Новости за 08.03.2021

د افغانستان سولې لپاره د امریکا ځانګړی استازی زلمي خلیلزاد په ګل/دوشنبه (مارچ اتمه نېټه) په اسلام اباد کې له پاګستانیو چارواکو سره لیدلي.   دا په داسې حال کې ده چې نوموړي  په دا وروستیو کې په کابل کې ولسمشر اشرف غني او د  ملي مصالحې عالي شورا رئیس عبدالله عبدالله ته د امریکا د بهرنیو چارو د وزیر انتوني بلېکن یو لیک هم ورسولی وو. نوموړي اسلام اباد ته د خپل سفر پرمهال د پاکستاني پوځ له مشر جنرال قمر جاوېد باجوه او د افغانستان لپاره د وزیر اعظم عمران ځانګړي استازي محمد صادق خان سره لیدلي دي. ... Читать дальше...

په خوست کې د ښځو  چارو ریاست مسوولینې وايي، سره له دې چې د ناامنیو او بې ثباتۍ له کبله د ښځو لپاره خپلې ټولې برنامې نشي پلې کولی، خو بیا هم په تېرو دوه لسیزو کې ښځې د خپلو حقونو د غوښتلو په برخه کې زړه ورې شوې دي. دوی وايي، پخوا چې تر ډېره د دې سیمې ښځې د خپلو ستونزو او محرومیتونو په اړه چوپه خوله پاتې کېدلی، اوس یو شمېر يې اړوندو ادارو ته ورځي او په جرئت سره د خپلو حقوقو غوښتنه کوي. د ښځو چارو ریاست مسوولینو دا څرګندونې نن د دوشنبې په ورځ د مارچ اتمې (د ښځو د نړیوالې ورځې) په مناسبت جوړه شوې غونډه کې وکړې. Читать дальше...

د افغانستان د بهرنیو چارو وزیر وایي، په وروستي یو کال کې د هېواد د ډیپلماسۍ دستګاه ټوله هڅه همدا وه چې د سولې بهیر د ملاتړ لپاره سیمه‌ییزه او نړیواله اجماع برابره کړي. حنیف اتمر د دوشنبې په ورځ «۱۳۹۹ کال د کب ۱۸» ملت ته د حساب ورکولو پروګرام کې وویل: "موږ هڅه وکړه چې تېر کال دوه مواردو ته لومړیتوب ورکړو، لومړۍ فعاله ډیپلماسي د اجماع [افغانستان کې د سولې ملاتړ لپاره]، دوهم فعاله ډیپلماسي د اسلامي نړۍ د اجماع په خاطر چې ځیني د دیني ډیپلماسۍ نوم هم ورکوي." د ښاغلي اتمر په خبره، په وروستي یو کال... Читать дальше...

د تېر په څېر دا ځل هم د مارچ پر اتمه د ښځو جمهوري ټولنې (وېمن ډېموکریټېک فرنټ) د پاکستان پلازمېنې اسلام اباد په ګډون په یو شمېر نورو ښارونو کې د عورت ازادي مارچ په نوم لاریونونه وکړل. په عین وخت کې د خیبر پښتونخوا د لوبو ادارې د پېښور په قیوم لوبغالي کې د نجونو د سپورټي سیالیو تابیا کړې وه چې پکې د پاکستان له بېلا بېلو برخو لوبغاړو ګډون وکړ. د ښځو نړیوالې ورځې په مناسبت د لاریون او لوبو په اړه دا ویډیويي رپورټ وګورئ.

په کندهار کې د بشر حقونو خپلواک کمېسيون مسؤلان وايي، په دغه ولايت کې د تېر ۱۳۹۸ کال په پرتله روان لمريز کال د هدفي وژنو پېښې دوه برابره ډېرې شوې دي. د دغه کمېسيون رئيس سلطان محمد عايل ازادي راډیو ته وویل چې د روان کال د جدي په میاشت کې د هدفي وژنو ګراف تر ټولو لوړ وو. ښاغلی عایل وايي: "هدفي وژنې چې هم چسپکي ماینونه په‌کې  شامل دي او هم ترور دی، د تومانچې په وسیله ملکي کسان، دولتي ملکي کارکوونکي او همدارنګه دیني عالمان، سپین ږیري او نور کسان‌یې معمولاً ټارګېټ دي چې دا یو لویه اندېښنه ده او لا... Читать дальше...

صالح وویل، حکومت به د ۳۵ ملیونه افغانانو په برخلیک او د خلکو په غوښتنه او اساسي حق چې رایه ده، معامله ونه‌کړي.

