناروغان ومني.  ښاغلي رښتین پرون ناوخته ازادي راډیو ته وویل چې د هېلټ نېټ له موسسې سره چې له دوی سره یې مرسته کوله، موجوه قراراداد د دوشنبې په ورځ پای ته ورسېد. دی وايي: "تر اوسه 'WHO' موږ سره عملي همکاري نه ده کړې، خو وعدې یې کړي دي او نن یې هم یو ټیم راغلی و او دوی ویلې چې موږ کوښښ کوو چې دې ستونزې ته... Читать дальше...

یو شمېر پخواني افغان پوځیان چې واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته په هند کې پاتې دي، له خپل نامعلوم برخلیک څخه سرټکوي.  د فانوس په نوم یوه پخواني پوځي افسر چې د موضوع د حساسیت له کبله یې نه غوښتل خپل بشپړ نوم یې واخیستل شي، تېره شپه ناوخته له نوي ډیلي ازادي راډیو ته وویل، په نوي ډیلي کې یې د امریکا سفارت او د ملګرو ملتونو ادارو ته مراجعه کړې خو تراوسه یې چا غم نه دی خوړلی. دی وايي: "موږ له ملګرو ملتونو سره خبرې وکړې. هغوی راته وویل چې کوم ځانګړی پروګرام نه لري چې راسره مرسته وکړي. نومونه مو لیکو،... Читать дальше...