نوموړي د سېپټېمبر پر لومړۍ نېټه په پېښور کې يوې خبري غونډې ته د وينا پر مهال وويل چې په پاکستان، په ځانګړې توګه په پښتونخوا کې د يوه ملتپاله جمهوري ګوند تشه احساسېدله نو ځکه دوی نوی ګوند جوړ کړ.
ټاکل شوې د بریتانیا د بهرنیو چارو وزیر ډومنیک راب نن دوحې ته سفر وکړي او له خپل قطري سیال شیخ تمیم بن حمد ال ثاني سره د افغانستان په اړه خبرې وکړي. د بریتانیا د بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې ویلي، دې ملاقات کې به د کابل هوایي ډګر د فعالیت په بیا پیلېدو او د هغو افغانانو په خوندي ایستلو خبرې وشي چې له بهرنیانو سره یې کار کړی او نه دي توانیدلي چې د تخلیې عملیاتو پرمهال ووځي. امریکا او متحدانو یې د اګسټ له ۱۴مې د همدې میاشتې تر ۳۰مې نېټې څه باندې ۱۲۳ زره افغانان د کابل هوايي ډګر له لارې و ایستل. Читать дальше...
د هند پر وړاندې د کشمیر د جلا غوښتونکو یو ستر مشر علي شا ګیلاني د ۹۲ کلونو په عمر وفات شو. ګیلاني له اوږدې ناروغۍ وروسته پرون چهارشنبه (د وږي په ۱۰مه) په سرینګر کې د خپل کور دننه ساه ورکړه. نوموړي د خپل ژوند وروستي ۱۱ کاله تر ډېره په کورني حبس کې تېر کړل. د ده له مړینې وروسته هندي چارواکي د احتمالي ګډوډۍ د مخنیوي لپاره لاس په کار شوي او سرینګر کې له خلکو غوښتل شوي چې له کورونو ونه وځي. پولیسو د هغه د کور شااوخوا لارو کې اغزن سیم درولی دی. د کشمیر پر سر تر اوسه دوو سیالو هېوادونو پاکستان او هند دوه ځله جګړه کړې ده.
نیویارک ټایمز نیویارک ټایمز امریکایۍ ورځپاڼې د طالبانو د اسلامي حکومت پر جوړښت تمرکز کړی دی. ورځپاڼې د طالب چارواکو په حواله لیکلي، دا ډله هوډ لري چې ملا هبت الله اخندزاده د خپل مشر په توګه معرفي کړي. د لیکنې په دوام کې راغلي، تر اوسه معلومه نه ده چې دا اداره به څه وخت کار پیل کړي او جوړښت کې به یې یوازې طالبان وي او که نور اړخونه هم؟ د نیویارک ټایمز په باور، د افغانستان نوی حکومت به د بشري او اقتصادي بحران په ګډون له یو شمېر جدي ننګونو سره مخامخ شي او ګڼ افغانان به اړ شي چې هېواد پریږدي. Читать дальше...
هغه ژباړونکی چې په ۲۰۰۸ میلادي کال کې یې د امریکا اوسنی ولسمشر جو بایډن په افغانستان کې د واورې له یوه توپانه ژغورلی و، ونه توانېده چې تېرو دوو اونیو کې په الوتکو کې د کابل له هوایي ډګره بهرته ولاړ شي. دی اوس پټ دی. د وال ستریت ژورنال ورځپاڼې د راپور له مخې، په دوه زره اتم کال کې جو بایډن سناتور و او هغه وخت د کانګرس دوه نورغړي جان کري او چېک هېګل له ده سره یوځای په هیلکوپټر کې سپاره وو چې د واورې توپان شو او هیلکوپټره مجبوره شوه چې په یوې لېرې سیمه کې کښیني. په دې وخت کې دا اندېښنه وه چې طالبان... Читать дальше...
د اروپایي ټولنې پارلمان د دې ټولنې پر چلند سخت انتقاد وکړ چې د افغانستان کړکېچ ته یې سم ځواب نه دی ورکړی او د پام وړ افغان کډوال یې په خپلو هېوادونو کې نه دي منلي. د دې ټولنې د پارلمان رییس ډیوېډ ساسولي چې خپله ایټالوی دی پرون د اروپایي ټولنې د دفاع وزیرانو په یوه غونډه کې چې په سلوونیا کې وه، وویل: "موږ له اروپایي ټولنې بهر یو شمېرهېوادونه د افغان کډوالو د اقامت لپاره معرفي کړي او هرکلی مو کړی دی، خو د اروپایي ټولنې هېڅ هېواد مو نه دی لیدلی چې داسې څه وکړي." ډیوېډ ساسولي دا خبرې وروسته تردې... Читать дальше...
د ملګرو ملتونو په وینا په څو اونیو کې به په افغانستان کې د خوراکي موادو هغه زېرمې خالي شي چې له هغو بې وزلو افغانانو سره مرستې کېږي. د ملګرو ملتونو یوه جګپوړي چارواکي خبرداری ورکړ چې ښایي روانه سېپټمبر میاشت په افغانستان کې د خوراکي موادو د کمبود یو بحران رامنځته شي. د ملګرو ملتونو د بشري مرستو سیمه ییز همغږه کوونکی رمیز الاکبروف وایي، د افغانستان له درېیو یوه برخه خلک خوراکي موادو ته بېړنۍ اړتیا لري. الاکبروف زیاتوي چې ژمی را روان دی، سخته وچکالي ده، نو د افغانانو د خوړو لپاره ډېرو پیسو ته اړتیا شته. Читать дальше...