په میانمار یا پخوانۍ برما کې امنیتي ځواکونو بیا د کودتا پر ضد معترضانو باندې وژونکې ګولۍ کارولي او لږترلږه دوه تنه‌یې وژلي او درې نور یې سخت ټپیان کړي دي.  د دې هېواد د پوځي واکمنانو په وړاندې د خلکو د پاڅون په ترڅ کې په دوهم لوی ښار یانګون کې دکانونه، فابریکې او بانکونه تړل شوي دي. په فېس‌بوکونو کې په خپرو شویو وېډیوګانو کې ښکاري چې د دوو تنو مړي په شمالي ښار مایاتکیانا کې پر سړک پراته دي. عیني شاهدانو ویلي چې دوی په هغو اعتراضونو کې ګډون کړی چې پولیسو یې د تیت او پرک کولو لپاره د بې‌سده کولو... Читать дальше...

تازه کابل کې يوه کمپنۍ د ملي لوبډلې لپاره لباس جوړوي، سره له دې چې نږدې کال وړاندې د کرکټ ملي لوبډلې لپاره په هند او نورو هېوادونو کې د نړيوالو جامونو او نورو لوبو لپاره لباس جوړېده، خو اوس په کور دننه په لوړ کيفيت سره د ملي لوبډلې او ۱۹ کلنو لپاره لباس چمتو کېږي.

د افغانستان د ټاکنو خپلواک کمېسیون د ټاکنو د قانون د تعدیل طرحه له بشپړولو وروسته د عدلیې وزارت ته لېږلې ده. د افغانستان د ټاکنو قانون له څه د پاسه یوه میاشت نظرپوښتنو وروسته تعدیل او دغه وزارت ته د مراحلو بشپړولو په هدف ولېږل شو. د دې کمېسیون مشر اورنګزېب د دوشنبې په ورځ «۱۳۹۹ کال د کب ۱۸» رسنیو ته په یوه خبري کنفرانس کې وویل، یاده طرحه ۱۸ فصلونو او ۱۲۰ مادو کې ترتیب شوې چې له عدلیې وزارت وروسته به ملي شورا ته د تصویب لپاره ولېږل شي. ښاغلی اورنګزېب وايي، د ټاکنو د قانون د تعدیل لومړنۍ طرحه... Читать дальше...

کابل ته د افغانستان د سولې لپاره د امریکا د ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد له سفر سره سم، جمهور رئیس غني او د ملي مصالحې عالي شورا رئیس عبدالله عبدالله ته د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن لیک، د حکومتي رهبرانو او سیاسي مشرانو غبرګونونه راپورته کړي دي. د افغانستان جمهوري ریاست لومړی مرستیال امرالله صالح جمهور رئیس غني ته د امریکا د بهرنیو چارو وزیر د لیک په ځواب کې وايي، دوی د دې لیک په اړه اندېښمن نه‌دي، نه‌یې په دریځ کې بدلون راغلی او نه به هم راشي. انتوني بلېنکن په خپل لیک کې جمهور رئیس... Читать дальше...

د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړی استازی زلمی خلیلزاد اسلام اباد ته رسېدلی دی. ټاکل شوې چې زلمی خلیلزاد به د افغانستان لپاره د پاکستان له ځانګړي استازي صادق خان او د پاکستاني پوځ له مشر جنرال قمر جاوید باجوا سره وویني. دا په داسې حال کې ده چې په قطر کې پروسږ کال پیل شوې د افغان سولې خبرې په ټپه ولاړې دي.

د اروپا د درملو ادارې «EMA» یوې جګپوړې چارواکې اروپايي هېوادونو ته خبرداری ورکړی چې د روسيې له‌خوا جوړ شوي واکسین سپوتنیک-وي ته دې اوس‌مهال د تطبیق اجازه نه‌ورکوي. د «EMA» د اداري بورډ مشرې د اروپايي ټولنې هېوادونو ته خبرداری ورکړ چې د روسيې سپوتنیک-وي واکسین ته دې تر هغه وخته د تطبیق اجازه نه‌ورکوي چې د هغه په اړه د دې ادارې څېړنې بشپړې شي. کریستا ویرتومر هوچي پرون یکشنبه له اتریشۍ خبري شبکې «ORF» سره په مرکه کې وویل، دا اداره چې مرکز یې په امستردام کې دی، د خپلو څېړنو لپاره اسنادو او د واکسین شویو خلکو دقیقو معلوماتو ته اړتیا لري. Читать дальше...

د مارچ پر اتمه په نړۍ کې د ښځو د ورځې په توګه لمانځل کېږي. ملګري ملتونه او د نړۍ یو شمېر نور سازمانونه د دې ورځې په لمانځلو د ښځو د حقونو په اړه پوهاوی او د هغوی ستونزو په ډاګه کولو ترڅنګ غواړي چې په ټولنو کې د سړیو او ښځو ترمنځ مساوات پیدا کړي او له ښځو سره توپیرپالنه ختمه کړي. پښتنې ښځې او فعالانې د دې ورځې په مناسبت څه پیغام لري؟ په دې ویډیو کې یې وګورئ.

ملګري ملتونو هم سږکال د مارچ د اتمې په مناسبت د افغانستان د سولې په خبرو کې د ښځو ونډ‌ې د زیاتېدو غوښتنه کړې.

د نړۍ د کاتولیک عیسویانو مشر پاپ فرانسېس عراق ته خپل تاریخي سفر پای ته ورساوه.  ۸۴ کلن پاپ د عراق یو شمېر ښارونو ته لاړ، د مسلمانانو او د عیسویانو له مشرانو سره‌یې وکتل او خلک‌یې سولې او ګډ ژوند ته راوبلل. د بغداد په هوایي ډګر کې د پاپ د مخه ښۍ په مراسمو کې د عراق ولسمشر برهام صالح ګډون کړی و.  پاپ په دې سفر کې د عراق د موصل چې د اسلامي دولت سخت دریځې ډلې مرکز و په ګډون له څلورو ښارونو څخه کتنه وکړه او عراقیانو ته‌یې وویل چې سوله پر جګړې ډېره قوي ده. هغه زیاته کړه عراق به‌یې تل په زړه کې وي. Читать дальше...

د 'کووېډ-۱۹'ضد هغه واکسین لومړني څو لکه دوزه نن کابل ته ورسېدل چې کواکس نړیوال ائتلاف‌یې له افغانستان سره د مرستې ژمنه کړې ده. د افغانستان د روغتیا وزارت نن په یوه خپره کړې خبرپاڼه کې وویل چې د استرازینیکا ۴۶۸ زره دوزه واکسین د هند له ممبیي ښار څخه په یوه الوتکه کې نن د کابل هوایي ډګر ته راورسېدل. د خبرپاڼې له مخې افغانستان د جنوبي اسیا هېوادونو لومړنی هېواد دی چې د کواکس له‌خوا دغه واکسین ترلاسه کوي. کواکس چې د نړۍ له بې‌وزلو هېوادونو سره د واکسین مرسته کوي، له افغانستان سره‌یې د درې ملیون دوزه واکسین د مرستې ژمنه کړې ده. Читать дальше...

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن په خپل لیک کې د نورو موضوعاتو ترڅنګ له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو بهیر او نورو موضوعاتو ته هم اشاره کړې ده.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ساتنې اداره، یونېسف وایي د کرونا له امله رامنځته شوې ستونزې ښایي د دې سبب شي چې په راتلونکې یوه لسیزه کې ۱۰ ملیونه نور ماشومان ودونه وکړي.  دغې ادارې د مارچ د اتمې په مناسبت نن په خپره کړې څېړنه کې ویلي چې د ښوونځیو بندېدو، اقتصادي فشارونو، په خدمتونو کې خنډونو، امیندواري او د کرونا وبا له امله د میندو او پلرونو مړینې، ډېرې هغه نجونې چې زیانمنونکې دي، په کوچنیوالي د واده له خطر سره مخامخ کوي.  په دغه څېړنیز راپور کې چې د «'کووېډ-۱۹'؛ د ماشومانو د ودونو په وړاندې پرمختګونو... Читать дальше...

استرالیا وایي، له برما سره‌یې دفاعي همکاري درولې او د هغو مظاهره کوونکو چې د پوځ له لوري د تېرې میاشتې د کودتا په وړاندې اعتراضونه کوي، د بې‌رحمانه ځپنې له امله د خپلې بشري مرستې لوری بلې خوا ته اړوي.  د استرالیا د بهرنیو چارو وزیر مارایس پایان نن وویل چې هېواد به‌یې سمدستي دغه عاجلې بشري مرستې د برما له اقلیت روهینګیا مسلمانانو او د دې هېواد له نورو اقلیتونو سره وکړې.  استرالیا دغه‌راز وویل چې له برما سره‌یې د راتلونکو پنځو کلونو په مخه د شاوخوا یو ملیون ۲۰۰ زره امریکایي ډالرو په لګښت د پوځي زده‌کړې پروګرام ځنډولی دی. Читать дальше...