د تاجکستان په پلازمېنه، دوشنبې کې د امریکا د متحد ایالاتونو سفارت خبر ورکوي چې نیت لري د سرحدي ګارډ تاسیسات د تاجکستان، افغانستان او ازبیکستان پر پوله جوړ کړي. دا هغه سیمه ده چې په افغانستان کې د طالبانو تر واکمنۍ وروسته په کې ناکرارۍ زیاتې شوي دي. د سفارت په بیان کې چې پرون خپور شو راغلي دي چې په دې تاسیساتو کې به ګڼ شمېر سرحدي ځواکونه او د هغوی کورنۍ ځای پرځای شي. په تاجکستان کې د امریکا د سفیر جان پومرساهیم په وینا، واشنګټن له دوه زره دوهم کال راپه دې خوا له تاجکستان سره په امنیتي برخه کې تر درې سوه میلیونه ډالر زیاته مرسته کړې ده.
طالبانو په اسټرالیا کې د افغانستان د کرکټ د ملي ټیم د لوبې خبر تایید کړ. وروسته تر دې چې دا بنسټ پاله ډله پر کابل واکمنه شوې ده، د دوی له دې هڅې سره دا هیله پيدا شوې ده چې نړیوالې لوبې به د پخوا په څېر روانې وي. د افغانستان د کرکټ بورډ اجرایيه رییس حمید شینواري فرانس پرېس اژانس ته وویل، اسټرالیا ته یې د کرکټ د ملي لوبډلې د استولو اجازه ترلاسه کړې ده. ټاکل شوې ده چې د نوومبر له ۲۷مې د ډیسمبر تر لومړۍ نېټې افغان لوبډله له اسټرالیا سره په هوبرټ کې ټېسټ لوبه وکړي. ټاکل شوې وه چې دا لوبه پروسږکال وشي، خو د کرونا وبا له امله وځنډېده. Читать дальше...
ملګرو ملتونو د هوا د بدلېدو او په نړۍ کې د نفوس د زیاتېدو په خاطر په ځانګړي ډول افریقا ته خبرداری ورکړی دی. د ملګروملتونو د هوا پېژندنې د برخې مشر پیټري تالاس پرون په جنیوا کې خبري غونډې ته وویل: "په راتلونکي کې اټکل دا دی چې په ځانګړي ډول په افریقا کې به نفوس زیات شي او د هوا بدلون به هم ورسره شي. د افریقا جنوبي او شمالي برخې به له سختې وچکالۍ سره مخامخ شي چې سترناورین به رامنځته کړي او ښایي د کډوالۍ د بحران سبب شي." د ملګرو ملتونو د هوا پېژندنې ادارې پرون د هوا د بدلېدو له امله د مرګ ژوبلې او اقتصادي زیانونو راپور خپور کړ.
د امریکا لوی درستیز جنرال مارک میلي وایي، دا ممکنه ده چې متحد ایالاتونه په افغانستان کې په راتلونکي کې د ترهګرۍ پرضد هوایي بریدونه له طالبانو سره همغږه کړي. جنرال مارک میلي پرون دوه ورځې وروسته تردې چې وروستی امریکایي پوځي له افغانستانه ووت په واشنګټن کې خبري غونډې ته وویل، کیدای شي چې د داعش او نورو ترهګرو وسله والو پر ضد له طالبانو سره هوایي بریدونه همغږه شي. مارک میلي زیاته کړه چې تراوسه سخته ده چې د طالبانو په اړه وړاندوینه وشي او دا هم معلومه نه ده چې دا 'بې رحمه' ډله بدلېږي که نه بدلېږي.
بریتانیا غواړي په افغانستان کې ډپلوماټیک حضور ولري. د بریتانیا د بهرنیو چارو وزیر ډومنیک راب د بریتانیا د پارلمان د بهرنیو اړیکو کمېټې ته پرون دا خبره وکړه. ده په کابل کې د بریتانیا د سفارت د بندېدو په اړه وویل: "موږ د جون په میاشت کې د بیړني تخلیې لپاره هڅې پیل کړې، بیا مو سفارت تخلیله کړاو پسې مو په بشپړډول تخلیه کړ." ښاغلي راب زیاته کړه چې بریتانیا په افغانستان کې د دوامداره ډپلوماټیک حضور هیله لري، خو که امنیت اجازه ورکړي، خو د اوس لپاره دا ممکنه نه ده. د بریتانیا د بهرنیو چارو وزیر دا... Читать дальше...
د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر ټینګار وکړ چې نړیواله ټولنه دې د نویمې لسیزې په څېرافغانستان یوازې نه پریږدي. شاه محمود قریشي پرون سکای نیوز ټلوېزیون ته په مرکه کې نړیوالو ته خبرداری ورکړ. نوموړي وویل: "ممکن کورنۍ جګړه وشي. ښایي هرڅه ګډوډ شي. ښایي وضعیت بحراني شي او له دې سره هغو سازمانونو ته فضا مساعده شي چې موږ ټول له هغو ویریږو، نړیوالو تروریستي سازمانونو ته چې موږ نه غواړو د هغوی د پښوځای په افغانستان کې پیدا شي او هلته وده وکړي." د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر زیاته کړه چې نړیواله ټولنه دې... Читать дальше...