په کابل کې د افغانستان او پاکستان د سیاستوالو دوه ورځنی کنفرانس پای ته ورسېد. دغه 'امن او ثبات' کنفرانس کې پر افغان چارواکو او سیاستوالو سربېره د خېبر پښتونخوا او بلوچستان یو شمېر سیاستوالو او فرهنګیانو ګډون کړی و او د ډیورند دواړو غاړو ته د امن راوستو پر لارو چارو یې خبرې وکړې. د کنفرانس د دوهمې ورځې ویناوالو کې افغان ولسمشر محمد اشرف غني هم شامل و، دا چې ښاغلي غني څه ویلي، د سرحدونو وزارت د دفتر رئیس مجیب لحاظ‌یې په اړه وایي: "ولسمشر په خپلو خبرو کې د کنفرانس ګډونوالو ته وویل چې د یوه داسې... Читать дальше...

د پښتون ژغورنې غورځنګ مخکښه او د ښځو لپاره د 'واک' سازمان مخوره ثناء اعجاز له تېرې يوې لسيزې راهیسې پرله پسې سیاسي فعاله پاتې شوې ده. ثنا وايي چې تر څو ښځو ته په سياست کې برخه نه وي اخېستې تر هغو پښتانه پرمختګ نه شي کولای. عظمت علي شاه له نوموړې سره مرکه کړې ده.

که څه هم په تیرو شلو کلونو کې افغان ښځو د پام وړ پرمختګونه کړي، خو په لیري پرتو سیمو کې داسي ښځې شته چې نه یوازي يې په تیرو دوو لسیزو کې په ژوند کې بدلون نه دی راغلی بلکه جګړې نورې هم ځپلې دي.

د مارچ اتمه، د ښځو د پیوستون نړیواله ورځ او پرې د سولې د روانو خبرو اغېز! په افغانستان کې سږ کال د مارچ اتمه یا د ښځو د پیوستون نړیواله ورځ داسې مهال نمانځل کېږي چې تر بل هر وخت، د سولې په خبرو کې د ښځو د ونډې او ترڅنګ‌یې د دوی د لاسته راوړنو د خوندیتوب په اړه اندېښنې زیاتې مطرح کېږي. ملګري ملتونو هم سږکال د مارچ د اتمې په مناسبت د افغانستان د سولې په خبرو کې د ښځو ونډ‌ې د زیاتېدو غوښتنه کړې. ملګري ملتونه وايي، د افغانستان د سولې په روان بهیر کې باید ښځې په هره برخه کې مخکښ رول ولري. په افغانستان... Читать дальше...

د افغانستان ارزګان ولایت کې لاهم د ښځو پر وړاندې تاوتریخوالی شته، خو افغان دولت ولې نه‌دی بریالی شوی چې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي مخه ونیسي؟ د ارزګان ولایت والي محمد عمر شېرزاد له ازادي راډيو سره په ځانګړې مرکه کې په دغه ولایت د ښځو اوسنی وضعیت خواشینوونکی او ځوروونکی یادوي. دغه ولایت کې د ښځو د خواشینوونکي او ځوروونکي وضعیت یوه بېلګه چې ښاغلی شېرزاد هم د دا ډول ستونزو یادوي، د زلیخا د ژوند کیسه ده چې ورور یې ۲۹ کلن عبدالعظیم هغې ته انصاف غواړي. ۲۷ کلنه زلیخا د روان کال د غبرګولي میاشتې... Читать дальше...

مسیر مسیر ورځپاڼې د مارچ د اتمې د ښځو د پيوستون نړیوالې ورځې ته خپله سرلیکنه ځانګړې کړې ده. ورځپاڼې پر حکومت نیوکه کړې چې هر کال دا ورځ په افغانستان کې په شعاري بڼه نمانځي. وړاندې راغلي چې د حکومت ژمنې هم د مېرمنو د حقونو په برخه کې په ډېرو برخو کې شعاري دي او تر دوو یا درېیو لویو ښارونو پورې محدودې دي او د هېواد په ډېریو لیرې پرتو سیمو کې مېرمنې ان له خپلو لومړنیو حقونو هم بې‌برخې دي. لیکوال ټینګار کړی، که حکومت په رښتینې توګه په هېواد کې د ښځو او نجونو د ژوند ښه‌والی غواړي، نو تر ټولو... Читать дальше...